Bài giảng "Kinh tế phát triển - Chương 3: Một số mô hình tăng trưởng kinh tế" cung cấp cho người học các kiến thức: Khái niệm, một số mô hình tăng trưởng kinh tế (mô hình cổ điển, mô hình của K. Marx, mô hình Tân Cổ điển, mô hình trường phái Keynes, lý thuyết tăng trưởng kinh tế hiện đại. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Kinh tế phát triển: Chương 3 - ThS. Hoàng Bảo Trâm 1 TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG KHOA KINH TẾ QUỐC TẾ KINH TẾ PHÁT TRIỂN Giảng viên: Th.S Hoàng Bảo Trâm2 CHƯƠNG III MỘT SỐ MÔ HÌNH TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ Chương III MỘT SỐ MÔ HÌNH TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ3 1. Khái niệm 2. Một số mô hình tăng trưởng kinh tế ¤ Mô hình Cổ điển (TK18 đến giữa TK19) ¤ Mô hình của K. Marx (1818-1883) ¤ Mô hình Tân Cổ điển (Cuối TK 19, khoảng 1870) ¤ Mô hình trường phái Keynes (đầu TK 20, những năm 30s) ¤ Lý thuyết tăng trưởng kinh tế hiện đại (giữa TK 20) 1. KHÁI NIỆM4 1.1. Khái niệm mô hình kinh tế ¨ Mô hình kinh tế là một công cụ lý thuyết mô tả các quá trình kinh tế thông qua các biến số kinh tế và những mối quan hệ logic và định lượng giữa các biến số đó. ¨ Mô hình có thể được diễn đạt dưới dạng lời văn, sơ đồ hoặc các biểu thức toán học. ¨ Mô hình là sự đơn giản hóa thực tế để có thể phân tích được các quá trình phức tạp. 1. KHÁI NIỆM5 1.2. Khái niệm mô hình tăng trưởng kinh tế Mô hình tăng trưởng kinh tế xác định và lượng hóa vai trò của các nhân tố dẫn đến tăng trưởng kinh tế. 2. MỘT SỐ MÔ HÌNH TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ6 2.1. Mô hình cổ điển (TK18 đến giữa TK19) q Các tác giả tiêu biểu Ø Adam Smith Ø Thomas Robert Malthus Ø David Ricardo 2.1. MÔ HÌNH CỔ ĐIỂN7 2.1.1. Adam Smith q Adam Smith (1723 – 1790) được coi là “cha đẻ” của kinh tế học q Tác phẩm tiêu biểu: “The Wealth of Nations” - Của cải của các quốc gia (1776) Ø Học thuyết về giá trị lao động Ø Vai trò của tích lũy vốn Ø Học thuyết bàn tay vô hình Ø Lý thuyết về phân phối thu nhập 2.1.1. Adam Smith8 q Học thuyết về giá trị lao động Ø Giá trị của các sản phẩm được xác định dựa vào hàm lượng lao động kết tinh trong đó. Ø Nhấn mạnh vai trò của lao động : § Người LĐ là người tham gia trực tiếp vào các hoạt động sản xuất và có ích nhằm tạo ra của cải cho xã hội 2.1.1. Adam Smith9 q Vai trò của tích lũy vốn Ø Vốn được hiểu là quỹ tiền để mua NVL, thuê/ mua nhà xưởng và trả lương cho công nhân Ø Khẳng định vai trò của tích lũy vốn: § Vốn tích lũy tăng → sản xuất mở rộng → nhu cầu sử dụng lao động tăng → Lượng vốn tích lũy quyết định số lượng lao động § Lượng vốn tích lũy có vai trò quan trọng trong nâng cao NSLĐ thông qua việc thúc đẩy phân công lao động (đảm bảo nguyên liệu đầu vào, mua sắm thêm máy móc → giải phóng lao động, …) ► tích lũy vốn chính là động lực của tăng trưởng 2.1.1. Adam Smith10 Ø Vốn được tích lũy từ đâu? Vốn được tích lũy thông qua “tiết kiệm” và “TD hạn chế” của nhà TB → khác với tầng lớp quí tộc, địa chủ và các thương nhân được hưởng đặc quyền, đặc lợi thì tiêu dùng hết thu nhập 2.1.1. Adam Smith11 q Học thuyết bàn tay vô hình Ø Vai trò của cá nhân “Mọi cá nhân không có ý định thúc đẩy lợi ích công cộng, mà chỉ nhằm vào lợi ích riêng của mình. Và ở đây, cũng như trong nhiều trường hợp khác, người đó được một bàn tay vô hình dẫn dắt để phục vụ một mục đích không nằm trong ý định của mình” 2.1.1. Adam Smith12 q Học thuyết bàn tay vô hình Ø Vai trò của chính phủ “Bạn nghĩ rằng bạn đang giúp cho hệ thống kinh tế bằng những quản lý đầy ý định tốt đẹp và bằng những hành động can thiệp của mình. Không phải như vậy đâu. Hãy để mặc, hãy để mọi sự việc xảy ra, đừng nhúng tay vào. Dầu nhờn của lợi ích cá nhân sẽ làm cho các bánh xe kinh tế hoạt động một cách gần như kỳ diệu. Không ai cần kế hoạch, không cần quy tắc. Thị trường sẽ giải quyết tất cả.” 2.1.1. Adam Smith13 Ø Vai trò của chính phủ n Chính sách thuế: các loại thuế thu từ lợi nhuận à Làm giảm tích luỹ tư bản n Chi tiêu của nhà nước: khoản chi tiêu “không sinh lời” v những người làm trong lĩnh vực quân đội, an ninh, quản lý là “công nhân không sinh lời” v chỉ có những người sản xuất trực tiếp hoặc gián tiếp SX ra sản phẩm mới góp phần tạo ra tiềm lực cho tăng trưởng kinh tế. à Các chính sách can thiệp của chính phủ có thể cản trở TTKT. 2.1.1. Adam Smith14 q Lý ...
