Bài giảng Tài chính tiền tệ: Chương 6 - ĐH Trà Vinh

Bài giảng Tài chính tiền tệ: Chương 6 trình bày các nội dung sau: Lịch sử ra đời và phát triển của tiền tệ, bản chất và chức năng của tiền tệ, vai trò của tiền tệ. Đây là tài liệu học tập và giảng dạy dành cho sinh viên ngành tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Tài chính tiền tệ: Chương 6 - ĐH Trà Vinh 07/05/18 Le Trung Hieu - 1 letrunghieutvu@zing.vn Tiền • Có thể mua nhà, không thể mua được tổ ấm gia đình • Có thể mua đồng hồ, không thể mua được thời gian • Có thể mua chức quyền, không thể mua được sự kính trọng • Có thể mua nệm gối, không thể mua được giấc ngủ 07/05/18 Le Trung Hieu - 2 letrunghieutvu@zing.vn • Có thể mua tình dục, không thể mua được tình yêu • Có thể mua sách vở, không thể mua được tri thức • Có thể mua thuốc men, không thể mua được sức khỏe • Có thể mua máu, không thể mua được sinh mệnh. 07/05/18 Le Trung Hieu - 3 letrunghieutvu@zing.vn Khái niệm và bản chất: • Tiền là bất cứ cái gì được chấp nhận chung trong thanh toán để đổi lấy hàng hoá, dịch vụ hoặc để hoàn trả các khoản nợ. 07/05/18 Le Trung Hieu - 4 letrunghieutvu@zing.vn • Định nghĩa này chỉ đưa ra các tiêu chí để nhận biết một vật có phải là tiền tệ hay không. Tuy nhiên nó chưa giải thích được tại sao vật đó lại được chọn làm tiền tệ. Để giải thích được điều này phải tìm hiểu bản chất của tiền tệ. 07/05/18 Le Trung Hieu - 5 letrunghieutvu@zing.vn 1.2. Bản chất: Tiền tệ thực chất là vật trung gian môi giới trong trao đổi hàng hoá, dịch vụ, là phương tiện giúp cho quá trình trao đổi được thực hiện dễ dàng hơn. 07/05/18 Le Trung Hieu - 6 letrunghieutvu@zing.vn • Bản chất của tiền tệ được thể hiện rõ hơn qua hai thuộc tính sau: - Giá trị sử dụng của tiền tệ: là khả năng thoả mãn nhu cầu trao đổi của xã hội, nhu cầu sử dụng làm vật trung gian trong trao đổi. 07/05/18 Le Trung Hieu - 7 letrunghieutvu@zing.vn • Giá trị sử dụng của một loại tiền tệ là do xã hội qui định: chừng nào xã hội còn thừa nhận nó thực hiện tốt vai trò tiền tệ (tức là vai trò vật trung gian môi giới trong trao đổi) thì chừng đó giá trị sử dụng của nó với tư cách là tiền tệ còn tồn tại. 07/05/18 Le Trung Hieu - 8 letrunghieutvu@zing.vn • Giá trị của tiền được thể hiện qua khái niệm “sức mua tiền tệ”, đó là khả năng đổi được nhiều hay ít hàng hoá khác trong trao đổi. 07/05/18 Le Trung Hieu - 9 letrunghieutvu@zing.vn NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 1. Lịch sử ra đời và phát triển của tiền tệ. 2. Bản chất và chức năng của tiền tệ 3. Vai trò của tiền tệ 07/05/18 Le Trung Hieu - 10 letrunghieutvu@zing.vn LỊCH SỬ RA ĐỜI CỦA TIỀN TỆ • Sự ra đời của tiền tệ gắn liền với quá trình phát triển của sản xuất và lưu thông hàng hóa. Sự ra đời của vật trung gian trao đổi đánh dấu giai đoạn mở đầu cho sự xuất hiện của tiền tệ đồng thời là bước chuyển hóa từ nền kinh tế đổi chác sang nền kinh tế tiền tệ. 07/05/18 Le Trung Hieu - 11 letrunghieutvu@zing.vn • Quá trình này gắn liền với các hình thái giá trị • Hình thái giá trị giản đơn (H1 – H2) • Hình thái giá trị mở rộng (H1 – H2..) • Hình thái giá trị chung (H1 – HTG - H2) • Hình thái giá trị tiền tệ (H1 – T - H2) 07/05/18 Le Trung Hieu - 12 letrunghieutvu@zing.vn PHÁT TRIỂN CỦA TIỀN TỆ • Tiền tệ dưới dạng hàng hóa - hóa tệ không kim loại • Tiền tệ kim loại • Tiền giấy - Tiền tín dụng • Các hình thức khác của tiền tệ – Tiền qua ngân hàng (Bút tệ) – Tiền điện tử 07/05/18 Le Trung Hieu - 13 letrunghieutvu@zing.vn • Lịch sử ra đời và phát triển của tiền tệ luôn mang dấu ấn của nền văn minh nhân loại. Điều này đã được minh chứng qua quá trình hoàn thiện các hình thức tiền tệ, từ hình thức sơ khai ban đầu là hóa tệ không kim loại cho đến tiền điện tử ngày nay. 07/05/18 Le Trung Hieu - 14 letrunghieutvu@zing.vn • Tiền tệ dưới dạng hàng hóa - hóa tệ không kim loại: Trong  thời  kỳ  đầu  khoảng  2000  năm  trước  công  nguyên,  vật  trung  gian  trao  đổi  thường  được chọn từ một loại hàng hóa có giá trị sử  dụng  cần  thiết  chung  cho  nhiều  người,  có  thể  bảo  tồn  lâu  ngày  đồng  thời  mang  tính  chất  phổ  biến,  đặc  trưng  cho  địa  phương,  khu vực nơi diễn ra quan hệ trao đổi. 07/05/18 Le Trung Hieu - 15 letrunghieutvu@zing.vn • Tuy  nhiên,  tiền  tệ  dưới  dạng  hàng  hóa  dẫn  đến  nhiều  bất  lợi:  khó  phân  chia  tỷ  lệ,  khó  bảo quản. • SXHH  phát  triển  đòi  hỏi  vật  trung  gian  cần  phải mang tính phổ biến, đồng nhất, dễ phân  chia.  • Do đó các hàng hóa thông thường được dùng  làm tiền tệ dần bị  đào thải nhường chổ cho  tiền kim khí. 07/05/18 Le Trung Hieu - 16 letrunghieutvu@zing.vn • Tieàn teä kim loaïi: Từ thế kỷ thứ 7 trước công nguyên tiền kim  loại đã được sử dụng rộng rãi trong các triều  đại phong kiến. Kim  loại  được  chọn  làm  tiền  tệ  cho  các  nước thay đổi từ những kim loại kém giá trị  như sắt, đồng, kẽm…đến những kim loại có  giá trị cao như vàng, bạc… 07/05/18 Le Trung Hieu - 17 letrunghieutvu@zing.vn • Sử dụng tiền kim loại mặc dù có những  ưu  điểm so với hóa tệ không kim loại nhưng có  những  hạn  chế  như  cồng  kềnh,  khó  chuyên  chở. 07/05/18 Le Trung Hieu - 18 letrunghieutvu@zing.vn • Tiền giấy – tiền tín dụng: Tiền giấy chỉ là một loại tiền dấu hiệu nên  để  được  sử  dụng  là  phương  tiện  trao  đổi  phải dựa vào sự tín nhiệm của con người.  Tiền  giấy  xuất  hiện  lần  đầu  tiên  vào  thời  nhà Tống – Trung Quốc; 07/05/18 Le Trung Hieu - 19 letrunghieutvu ...