báo cáo y học: Thực phẩm chức năng với sức khỏe con người(tổng quan)

Thực phẩm chức năng (TPCN) đã được sử dụng từ lâu đời, nhưng ngành khoa học về TPCN mới phát triển gần đây. Loài người đang có xu hướng quay trở về sử dụng các sản phẩm thiên nhiên, thị trường TPCN phát triển không ngừng vì TPCN có tác dụng chống oxy hoá, chống lão hoá, tăng cường sinh lực tạo sức khoẻ sung mãn, hỗ trợ dự phòng và điều trị bệnh tật, kể cả bệnh ung thư. TPCN còn giúp giảm cân, chống béo phì, làm đẹp da. Nếu Việt Nam quan tâm, đầu tư, phát...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
báo cáo y học: "Thực phẩm chức năng với sức khỏe con người(tổng quan)" Thực phẩm chức năng với sức khỏe con người(tổng quan) Lê Bách Quang* Hoàng Văn Lương**Tãm t¾t Thực phẩm chức năng (TPCN) đã được sử dụng từlâu đời, nhưng ngành khoa học về TPCN mới pháttriển gần đây. Loài người đang có xu hướng quay trởvề sử dụng các sản phẩm thiên nhiên, thị trườngTPCN phát triển không ngừng vì TPCN có tác dụngchống oxy hoá, chống lão hoá, tăng cường sinh lựctạo sức khoẻ sung mãn, hỗ trợ dự phòng và điều trịbệnh tật, kể cả bệnh ung thư. TPCN còn giúp giảmcân, chống béo phì, làm đẹp da. Nếu Việt Nam quantâm, đầu tư, phát triển ngành TPCN vừa tận dụngđược nguồn tài nguyên thiên nhiên sản xuất ra cácsản phẩm chức năng phục vụ chăm sóc sức khoẻcộng đồng, vừa góp phần phát triển một ngành kinhtế, tạo công ăn việc làm, giúp xoá đói, giảm nghèo. * Từ khóa: Thực phẩm chức năng; Sức khỏe conngười. Functional foods for human health (Review) Le Bach Quang Hoang Van LuongSummary Functional foods has been used for very long time,however the science for functional foods is only onthe emerging. Human beings are prone to turn backto use natural products, the functional food marketis non-stop-developing market because functionalfoods has antioxydant effects, anti-aging effects,enhances human health in general, it is used incombination with drugs for diseases prevention andtreatment, including cancer. Functional foods helpsreduce weight, obesity, and beautify skin. If Vietnamtakes care of, makes investment on and develops theFunctional food industry, she not only can takeadvantage of her natural resources to produceFunctional foods for public health but alsocontribute to develop the economy, create jobs,eradicate hungry and reduce poverty. * Key words: Functional foods; Human health. Việc sử dụng thực khoẻ, phòng chống bệnhphẩm để bảo vệ sức tật đã được các nướcPhương Đông sử dụng từ trọng về lý tính hơn cảmhàng ngàn năm trước tính, không chỉ đòi hỏicông nguyên. Ở Phương ẩm thực đáp ứng nhu cầuTây, 2500 năm trước no, ngon mà còn đòi hỏiđây, Hypocrate đã nói: cao hơn ở ẩm thực.“Hãy để thực phẩm là Người ta cần đến thựcthuốc của bạn và thuốc là phẩm vừa đảm bảo đủthực phẩm của bạn”. calo, ngon, sạch, có chứa Người xưa tin rằng: các hoạt chất sinh học tự“Bệnh do miệng ăn nhiên cần cho sức khỏe,vào…”, ẩm thực gắn liền sắc đẹp, có khả năngvới đời sống và sức khỏe phòng chống lão hóa vàcon người. Con người một số bệnh tật. Các sảncủa hiện tại và tương lai phẩm TPCN ra đời,* ViÖn Nghiªn cøu Khoa häc C«ng nghÖ TPCN** Häc viÖn Qu©n y t¹p chÝ y - d-îc häc qu©n sù sè 4-2009chiếm tỷ trọng ngày càng cao trong đời sống, gópphần bảo vệ sức khỏe con người. Năm 2007, trên thếgiới sử dụng 70 tỷ USD cho TPCN, năm 2008 tănglên khoảng 80 tỷ USD. Theo Nutraceuticalo World -Dự báo tới 2010 tổng chi phí cho TPCN của thế giớilà 187 tỷ USD. Ở Việt Nam, tuy khái niệm TPCN cònmới mẻ, nhưng TPCN hiện chiếm khoảng 1/3 các sảnphẩm thuốc. Kh¸i niÖm vÒ TPCN 1. Khái niệm - định nghĩa. Cho tới nay, chưa có một định nghĩa đầy đủ vềTPCN. + Theo hiệp hội thông tin thực phẩm quốc tế 2004(International Food Information Council): TPCN làthực phẩm cung cấp các lợi ích cho sức khỏe cao hơnmức dinh dưỡng cơ bản.120 t¹p chÝ y - d-îc häc qu©n sù sè 4-2009 + Các nước châu Âu, Mỹ, Nhật Bản đưa ra địnhnghĩa: TPCN có hai chức năng là cung cấp chất dinhdưỡng và thỏa mãn nhu cầu cảm quan, còn có chứcnăng giảm các yếu tố bệnh (giảm cholesterol, giảmhuyết áp, chống táo bón, cải thiện hệ vi khuẩn đườngruột...). + Hiệp hội nghiên cứu thực phẩm châu Âu -Leatherhead cho rằng: TPCN là thực phẩm được chếbiến từ thức ăn thiên nhiên, được sử dụng như mộtphần của chế độ ăn hàng ngày, có khả năng được sửdụng cho một tác dụng sinh lý nào đó. + Bộ Y tế Việt Nam đưa ra định nghĩa: TPCN làthực phẩm dùng để hỗ trợ chức năng của các bộ phậntrong cơ thể con người, có tác dụng dinh dưỡng, tạoc1 cơ thể tình trạng thoải mái, tăng sức đề kháng và8 ho1giảm bớt nguy cơ gây bệnh. Mặc dù có rất nhiều định nghĩa về TPCN nhưngđều thống nhất rằng: 121 t¹p chÝ y - d-îc häc qu©n sù sè 4-2009 TPCN là thực phẩm hoặc sản phẩm dùng để hỗ trợ,phục hồi, duy trì hoặc tăng cường chức năng của cácbộ phận trong cơ thể con người, có tác dụng dinhdưỡng, tạo cho cơ thể tình trạng thoải mái, tăngcường sức đề kháng và giảm bớt nguy cơ bệnh tật. TPCN là thực phẩm hoặc sản phẩm nằm giữa giớihạn thực phẩm truyền thống (food) và thuốc (drug),nên người ta còn gọi TPCN là thực phẩm - thuốc(food - drug). 2. Các thuật ngữ - tên g ...