CÁC PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ YẾM KHÍ

Thời gian tồn lưu (HRT) của hỗn hợp nạp tối ưu biến thiên từ 10 60 ngày. Thời gian tồn lưu phụ thuộc vào loại nguyên liệu nạp và điều kiện môi trường của hầm ủ. Đối với hầm ủ không có giá bám giá trị HRT = 1 10 ngày cho cột lọc yếm khí và 0,5 6 ngày cho loại hầm ủ UASB (Brown and Tata, 1985).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CÁC PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ YẾM KHÍ CÁC PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ YẾM KHÍ Một số dữ liệu về quá trình hoạt động của hệ thống yếm khí dùng để xử lý nước thải công nghiệp Loại hầm ủ COD đầu vào Thời gian lưu Lưu lượng nạp chất Hiệu suất khử 3 (mg/L) tồn nước (h) hữu cơ (lb COD/ft .d) COD (%) 1.500 ¸ 5000 2 ¸ 10 0,03 ¸ 0,15 75 ¸ 90Hầm ủ có khuấyđảo 5.000 ¸ 15.000 4 ¸ 12 0,25 ¸ 0,75 75 ¸ 80Hầm ủ UASB Thời gian tồn lưu (HRT) của hỗn hợp nạp tối ưu biến thiên từ 10 60 ngày. Thời gian tồn lưu phụ thuộc vào loại nguyên liệu nạp và điều kiện môi trường của hầm ủ. Thể tích hầm ủ HRT = ------------------------------ Thể tích nguyên liệu nạp Đối với hầm ủ không có giá bám giá trị HRT = 1 10 ngày cho cột lọc yếm khí và 0,5 6 ngày cho loại hầm ủ UASB (Brown and Tata, 1985). Sở dĩ loại hầm ủ có giá bám có thể chịu được lượng chất hữu cơ nạp cao và thời gian lưu tồn ngắn là do mật độ vi khuẩn trong hầm cao do vi khuẩn bám vào các giá bám trong hầm ủ. Các loại hầm ủ Người ta có thể chia các loại hầm ủ theo 3 cách vận hành chính Vận hành theo mẻ  Trong cách vận hành này, hầm ủ được nạp đầy nguyên liệu trong một lần, cho thêm chất mồi và đậy kín lại và quá trình sinh khí sẽ diễn ra trong một thời gian dài cho tới khi nào lượng khí sinh ra giảm thấp tới một mức độ nào đó. Sau đó toàn bộ các chất thải của hầm ủ được lấy ra chỉ chừa lại 10 20 % để làm chất mồi, nguyên liệu mới lại được nạp đầy cho hầm ủ và quá trình cứ tiếp tục. Theo kiểu vậnhành này thì lượng khí sinh ra hàng ngày không ổn định, nó thườngcao vào lúc mới nạp và giảm dần đến cuối chu kỳ. Vận hành bán liên tục Nguyên liệu được nạp vào cho hầm ủ 1 hoặc 2 lần/ngày và cùng mộtlượng chất thải của hầm ủ sẽ được lấy ra ngay các thời điểm đó.Kiểu vận hành này thích hợp khi ta có một lượng chất thải thườngxuyên. Thể tích của hầm ủ phải đ ủ lớn để làm 2 nhiệm vụ: ủ phân vàchứa gas. Theo kiểu vận hành nầy thì tổng thể tích gas sản xuấtđược trên một đơn v ị trọng lượng chất hữu cơ thường cao. Vận hành liên tục Ở cách vận hành này việc nạp nguyên liệu và lấy chất thải của hầmủ ra được tiến hành liên tục. Lượng nguyên liệu nạp được giữ ổnđịnh bằng cách cho chảy tràn vào hầm ủ hoặc dùng bơm định lượng.Phương pháp này thường dùng để xử lý các loại nước thải có hàmlượng chất rắn thấp.Cũng nên nói thêm rằng nếu không có chất thải hầm ủ để làm chấtmồi, thì phân gia súc cũng có thể sử dụng làm chất mồi (trongtrường hợp nguyên liệu nạp không phải là phân người hay phân giasúc). Trong trường hợp này, hầm ủ sẽ hoạt động ổn định sau20 30 ngày k ể từ lúc bắt đầu vận hành (phụ thuộc vào nhiệt độ,thể tích hầm ủ, nguyên liệu và lượng chất mồi).Các mẫu hầm ủ Hầm ủ nắp vòm cố định (Trung Quốc) Loại hầm này có phần chứa khí được xây dựng ngay trên phần ủphân. Do đó, thể tích của hầm ủ bằng tổng thể tích của 2 phần này.Hầm ủ có dạng bán cầu được chôn hoàn toàn dưới đất để tiết kiệmdiện tích và ổn định nhiệt độ. Phần chứa khí được tô bằng nhiều lớpvữa để bảo đảm yêu cầu kín khí. Ở phần trên có một nắp đậy đượchàn kín bằng đất sét, phần nắp nầy giúp cho thao tác làm sạch hầmủ khi các chất rắn lắng đầy hầm.Loại hầm ủ nầy rất phổ biến ở Trung Quốc, nhưng có nhược điểm làphần chứa khí rất khó xây dựng và bảo đảm độ kín khí do đó hiệusuất của hầm ủ thấp. Gần đây các nhà khoa học của Đức và TháiLan hợp tác trong việc phát triển hầm ủ Biogas ở Thái Lan đã dùngkỹ thuật CAD (Computer Aid Design) để tính toán lại kết cấu củahầm ủ nầy và cho ra đời mẫu hầm TG - BP (Thai German - BiogasProgram). Loại hầm ủ nầy đã được Trung Tâm Năng Lượng Mới,Đại Học Cần Thơ thử nghiệm và phát triển có hiệu quả ở miền NamViệt Nam trong việc xử lý phân người và gia súc. Hầm ủ nắp trôi nổi (Ấn Độ) Loại hầm nầy rất phổ biến ở Ấn Độ, còn gọi là hầm ủ kiểu KVIC(được thiết kế bởi Khadi and Village Industries Commission). Gồmcó một phần hầm hình trụ xây bằng gạch hoặûc bêtông lưới thép vàmột chuông chứa khí trôi nổi trên mặt của hầm ủ. Chuông chứa khíthường được làm bằng thép tấm, bêtông lưới thép, bêtông cốt tre,chất dẻo hoặc sợi thủy tinh. Loại hầm ủ nầy bị ảnh hưởng nhiều bởicác nhân tố môi trường như nhiệt độ. Nắp hầm ủ dễ bị ăn mòn (trongtrường hợp làm bằng sắt tấm), hoặc bị lão hóa (trong trường hợplàm bằng chất dẻo). Một nhược điểm khác là áp suất gas thấp do đóbất tiện trong việc thắp sáng, đun nấu... để khắc phục nhược điểmnầy người ta thường treo thêm v ật nặng vào nắp hầm ủ. Một số loại hầm ủ ở Việt Nam a) Hầm ủ CT1Ở Việt Nam ngoài việc áp dụng các mẫu hầm ủ nắp vòm cố định,nắp trôi nổi, TTNLM còn thiết kế mẫu hầm ủ CT1. Loại hầm ủ nầy làbiến dạng của hầm ủ nắp cố định, hầm ủ có dạng hình trụ tròn, cóchuông chứa khí làm bằng xi măng lưới thép, các cấu kiện của hầmủ được đúc s ẳn do đó thời gian thi công rút ngắn xuống còn từ 2 3ngày. Loại hầm ủ nầy được phát triển trên 100 cái ở khu vực CầnThơ và vài chục cái ở các tỉnh thuộc ĐBSCL, tuổi thọ của hầm ủ trên10 năm. Hiện nay loại hầm ủ nầy không còn được ưa chuộng nữa docác c ấu kiện đúc s ẵn cồng kềnh gây khó khăn tốn kém trong quátrình vận chuyển, nguyên liệu nạp phải được thu gom và nạp bằngtay cho hầm ủ.Ngoài ra các Trung Tâm Khuyến Nông còn đang phát triển loại túi ủbằng nylon. Loại nầy có ưu điểm là vốn đầu tư thấp phù hợp vớimức thu nhập của bà con nông dân hiện nay. Tuổi thọ của túi ủ tùythuộc vào thời gian lão hóa của nguyên liệu làm túi. Nhược điểm củaloại túi ủ là rất dễ hư hỏng do sự phá hoại của chuột, gia súc, giacầm.b) Hầm ủ có chuông ...