Bài giảng Thi công các công trình thuỷ lợi (phần 3)

PHẦN 3NỔ MÌN VÀ CÔNG TÁC ĐÁCHƯƠNG 11LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ NỔ PHÁ, CÁC PHƯƠNG PHÁP NỔ MÌN CƠ BẢN
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Thi công các công trình thuỷ lợi (phần 3) PHẦN 3 NỔ MÌN VÀ CÔNG TÁC ĐÁ CHƯƠNG 11LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ NỔ PHÁ, CÁC PHƯƠNG PHÁP NỔ MÌN CƠ BẢN 11.1. Khái niệm chung. 11.1.1. Công tác nổ mìn trong xây dựng thuỷ lợi: * Phương pháp nổ mìn để thi công các công trình thuỷ lợi là phương pháp thi côngtiên tiến, có thể tăng nhanh được tốc độ thi công, giảm nhẹ, tiết kiệm sức lao động, giảmbớt việc sử dụng máy móc, thiết bị, công cụ để thi công. n * Ưu điểm: . Hoàn thành được công việc nhanh chóng bất kỳ loại đất đá nào. . Ít bị ảnh hưởng bởi điều kiện khí hậu, thời tiết nên có thể tiến thành .v trong bất kỳ thời gian nào. * Nhược điểm: . Đào đất nền giá thành đắt (đất cấp I, II). . Đòi hỏi thợ có chuyên môn tay nghề cao. . Công tác an toàn phức tạp. ld * Phạm vi ứng dụng trong xây dựng công trình thuỷ lợi : - ứng dụng khai thác đất, đá, đắp đê quây, đập v.v... - ứng dụng trong thi công đường hầm. co - Phá các công trình hư hỏng, nhổ các gốc cây v.v... * Các dạng nổ mìn: - Dùng mìn để phá tơi đất đá. - Dùng mìn để lấp đất (dùng mịn để nổ văng khu đất từ vị trí nơi này sang nơi khác) - Dùng mìn để nén đất. n 11.1.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả nổ mìn: .v Có nhiều nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả nổ mìn. w a. Nhân tố địa chất, địa hình:w - Là nhân tố ảnh hưởng lớn nhất đến hiệu quả nổ mìn biểu hiện ở các mặt sau : + Tính chất vật lý của đá: Cường độ của đá: (chống nén, chống kéo). Khối lượng riêng, độ rỗng, lượng ngậm nước v.v... đều ảnh hưởng đến lượng tiêu hao thuốc nổ,w vận tốc văng của đá. + Kết cấu của đất đá: Thành phần cấu tạo (tầng đá, vết nứt, tình hình phong hoáv.v...) Nhân tố này ảnh hưởng đến lượng tiêu hao thuốc nổ, hình dạng, độ lớn, nhỏ của đábị phá vỡ. - Nhân tố địa hình: biểu hiện ở tình hình địa hình, địa mạo tự nhiên của đất đá. ảnhhưởng của nó khá lớn. Khi thiết kế thi công cần nghiên cứu tìm vị trí chôn mìn có ýnghĩa lớn cho hiệu quả nổ phá. Khi thiết kế nổ cần có bình đồ, mặt cắt dọc, ngang có tỉ lệ 1lớn hơn . 200 b. Tính năng của thuốc nổ: 131 www.vncold.vn Hội Đập lớn và Phát triển nguồn nước Việt Nam------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ - Do thành phần hoá học của các loại thuốc nổ khác nhau nên phản ứng trước và sau khi nổ phá cũng khác nhau → Tác dụng nổ phá khác nhau. Thuốc nổ có loại cháy nhanh, lại cháy chậm, loại kích thích nổ. Tính năng mỗi loại khác nhau nên tuỳ từng nơi mà sử dụng cho thích hợp. c. Điều kiện thi công: Là nhân tố chủ quan nó quyết định đến sự thành bại công tác nổ mìn. Vì vậy cần phải nghiên cứu, cải tiến không ngừng để đạt hiệu quả tốt, bao gồm : + Kỹ thuật thi công: Tuỳ thuộc yêu cầu nổ đá văng mạnh hay yếu, đá vỡ ra lớn hay n nhỏ, mà nạp thuốc tập trung hay phân tán ngoài ra còn chú ý mật độ nạp thuốc, phòng ẩm, vị trí kíp nổ. + Kỹ thuật bịt lỗ mìn (lấp bua): Là chọn vật liệu bít lỗ, độ sâu lỗ, độ chặt lỗ sao cho .v thích hợp để tăng hiệu quả nổ mìn. + Kỹ thuật gây nổ: ảnh hưởng lớn đến việc nâng cao năng lượng nổ phá. Những nhân tố ảnh hưởng ở trên ảnh hưởng hiệu quả nổ phá không như nhau, tuỳ ld tình hình cụ thể mà xét tới từng nhân tố anh hưởng. 11.2. Lý luận cơ bản về sự nổ phá, nguyên lý tính toán khối thuốc nổ. co 11.2.1. Lý luận cơ bản về sự nổ phá: a. Định nghĩa: Hiện tượng nổ phá là do thuốc nổ bị kích thích (bị đập, gặp tia lửa, nhiệt độ cao...) gây nên sự chuyển hoá hoá học cực nhanh. Biến đổi từ trạng thái hoá học này sang trạng n thái hoá học khác. Tạo nên thể tích lớn khi sinh áp lực lớn (6000 ~ 8000at) đồng thời sinh ra nhiệt độ rất cao (1500 ~ 4000oC). Do áp lực và nhiệt độ lớn nên sinh ra sóng xung .v kích rất mạnh, phá hoại môi trường xung quanh. Ví dụ: 1 kg Anômít 1 lít khi nổ tạo thể tích 10.800 lít khi t = 3.000oC tạo áp suất 10 ~ 1500atm. w b. Các giả thiết về tác dụng nổ phá trong môi trường vô hạn: w Hiệu quả nổ mìn chịu ảnh hưởng của nhiều nhân tố. Do đó nghiên cứu thuốc nổ trong môi trường là một vấn đề ph ...