Bài giảng Hóa học 1: Chương 3 - TS. Nguyễn Văn Bời

Chương 3 trình bày về định luật tuần hoàn và hệ thống tuần hoàn các nguyên tố hoá học. Các nội dung chính trong chương này gồm có: Định luật tuần hoàn và điện tích hạt nhân, bảng hệ thống tuần hoàn các nguyên tố hóa học và cấu trúc electron nguyên tử, cấu trúc bảng hệ thống tuần hoàn dưới ánh sáng cấu tạo nguyên tử, sự thay đổi tính chất các nguyên tố trong hệ thống tuần hoàn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Hóa học 1: Chương 3 - TS. Nguyễn Văn Bời GeneralChemistryChương3:ĐịnhluậttuầnhoànvàHTTHcácnguyêntốhoáhọc Nộidung3.1Địnhluậttuầnhoànvàđiệntíchhạtnhân3.2.Bảnghệthốngtuầnhoànvàcácnguyêntốhóa họcvàcấutrúcelectronnguyêntử3.3Cấutrúcbảnghệthốngtuầnhoàndướiánh sángcấutạonguyêntử3.4Sựthayđổitínhchấtcácnguyêntốtronghệ thốngtuầnhòan PrenticeHall GeneralChemistry:Chapter10 Slide2of35 3.1Địnhluậttuầnhoàn vàđiệntíchhạtnhân• 1869,DimitriMendeleev LotherMeyer Whentheelementsarearrangedinorder ofincreasingatomicmass,certainsetsof propertiesrecurperiodically. PrenticeHall GeneralChemistry:Chapter10 Slide3of35 Nộidungđịnhluật• Mendeleevchọnkhốilượngngtửvàtínhchấthóahọc làmtiêuchuẩnđểhệthốnghóacácnguyêntố,ôngcho rằngkhốilượngngtửquyếtđịnhtínhchấthóahọccủa nguyêntố• “Tínhchấtcủacácđơnchất,thànhphầnvàtínhchất cáchợpchấtcủacácnguyêntốhóahọcphụthuộc tuầnhoànvàokhốilượngnguyêntử”• Theoquanđiểmhiệnđạithìtínhchấtcủacácnguyêntố phụthuộcvàocấutrúcelectron,màsốelectronbằngđiện tíchhạtnhân.Dođó• Hiệnnayđịnhluậtđượcphátbiểu“Tínhchấtcủacác đơnchất,thànhphầnvàtínhchấtcáchợpchấtcủacác ngtốhóahọcphụthuộctuầnhoànvàođiệntíchhạt nhân” PrenticeHall ủatínhch• Nguyênnhânc GeneralChemistry:Chapter10 ấttuầnhoànlàdosSlide4of35 ựtuầnhoàn3.2Bảnghệthốngtuầnhoàncácnguyêntố vàcấutrúcelectronnguyêntử• BảngHTTHđượcchínhthứccôngbốnăm1871gồm66 nguyêntố,chiathành8nhómđứngvà12hàngngang. Trongđóôngđãđểnhữngôtrốngchocácnguyêntố chưabiết(Se,Ga,Ge,Tc…)vàdựđoántínhchấtcủa chúng• Saunàynhiềunguyêntốkhácđượcpháthiệnvàđược điềnvàonhữngôtrốngđó.Sựhiệndiệncủachúng khônglàmthayđổigìcơbảnHTTHmàkhẳngđịnhtính đúngđắncủaHTTH• Chođếnnaycóhơn400loạibảngHTTHkhácnhau, nhưngbảngHTTHdạngngắnvàdạngdàilàhailoại ượcthừanhậnrGeneralChemistry:Chapter10 đPrenticeHall ộngrãivàhiệnnayđangdùng. Slide5of35 3.2.1Nguyêntắcsắpxếpcácnguyêntốtrong HTTH• Cácnguyêntốđượcsắpxếptheotrậttựtăngdầnđiện tíchhạtnhânZ.DosốđiệntíchhạtnhânZtrùngvới sốthứtựnguyêntố,vìvậysốthứtựcủanguyêntố cũngchotabiếtsốelectrontrongnguyêntử• Cácnguyêntốcótínhchấthoáhọcgiốngnhauđược xếptrongcùngmộtcột,mỗicộtlàmộtnhóm• Mỗihàng(bảngdài)đượcgọilàmộtchukỳ.Chukỳlàmộtdãycácnguyêntốsắpxếptheosốthứtự tăngdần,bắtđầulàmộtkimloạiđiểnhình(kimloại kiềm),cuốichukỳlàmộtphikimđiểnhình(halogen) vàkếtthúclàmộtkhíhiếm PrenticeHall GeneralChemistry:Chapter10 Slide6of353.2.2Cácloạibảnghệthốngtuầnhoàn1.BaûngHTTHdaïngngaén: + Caùc nguyeân toá ñöôïc boá trí thaønhcoät (nhoùm) coù soá thöù töï töø I – VIII goàmnhoùm chính vaø nhoùm phuï vaø 7 chu kyø(töø 1 – 7) được xếp thành 10 hàng ngang. Ngoài racòncó2hàngngangđểngoàibảngchínhlàcácnguyêntốhọlantanitvàactinit + Cácnhómnguyêntốđượcbốtríthành8cộtdọc,mỗi nhóm chia thành phân nhóm chính và phân nhómphụ, tạo nên hai hàng dọc. Các nguyên tố phân nhómchính gồm các nguyên tố điển hình được bắt đầu từnguyêntốđiểnhìnhcủachukỳ2tạocộtdọcdàihơn,cácnguyênt ốphânnhómph PrenticeHall ụhọpthànhhàngd GeneralChemistry:Chapter10 ọcngắn Slide7of35 BaûngHTTHdaïngngaén+Cácchukỳđượcbốtríthànhhàngngangvàcósố thứtựtừ1đến7.Chúngbắtđầutừkimloạikiềmvà kếtthúcbằngnguyêntốkhíhiếm.(trừchukỳ1)•3chukỳđầulàchukỳnhỏ,trongđóchukỳ1làchu kỳđặcbiệtchỉ2nguyêntố,chukỳ2và3đềucó8 nguyêntốchúngđềulànhữngnguyêntốđiểnhìnhvì vậyđólànhữngchukỳđiểnhình•4chukỳsaulàchukỳdài.TrongđóChukỳ4và5có18nguyêntố,trongđócó8nguyêntố điểnhìnhlàmthành1hàngngangvà10nguyêntốphân nhómphụ(nguyêntốchuyểntiếp)làmthànhmộthàng ngangthứ2 PrenticeHall GeneralChemistry:Chapter10 Slide8of35 BaûngHTTHd ...