Bài giảng Quản trị doanh nghiệp - Trường ĐH Công nghiệp Quảng Ninh

Bài giảng "Quản trị doanh nghiệp" cung cấp cho học viên những nội dung về: khái quát chung quản trị doanh nghiệp; quản trị nguyên vật liệu; quản trị hoạt động tài chính; quản trị lao động và tiền lương;... Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Quản trị doanh nghiệp - Trường ĐH Công nghiệp Quảng NinhTRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP QUẢNG NINH BỘ MÔN QTKD BÀI GIẢNGQUẢN TRỊ DOANH NGHIỆP (LƯU HÀNH NỘI BỘ) Biên soạn: Thạc sỹ Trần Hoàng Tùng Quảng ninh-2022 -0-CHƯƠNG 1: KHÁI QUÁT CHUNG VỀ QUẢN TRỊ DOANH NGHIỆP1.1. Một số khái niệm cơ bản1.1.1. Khái niệm tổ chức Tæ chøc ®i tõ ®¬n gi¶n ®Õn phøc t¹p, tõ nh÷ng tËp thÓ kh«ng chÝnh thøc, nh÷ngnhãm l©m thêi, ®Õn nh÷ng tæ chøc c¬ cÊu bé m¸y qu¶n trÞ chÆt chÏ. Tæ chøc ®Çu tiªnxuÊt hiÖn trong qu©n ®éi, t«n gi¸o. Ngµy nay, tæ chøc xuÊt hiÖn trong mäi lÜnh vùc x·héi, chÝnh trÞ, t«n gi¸o, kinh tÕ. X· héi ngµy nay ®-îc coi lµ x· héi cña c¸c tæ chøc vµtæ chøc lµ nguån søc m¹nh cña x· héi. VËy thÕ nµo lµ mét tæ chøc? Cã nhiÒu ®Þnh nghÜa tæ chøc kh¸c nhau. Tuy nhiªncã thÓ nªu ra mét sè ®Þnh nghÜa c¬ b¶n sau ®©y: - Tæ chøc lµ mét nhãm ng-êi mµ mét sè hoÆc tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng cña hä ®-îcphèi hîp víi nhau. - Tæ chøc: Lµ sù h-íng vÒ môc tiªu, trong ®ã con ng-êi cã môc ®Ých ®Ó theo ®uæi. Lµ con ng-êi lµm viÖc chung víi nhau trong tËp thÓ. Lµ hÖ thèng khoa häc kü thuËt, trong ®ã con ng-êi sö dông kiÕn thøc vµ küthuËt. Lµ sù s¾p xÕp c¸c ho¹t ®éng theo hÖ thèng c¬ cÊu, tøc lµ con ng-êi cïng nhaulµm viÖc. - Tæ chøc lµ sù tËp hîp nhiÒu ng-êi cïng nhau tham gia vµo mét nç lùc cã hÖthèng ®Ó s¶n xuÊt ra hµng ho¸ hoÆc mét hµnh ®éng. - Tæ chøc lµ sù tËp hîp nhiÒu ng-êi mét c¸ch cã hÖ thèng ®Ó hoµn thµnh nh÷ngmôc tiªu cô thÓ. - Tæ chøc lµ mét hÖ thèng c¸c ho¹t ®éng hay t¸c ®éng cã ý thøc cña hai haynhiÒu ng-êi. Cã thÓ ®-a ra mét kh¸i niÖm vÒ tæ cøc nh- sau: Tæ chøc lµ tËp hîp cña hai hay nhiÒu ng-êi cïng ho¹t ®éng trong nh÷ng h×nhth¸i, c¬ cÊu nhÊt ®Þnh ®Ó ®¹t ®-îc nh÷ng môc ®Ých chung. VÝ dô: 1 gia ®×nh, 1 tr-êng ®¹i häc, 1 c¬ quan nhµ n-íc, 1 ®¬n vÞ qu©n ®éi, 1 tæchøc t«n gi¸o. C¸c ®Þnh nghÜa trªn ®Òu nhÊn m¹nh ®Õn vai trß cña mçi ng-êi vµ sù phèi hîp,hîp t¸c gi÷a nh÷ng con ng-êi trong tæ chøc. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ tæ chøc ph¶i ®-îcxem xÐt trong mét hÖ thèng, tøc lµ xem xÐt mèi liªn hÖ h÷u c¬ gi÷a c¸c yÕu tè thµnhtè, tõng bé phËn víi hÖ thèng tæ chøc, gi÷a hÖ thèng nµy víi hÖ thèng kh¸c. C¸c tæ chøc trong thùc tÕ chØ lµ c¸c hÖ thèng côc bé. Mçi tæ chøc lµ mét bé phËncña tæ chøc lín h¬n. Mçi tæ chøc ®-îc t¹o thµnh bëi nhiÒu ®¬n vÞ nhá kh¸c nhau, mçi®¬n vÞ tù nã ®· lµ mét tæ chøc. H¬n n÷a, hÖ thèng (tæ chøc) ph¶i ®-îc xÐt nh- lµ méttæng thÓ, nÕu kh«ng chØ cã thÓ biÕt vÒ nã nh- kiÓu “thÇy bãi xem voi”. Theo nguyªn t¾c “tÝnh tréi” cña hÖ thèng, mét tæ chøc sÏ t¹o ra søc m¹nh lín h¬ncña tæng sè c¸c bé phËn mµ lµ cña mét hÖ thèng tæ chøc nhÊt ®Þnh. -1- V× vËy, qu¶n trÞ tæ chøc kh«ng ph¶i chØ lµ c«ng viÖc cña tæ chøc mµ lµ c«ng viÖcchuyªn m«n nh»m duy tr× ho¹t ®éng cña tæ chøc. Ngoµi ra, cßn mét sè ®Þnh nghÜa kh¸c vÒ tæ chøc nh- sau: - Tæ chøc bé m¸y lµ thiÕt kÕ c¸c bé phËn qu¶n lý, x¸c ®Þnh c¸c mèi quan hÖnhiÖm vô vµ quyÒn hµnh gi÷a c¸c c¸ nh©n vµ c¸c bé phËn qu¶n lý cña tæ chøc nh»mthùc hiÖn c¸c môc tiªu cña tæ chøc. - Tæ chøc lµ sù phèi hîp ý chÝ hµnh ®éng cña mét sè ng-êi nh»m hoµn thµnhnh÷ng môc tiªu chung, cô thÓ th«ng qua sù ph©n chia c«ng viÖc, nhiÖm vô vµ cÊp bËcqu¶n trÞ. VËy cã thÓ nªu kh¸i niÖm tæng qu¸t vÒ tæ chøc nh- sau: Tæ chøc lµ mét tËp hîp nhiÒu ng-êi mang tÝnh chÊt tù gi¸c cã ý thøc vÒ vai trß,nhiÖm vô, quyÒn h¹n nh»m thùc hiÖn môc tiªu chung cô thÓ. Tõ kh¸i niÖm nµy cã thÓ thÊy tæ chøc lµ mét ph¹m trï réng, bao gåm c¶ tr-ênghäc, bÖnh viÖn, tiÖm ¨n, kh¸ch s¹n, doanh nghiÖp… Tãm l¹i, cã nhiÒu ®Þnh nghÜa kh¸c nhau vÒ tæ chøc, nh-ng chung quy l¹i cã thÓnªu lªn ®Æc ®iÓm chung cña tæ chøc nh- sau: - Mét tæ chøc ph¶i cã nhiÒu ng-êi. - Nh÷ng ng-êi tham gia vµo tæ chøc víi ý thøc ®Çy ®ñ vÒ vai trß, nhiÖm vô,quyÒn h¹n cña tõng c¸ nh©n tËp thÓ; - Còng thùc hiÖn môc tiªu chung, cô thÓ: Trªn c¬ së ®Þnh nghÜa tæ chøc, cã thÓ ®Þnh nghÜa qu¶n trÞ tæ chøc nh- sau: Qu¶n trÞ tæ chøc lµ qu¶n trÞ nh÷ng ho¹t ®éng ph¸t sinh tõ sù tËp hîp tù gi¸c cöamét nhãm ng-êi mét c¸ch cã ý thøc nh»m hoµn thµnh môc tiªu chung cô thÓ. Nh- vËy, tæ chøc lµ mét thùc thÓ tån t¹i cã môc tiªu riªng ph¶i hoµn thµnh, cã®êi sèng vµ ho¹t ®éng riªng cña nã ®Ó cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Qu¶n trÞ tæ chøc lµ sù duy tr× vµ thóc ®Èy ho¹t ®éng cña tæ chøc nh»m b¶o ®¶msù tån t¹i vµ vËn hµnh cña tæ chøc ®ã h-íng vµo thùc hiÖn môc tiªu. Qu¶n trÞ tæ chøclµ sù chØ huy theo mét nghÜa hÑp. Mét dµn nh¹c lµ mét tæ chøc. Nh-ng dµn nh¹ckh«ng ch¬i ®-îc vµ còng kh«ng tån t¹i ®-îc nÕu kh«ng cã ng-êi chØ huy. ChØ huy vµtæ chøc lµ hai ph¹m trï kh¸c nhau, nh-ng kh«ng t¸ch rêi nhau, chóng g¾n chÆt víinhau, ®ã còng chÝnh lµ ®èi t-îng nghiªn cøu cña qu¶n trÞ tæ chøc. Doanh nghiÖp còng lµ mét tæ chøc, nã cÇn ®-îc qu¶n trÞ. Qu¶n trÞ doanh nghiÖplµ mét qu¸ tr×nh t¸c ®éng liªn tôc, cã tæ chøc, cã h-íng ®Ých cña chñ doanh nghiÖplµm tËp thÓ nh÷ng ng-êi lao ®éng trong doanh nghiÖp, sö dông mét c¸ch tèt nhÊtnh÷ng tiÒm n¨ng vµ c¬ héi ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt – kinh doanh cña doanhnghiÖp nh»m ®¹t ®-îc môc tiªu ®Ò ra theo ®óng luËt ®Þnh vµ th«ng lÖ x· héi. VÒ mÆt kinh tÕ tæ chøc vµ kü thuËt cña ho¹t ®éng qu¶n trÞ, th× qu¶n trÞ doanhnghiÖp chÝnh lµ sù kÕt hîp mäi nç lùc cña con ng-êi trong doanh nghiÖp ®Ó ®¹t ®-îcmôc tiªu chung cña doanh nghiÖp vµ môc tiªu riªng cña mçi ng-êi mét c¸ch hîp lý vµcã hiÖu qu¶ nhÊt. §ã lµ qu¸ tr×nh hîp t¸c vµ phèi hîp c«ng viÖc gi÷a c¸c qu¶n trÞ viªntrong bé m¸y qu¶n trÞ víi c«ng nh©n trong qu¸ tr×nh lµm viÖc vµ th«ng qua hä ®Ó thùc -2-hiÖn môc tiªu cña c¸c doanh nghiÖp trong m«i tr-êng lu«n lu«n biÕn ®éng. Cã thÓ nãithùc chÊt cña qu¶n trÞ doanh nghiÖp lµ qu¶n trÞ con ng-êi trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊtkinh ...