CÁC ĐIỀU KIỆN KÍCH THÍCH SỰ NỞ HOA CỦA TẢO DẠI, TẢO ĐỘC

Sự phát triển mạnh, hay còn gọi là sự nở hoa của tảo, đưa lại hậu quả không tốt cho môi trường sinh thái, cho nghề nuôi trồng thủy sản thường được kích thích bởi một số điều kiện sau: Sự phì dưỡng Sự phì dưỡng của một thủy vực là điều kiện đầu tiên quan trọng cho sự nửo hoa của tảo nói chúng, nhưng sự phì dưỡng này lại phụ thuộc vào nhiều nguyên nhân khác nhau: - Vùng nước biển ven bờ thường xuyên được bổ sung dinh dưỡng từ nguồn nước thải các hoạt động kinh...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CÁC ĐIỀU KIỆN KÍCH THÍCH SỰ NỞ HOA CỦA TẢO DẠI, TẢO ĐỘC CÁC ĐIỀU KIỆN KÍCH THÍCH SỰ NỞ HOA CỦA TẢO DẠI, TẢO ĐỘCSự phát triển mạnh, hay còn gọi là sự nở hoa của tảo, đưa lại hậu quảkhông tốt cho môi trường sinh thái, cho nghề nuôi trồng thủy sảnthường được kích thích bởi một số điều kiện sau:Sự phì dưỡngSự phì dưỡng của một thủy vực là điều kiện đầu tiên quan trọng cho sựnửo hoa của tảo nói chúng, nhưng sự phì dưỡng này lại phụ thuộc vàonhiều nguyên nhân khác nhau:- Vùng nước biển ven bờ thường xuyên được bổ sung dinh dưỡng từnguồn nước thải các hoạt động kinh tế của con người trên mặt đất, trongđó có hoạt động nuôi trồng thủy sản. Các cơn mưa lớn kéo theo các vậtchất hữu cơ chảy vào vùng nước biển ven bờ, đã kích thích sự nở hoacủa tảo.- Các muối phosphate được phân giải ra từ các chất trầm tích nhờ hoạtđộng của vi sinh vật- Vitamin B12 có thể kích hoạt sự sinh trưởng quần thể của các tảo đơnbào. Có nghiên cứu đã chứng minh rằng, nếu trong môi trường có B12,sự phát triển của quần thể tảo có thể làm hàm lượng B12 trong môitrường giảm 80%. Do vậy, lượng B12 tồn tại trong môi trường có thể lànhân tố gây hiện tượng nở hoa của tảoKhối nước bề mặt tồn tại trong một thời gian dài.Trong nước biển tồn tại hiện tượng phân tầng, và các khối nước bề mặttồn tại lâu dài, ít có hiện tượng xáo trộn, đủ thời gian cho phép thực vậtphù du phát triển và bùng nổ dân số. Sự thay đổi hướng gió theo ngàyđêm, theo mùa có thể đưa tầng nước mặt từ ngoài khơi vào bờ, điều đócó ý nghĩa duy trì thực vật phù du ở tầng mặt trong thời gian dài, trongđó đặc biệt tồn tại một số thực vật phù du có tiên mao (Phytoflagellata).Áp lực sử dụng thực vật phù du của động vật ăn thực vật phù dugiảm xuốngHiện tượng bị ăn do động vật phù du (Zoophlankton) là trở ngạy rất lớnngăn chặn sự nở hoa của tảo ngoài tự nhiên. Tuy vậy, đôi khi cũng xảyra hiện tượng áp lực bị ăn do các động vật phù du cỡ lớn(Macrozooplankton) giảm xuống, đặc biệt zooplankton ít sử dụng một sốloài tảo độc như Gymnodinium spp, làm phytophlankton có cơ hội đểbùng nổ dân số, gây hiện tượng thủy triều đỏ.Sự thích nghi với điều kiện gây sốc của môi trườngSốc độ mặn cũng là điều kiện cho sự nở hoa của một số tảo độc. Nhữngtảo biển có tiên mao và tảo silíc phát triển trong nước biển và vùng nướclợ, với độ muối thích hợp. Khi mưa lớn, nước từ các con sông mangnhiều dinh dưỡng chảy ra vùng nước ven biển, làm độ mặn vùng cửasông giảm xuống và gây sốc cho thực vật phù du. Một số loài có thểthích nghi chịu đựng được sẽ sử dụng nguồn dinh dưỡng mới để pháttriển dẫn đến hiện tượng nở hoa của tảo.. Sự tăng cường sử dụng các mặt nước ven biển cho nuôi trồng thủysảnĐây chính là một trong nhiều tác động tiêu cực của nghề NTTS tới môitrường sinh thái. Khi các mặt nước ven biển được dùng cho nuôi trồngthủy sản, đặc biệt là nuôi thâm canh, sẽ thải ra môi trường một lượng lớnchất hữu cơ gây phì dưỡng và tác động kỹ thuật của con người có thểlàm thay đổi sinh thái của vùng nuôi và vùng nước chứa, dẫn đến làmbiến mất một số sinh vật này, đồng thời bùng nổ sinh lượng của một sốloài sinh vật khác. Theo chiều hướng như vậy, một số tảo hại, tảo độc cócơ hội bùng nổ và gây tác hại.Ảnh hưởng của hiện tượng nở hoa tảo độc, tảo hại tới động vật thủy sảnHiện tượng nở hoa của tảo có thể làm một số chỉ số môi trường biếnđộng lớn, DO và pH sẽ biến động rất lớn. Khi tàn lụi, sự phân hủy do vikhuẩn hay do tác động hóa học đều tiêu hao một lượng Oxy đáng kể vàthải ra các khí độc cho các sinh vật sống trong môi trường, gây hại chohệ sinh vật đáy.Độc tố sinh ra từ các loài tảo độc có thể làm thương tổn mang, ảnhhưởng đến hoạt động hô hấp của ĐVTS, có thể gây hiện tượng xuấthuyết, vỡ mặch máu hay tác động tới hệ thần kiinh của ĐVTS. Có nhiềuloại độc tố khác nhau được tiết ra từ các loại tảo khác nhau và trongnhiều trường hợp cơ chế và đặc tính gây độc của các độc tố này chưađược làm sáng tỏ. Tuy vậy, một số độc tố đã được nhận biết và hầu hếtchúng đều gây độc cho cá (Ichthyotoxic), trong đó loại gây độc cho hệthống thần kinh (Neurotoxins) thường gặp nhất.Khi hiện tượng nở hoa của tảo độc xảy ra ở vùng biển nào đó, độc tốkhông những giết hại động vật thủy sinh tại nơi đó mà nước ở vùng nàychảy vào các ao đìa nuôi thủy sản ven biển, và động vật thủy sản nuôichịu tác hại. Trong trường hợp này, sử dụng nước ngầm cũng khồng thậtsự an toànHiện tượng tảo độc, tảo hại nở hoa còn có tác hại làm tăng hàm lượngIon kim loại nặng trong nước biển, thông qua quá trình trao đổi ion kimloại của các tế bào tảo. Người ta đã quan sát được mối quan hệ giữa sựnở hoa của tảo độc, hại với các loại Ion Fe, Cd, Cu, Hg và Pb trong nướctầng mặt.Trong một số năm gần đây, người ta đã quan sát được nhiều hiện tượngnở hoa của tảo độc gây chết trực tiếp các đối tượng nuôi thủy sản nhưcá, giáp xác, động vật thân mềm. Sự nở hoa của tảo có tiên maoGymnodinium breve đã gây ra tỷ lệ chết rất lớn cho ĐVTS tại Mexico.Một số độc tố của tảo độc còn tồn tại trong chuỗi thức ăn của thủy vựcvà gây chết một số lượng lớn cá tự nhiên khi chúng sử dụngZooplankton làm thức ăn, tại vùng ven biển bắc Đại Tây Dương củanước Mỹ. Hiện tượng chết của cá nước lợ nuôi và tự nhiên (Cá đối-Mugil spp) do sự nở hoa của loài tảo Prymnesium sp cũng đã được quansát ở các vùng nước lợ ở châu Âu và Trung Đông. Hiện tượng nở hoacủa tảo silic thuộc giống Chaetoceross đã liên quan tới hiện tượng chếtcủa cá hồi nuôi trên biển.(Pillay,1996). Người ta cũng quan sát đựợchiện tượng chết của cá đuôi vàng (Seriola quinqueradiota) do sự nở hoacủa tảo Chatonelle antiqua; Hoặc hiện tượng chết của cá Coregonuslavaretus do sự nở hoa của tảo Ceratium hirundinella ở philippine(G.D.Liopo, 2001) ...