Bài giảng" Mô phôi: Hệ sinh dục nữ" cung cấp các kiến thức giúp sinh viên có thể mô tả được cấu tạo mô học của buồng trứng, mô tả được cấu tạo của nang trứng qua các giai đoạn phát triển, mô tả được cấu tạo mô học của vòi tử cung và tử cung, trình bày được các hiện tượng xảy ra ở nội mạc tử cung và buồng trứng trong một chu kỳ kinh nguyệt và những biến đổi hormon có liên quan đến chu kỳ kinh. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Mô phôi: Hệ sinh dục nữHãû sinh duûc næî - Mä phäi 141 HỆ SINH DỤC NỮMục tiêu học tập1. Mô tả được cấu tạo mô học của buồng trứng.2. Mô tả được cấu tạo của nang trứng qua các giai đoạn phát triển.3. Mô tả được cấu tạo mô học của vòi tử cung và tử cung.4. Trình bày được các hiện tượng xảy ra ở nội mạc tử cung và buồng trứng trong một chu kỳ kinhvà những biến đổi hormon có liên quan đến chu kỳ kinh. Hệ sinh dục nữ gồm: 2 buồng trứng, 2 vòi trứng, tử cung (hình 1), âm đạo, bộ phậnsinh dục ngoài và tuyến vú.I. BUỒNG TRỨNG Buồng trứng có hình trứng, dài 3cm, rộng 1,5cm, dày 1cm (hình 2). Chia làm 2 vùng: - Vùng tuỷ: là một mô liên kết chứa nhiều mạch máu, sợi cơ trơn, nhiều mạch máudạng lò xo. - Vùng vỏ: chứa nhiều nang trứng. Bọc ngoài buồng trứng là màng trắng lót bởi biểu mô vuông đơn. Vào tháng đầu của thời kỳ phôi, những tế bào sinh dục nguyên thủy của túi noãnhoàng di cư vào vùng trung mô, về sau sẽ biệt hoá thành buồng trứng. Các nang trứng nằm ở vùng vỏ. Nang trứng gồm 1 noãn nằm ở giữa và 1 hàng haynhiều hàng tế bào nang bao quanh. Tổng số nang trứng ở 2 buồng trứng người phụ nữ trưởng thành chừng 400.000, phầnlớn chúng bị thoái hoá. Trong khoảng đời của 1 phụ nữ chỉ có khoảng 450 nang trứng chín. Có nhiều loại nang trứng (Hình 2, 3). Eo ÄÚng dáùn træïng Bóng vòi Loa voìi træïng Boïng voìi træïng Tæí cung Dáy chàòng räüng Buäöng træïng Cäø tæí cung Hình 1: Sơ đồ cấu tạo của tử cung, buồng trứng và vòi trứngHãû sinh duûc næî - Mä phäi 1421. Nang trứng nguyên thủy Nhiều nhất là sau khi sinh, kích thước chừng 25, có nhân lớn, hơi lệch tâm, có 1 hạtnhân lớn. Bào quan nằm rải rác quanh nhân, có một hàng tế bào nang dẹt bao quanh, các tếbào này nối với nhau bằng thể liên kết. Về sau các tế bào nang có hình khối vuông, giữa tế bào trứng và tế bào nang bắt đầuhình thành màng trong suốt.2. Nang trứng đặc (hình 2) Các tế bào nang phát triển quanh noãn làm thành nhiều hàng tế bào bao quanh noãn.Màng trong suốt dày, các nhánh bào tương của noãn và của tế bào nang thường xuyên quamàng trong suốt và tiếp xúc với nhau bằng liên kết khe.3. Nang trứng có hốc Các tế bào nang tiếp tục phát triển và chế tiết, chất chế tiết gọi là dịch nang trứng. Banđầu dịch nang trứng là những hốc nhỏ, về sau những hốc này lớn dần và kết hợp với nhau tạothành một hốc duy nhất, những tế bào liên kết bao quanh nang trứng ngăn cách với tế bàonang bằng màng đáy biệt hoá và phát triển thành 2 lớp: - Lớp vỏ trong: là lớp tế bào hình đa diện biệt hoá để tiết Estradiol. - Lớp vỏ ngoài: là mô liên kết giàu mạch máu, tạo các mạch máu nuôi dưỡng cho tếbào lớp trong.4. Nang trứng chín Kích thước nang trứng có hốc gia tăng, đường kính 2,5cm, đội buồng trứng nhô lên ởmặt ngoài, dịch nang trứng đẩy khối tế bào nang về một phía tạo thành gò noãn. Dịch nangtrứng chứa nhiều Glycosaminoglycan, protein gắn steroid, progesteron, estrogen. Nang træïng Nang træïng thoaïi hoïa Nang træïng nguyãn thuíy Vuìng tuíy Vuìng voí Maìng tràõng thæï cáúp Nang Graafe Nang træïng så cáúp Nang træïng thoaïi triãøn Hoaìng thãø Hình 2: Cấu tạo của buồng trứng cắt ngang của người trưởng thànhHãû sinh duûc næî - Mä phäi 143Mặt ngoài của buồng trứng tiếp xúc với nang trứng chín bằng 1 lớp mô liên kết rất mỏng,màng này bị các enzyme như protease, collagenase, plasmine tiêu huỷ. Nang trứng bị vỡ vàongày thứ 14 của chu kỳ kinh. Dưới ảnh hưởng của Nang træïng så cáúpLH, trước khi nang trứng thoát Noaînnang, tế bào noãn tiến hànhphân chia giảm nhiễm lần thứ Tãú baìo nangnhất để tạo nên 1 noãn và 1cực cầu không có khả năngthụ tinh. Lúc này loa của vòi Noaîntrứng quét trên bề mặt trứngvà đón nhận noãn, noãn lúcnày được bao bọc bởi các tếbào nang của gò noãn. Noãntiếp tục phân chia lần thứ haiđể tạo ra 1 noãn và cực cầu 2 Nang træïng âàûc Noaînkhông có khả năng thụ tinh.Nếu không được thụ tinh, Låïp haût (tãú baìo nang)noãn sẽ bị thoái hoá trong 24giờ. Låïp voí trong5. Các nang trứng thoái triển Phần lớn các nangtrứng bị thoái hoá trong quátrình phát triển nang trứng. Nang træïng thæï cáúp (coï häúc) Ở giai đoạn nang trứngnguyên thuỷ, các tế bào noãnvà nang trứng thoái hoá không ...
