Bài giảng hoá học THPT

CÂU TO NGUYÊN T – HE THÔNG TUÂN HOÀN CÁC NGUYÊN TÔI. Câu to nguyên t.Nguyên t gôm ht nhân tích dien dưng (Z+) tâm và có Z electron chuyen dongxung quanh ht nhân.1. Ht nhân: Ht nhân gôm:− Proton: Dien tích 1+, khôi lưng bang 1 d.v.C, ký hieu (ch sô ghi trên là khôilưng, ch sô ghi dưi là dien tích).− Ntron: Không mang dien tích, khôi lưng bang 1 d.v.C ký hieuNhư vay, dien tích Z ca ht nhân bang tong sô proton.* Khôi lưng ca ht nhân coi như bang khôi lưng ca nguyên t...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng hoá học THPT Chương I.C U T O NGUYÊN T – H TH NG TU N HOÀN CÁC NGUYÊN TI. C u t o nguyên t . Nguyên t g m h t nhân tích i n dương (Z+) tâm và có Z electron chuy n ngxung quanh h t nhân. 1. H t nhân: H t nhân g m: − Proton: i n tích 1+, kh i lư ng b ng 1 .v.C, ký hi u (ch s ghi trên là kh ilư ng, ch s ghi dư i là i n tích). − Nơtron: Không mang i n tích, kh i lư ng b ng 1 .v.C ký hi u Như v y, i n tích Z c a h t nhân b ng t ng s proton. * Kh i lư ng c a h t nhân coi như b ng kh i lư ng c a nguyên t (vì kh i lư ngc a electron nh không áng k ) b ng t ng s proton (ký hi u là Z) và s nơtron (kýhi u là N): Z + N ≈ A. A ư c g i l à s kh i . * Các d ng ng v khác nhau c a m t nguyên t là nh ng d ng nguyên t khácnhau có cùng s proton nhưng khác s nơtron trong h t nhân, do ó có cùng i n tíchh t nhân nhưng khác nhau v kh i lư ng nguyên t , t c là s kh i A khác nhau. 2. Ph n ng h t nhân: Ph n ng h t nhân là quá trình làm bi n i nh ng h t nhânc a nguyên t này thành h t nhân c a nh ng nguyên t khác. Trong ph n ng h t nhân, t ng s proton và t ng s kh i luôn ư c b o toàn. Ví d : V y X là C. Phương trình ph n ng h t nhân. 3. C u t o v electron c a nguyên t . Nguyên t là h trung hoà i n, nên s electron chuy n ng xung quanh h t nhânb ng s i n tích dương Z c a h t nhân. Các electron trong nguyên t ư c chia thành các l p, phân l p, obitan. a) Các l p electron. K t phía h t nhân tr ra ư c ký hi u: B ng s th t n = 1 2 3 4 5 6 7 … B ng ch tương ng: K L M N O P Q … Nh ng electron thu c cùng m t l p có năng lư ng g n b ng nhau. L p electroncàng g n h t nhân có m c năng lư ng càng th p, vì v y l p K có năng lư ng th pnh t. S electron t i a có trong l p th n b ng 2n2. C th s electron t i a trong cácl p như sau: L p: KLMN… S electron t i a: 2 8 18 32 … b) Các phân l p electron. Các electron trong cùng m t l p l i ư c chia thành cácphân l p. L p th n có n phân l p, các phân l p ư c ký hi u b ng ch : s, p, d, f, … k th t nhân tr ra. Các electron trong cùng phân l p có năng lư ng b ng nhau. L p K (n = 1) có 1 phân l p : 1s. 1 L p L (n = 2) có 2 phân l p : 2s, 2p. L p M (n = 3) có 3 phân l p :3s, 3p, 3d. L p N (n = 4) có 4 phân l p : 4s, 4p, 4d, 4f. Th t m c năng lư ng c a các phân l p x p theo chi u tăng d n như sau : 1s, 2s, 2p, 3s, 3p, 4s, 3d, 4p, 5s, 4d, 5p, 6s… S electron t i a c a các phân l p như sau: Phân l p : s p d f. S electron t i a: 2 6 10 14. c) Obitan nguyên t : là khu v c không gian xung quanh h t nhân mà ó kh năngcó m t electron là l n nh t (khu v c có m t ám mây electron l n nh t). S và d ng obitan ph thu c c i m m i phân l p electron. Phân l p s có 1 obitan d ng hình c u. Phân l p p có 3 obitan d ng hình s 8 n i. Phân l p d có 5 obitan, phân l p f có 7 obitan. Obitan d và f có d ng ph c t p hơn. M i obitan ch ch a t i a 2 electron có spin ngư c nhau. M i obitan ư c ký hi ub ng 1 ô vuông (còn g i là ô lư ng t ), trong ó n u ch có 1 electron ta g i ólà electron c thân, n u 2 electron ta g i các electron ã ghép ôi. Obitankhông có electron g i là obitan tr ng. 4. C u hình electron và s phân b electron theo obitan. a) Nguyên lý v ng b n: trong nguyên t , các electron l n lư t chi m các m c nănglư ng t th p n cao. Ví d : Vi t c u hình electron c a Fe (Z = 26). 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d6 4s2 N u vi t theo th t các m c năng lư ng thì c u hình trên có d ng. 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d6 Trên cơ s c u hình electron c a nguyên t , ta d dàng vi t c u hình electron c acation ho c anion t o ra t nguyên t c a nguyên t ó. Ví d : C u hình electron c a Fe2+ : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d6 Fe3+ : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d5. i v i anion thì thêm vào l p ngoài cùng s electron mà nguyên t ã nh n. Ví d : S(Z = 16) : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p4. S2- : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 C n hi u r ng : electron l p ngoài cùng theo c u hình electron ch không theo m cnăng lư ng. 5. Năng lư ng ion hoá, ái l c v i electron, âm i n. a) Năng lư ng ion hoá (I). Năng lư ng ion hoá là năng lư ng c n tiêu th tách 1e ra kh i nguyên t và bi n nguyên t thành ion dương. Nguyên t càng d như ng e (tính kim lo i càng m nh) thì I có tr s càng nh . b) Ái l c v i electron (E). Ái l c v i electron là năng lư ng gi i phóng khi k t h p1e vào nguyên t , bi n nguyên t thành ion âm. Nguyên t có kh năng thu e càngm nh (tính phi kim càng m nh) thì E có tr s càng l n. âm i n (χ). c) âm i n là i lư ng c trưng cho kh năng hút c pelectron liên k t c a m t nguyên t trong phân t . âm i n ư c tính t I và E theo công th c: − Nguyên t có χ càng l n thì nguyên t c a nó có kh năng hút c p e liên k t càng m nh. ...