Bệnh thối gốc trên cây đan sâm tại Việt Nam

Bài viết phân tích và chỉ ra nững côn trùng cây hại cho bệnh thối gốc trên cây đan sâm tại Việt Nam và sau đó đưa ra các phướng pháp phòng chống bệnh thối gốc.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bệnh thối gốc trên cây đan sâm tại Việt NamBeänh thoái goác treân caây ñan saâm taïi Vieät NamÑaëng Thò Haø, Phan Thuùy HieànTrung taâm Nghieân cöùu troàng vaø cheá bieán caây thuoác Haø NoäiVieän Döôïc lieäuBeänh thoái goác ñaõ gaây haïi naëng treân caây ñan saâm (Salvia miltiorrhiza Bunge) troàng taï i Thanh Trì,Haø Noäi qua vuï troàng ñoâng xuaân 2013-2014. Naám gaây beänh, Rhizoctonia solani ñaõ ñöôï c phaâ nlaäp töø maãu beänh vaø ñöôïc khaún g ñònh qua keát quaû laây beänh nhaân taïo. Naám R. solani gaâ y beä n hthoái goác ñan saâm sinh tröôûn g toát nhaát ôû 25 oC vaø pH 5-6. Trong vuï troàng naêm 2013-2014 taï i HaøNoäi, beänh thoái goác ñan saâm xuaát hieän vaøo cuoái thaùng 11, sau ñoù taêng daàn vaø gaây haï i naë n g nhaá tvaøo ñaàu thaùn g 4 naêm sau. Tyû leä beänh coù xu höôùng giaûm daàn töø giöõa thaùng 4 ñeán thôø i ñieå m thuhoaïch. Ñaây laø coâng boá ñaàu tieân veà beänh thoái goác ñan saâm taïi Vieät Nam.Töø khoùa : ñan saâm, laây beänh nhaân taïo, Rhizoctonia solani, thoái goác.Chæ soá phaân loaïi 4.1DANSHEN BASAL ROT CAUSEDBY RHIZOCTONIA SOLANI IN VIETNAMSummaryBasal rot significantly damageddanshen cultivation in Thanh Tri,Hanoi in 2013-2014. The pathogen,Rhizoctonia solani, was consistentlyisolated from the disease samples.The identification was confirmed bypathogenicity test folowing Koch’spostulate. The optimum conditions forthe development of R. solani causingdanshen basal rot were 250C and pH5-6. In the 2013-2014 danshen crop,the disease appeared at the end ofNovember, then gradually increasedand was most severe in early April ofthe next year. The disease incidencedecreased from mid April to harvesttime when the temperature increased.This is the first report of the diseasein Vietnam.Keywords:danshen,basalrot,Rhizoctonia solani, pathogenicitytest.Classification number 4.11(2) 2.2015Ñaët vaán ñeàÑan saâm laø caây baûn ñòa cuûa Trung Quoác vaø Nhaät Baûn,ñöôïc di thöïc vaø phaùt trieån taïi Vieät Nam töø nhöõng naêm 60 cuûatheá kyû tröôùc. Reã cuû ñan saâm laø moät trong nhöõng vò thuoác quyù,ñöôïc söû duïng töø raát laâu ñôøi trong y hoïc coå truyeàn ñeå phoøngvaø chöõa trò caùc beänh veà tim maïch (Voõ Vaên Chi, 2012; VieänDöôïc lieäu, 1976; Vieän Döôïc lieäu, 2003). Hieän taïi, do nhu caàudöôïc lieäu ñan saâm trong nöôùc ngaøy moät taêng, ñan saâm ñangñöôïc ñaàu tö nghieân cöùu vaø xaây döïng vuøng troàng ôû caùc tænhLaøo Cai, Lai Chaâu, Sôn La, Phuù Thoï, Vónh Phuùc vaø Haø Noäithoâng qua nguoàn ñaàu tö töø caùc ñeà taøi, döï aùn (ñeà taøi “Nghieâncöùu nhaân gioáng vaø troàng di thöïc caây ñan saâm coù nguoàn goác TöùXuyeân - Trung Quoác taïi Vieät Nam”, döï aùn “Hoaøn thieän quy trìnhnhaân gioáng caây ñan saâm vaø caây huùng chanh AÁn Ñoä - Coleusforskohlii L.” vaø caùc doanh nghieäp phaùt trieån döôïc lieäu. Tuynhieân, vieäc môû roäng quy moâ saûn xuaát ñan saâm ñang gaëp phaûikhoù khaên vì vaán ñeà saâu beänh, ñaëc bieät laø beänh thoái goác.Beänh thoái goác ñan saâm ñöôïc phaùt hieän treân dieän tích troàngñan saâm taïi Thanh Trì, Haø Noäi qua hai vuï troàng töø naêm 2012ñeán naêm 2014. Beänh gaây thieät haïi ñaùng keå ñeán naêng suaát reãcuû ñan saâm, tyû leä beänh leân ñeán 62% treân moät soá ruoäng troàng.Caùc nghieân cöùu veà beänh haïi ñan saâm tröôùc ñaây chuû yeáu taäptrung taïi Trung Quoác, nöôùc coù dieän tích troàng ñan saâm lôùnnhaát treân theá giôùi. Beänh thoái reã do naám Fusarium solani, beänhheùo do naám Fusarium oxysporum f. sp. cucumerinum laø nhöõngbeänh gaây haïi naëng treân caây ñan saâm ôû Trung Quoác (Ding vaøcs, 2003; Zeng vaø cs, 2003; Yang vaø cs, 2013). Tuy nhieân,chöa thaáy nghieân cöùu naøo ñeà caäp ñeán beänh thoái goác ñan saâm.Baøi baùo naøy coâng boá keát quaû nghieân cöùu xaùc ñònh taùc nhaân gaâybeänh thoái goác treân caây ñan saâm taïi Vieät Nam, aûnh höôûng cuûa19moät soá ñieàu kieän sinh thaùi nhö nhieät ñoä, pH ñeán söïphaùt trieån cuûa naám gaây beänh treân ñan saâm vaø quyluaät phaùt sinh, phaùt trieån cuûa beänh treân ñoàng ruoängtrong vuï troàng naêm 2013-2014 taïi Trung taâm Nghieâncöùu troàng vaø cheá bieán caây thuoác Haø Noäi, Vieän Döôïclieäu.Vaät lieäu vaø phöông phaùp nghieân cöùuVaät lieäu nghieân cöùuNghieân cöùu ñöôïc tieán haønh treân caây ñan saâmvaø caùc maãu naám Rhizoctonia solani phaân laäpñöôïc töø maãu beänh thoái goác ñan saâm.Caùc vaät lieäu khaùc söû duïng trong nghieân cöùubao goàm: nguyeân lieäu söû duïng cho moâi tröôøngphaân laäp, laøm thuaàn vaø nuoâi caáy naám R. solani[moâi tröôøng khoai taây - ñöôøng - agar caûi tieán(mPDA), thaïch - nöôùc caát (WA), khoai taây ñöôøng - agar (PDA)] vaø nguyeân lieäu söû duïngcho moâi tröôøng nhaân sinh khoái naám R. solani(Burgess vaø cs, 2008).Phöông phaùp nghieân cöùuPhaân laäp vaø giaùm ñònh naám gaây beänh: maãubeänh thoái goác ñan saâm ñieån hình sau khi thuthaäp töø ñoàng ruoäng veà ñöôïc loaïi boû phaàn laù vaøröûa saïch ...