Các thang đo hành vi thích ứng trên thế giới và khả năng sử dụng ở Việt Nam

Những nghiên cứu về hành vi thích ứng (HVTƯ) trên thế giới đang sử dụng một số thang đo như Thang đo hành vi thích ứng dùng trong nhà trường – Phiên bản 2 (ABS – S:2), Hệ thống đánh giá hành vi thích ứng – Phiên bản 2 (ABAS-II), Thang đo hành vi độc lập – Bản sửa đổi (SIB-R) và Thang đo hành vi thích ứng Vineland – Phiên bản 2 (Vineland II). Bài viết này giới thiệu về các thang đo trên và việc sử dụng chúng trong một số nghiên cứu ở Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các thang đo hành vi thích ứng trên thế giới và khả năng sử dụng ở Việt NamUED Journal of Sciences, Humanities & Education – ISSN 1859 - 4603 TẠP CHÍ KHOA HỌC XÃ HỘI, NHÂN VĂN VÀ GIÁO DỤC CÁC THANG ĐO HÀNH VI THÍCH ỨNG TRÊN THẾ GIỚI Nhận bài: VÀ KHẢ NĂNG SỬ DỤNG Ở VIỆT NAM 11 – 9 – 2015 Nguyễn Tuấn Vĩnh Chấp nhận đăng: 30 – 11 – 2015 http://jshe.ued.udn.vn/ Tóm tắt: Những nghiên cứu về hành vi thích ứng (HVTƯ) trên thế giới đang sử dụng một số thang đo như Thang đo hành vi thích ứng dùng trong nhà trường – Phiên bản 2 (ABS – S:2), Hệ thống đánh giá hành vi thích ứng – Phiên bản 2 (ABAS-II), Thang đo hành vi độc lập – Bản sửa đổi (SIB-R) và Thang đo hành vi thích ứng Vineland – Phiên bản 2 (Vineland II). Trong bài viết này, chúng tôi giới thiệu về các thang đo trên và việc sử dụng chúng trong một số nghiên cứu ở Việt Nam. Từ khóa: hành vi; hành vi thích ứng; thang đo; thang đo hành vi thích ứng; học sinh sống hàng ngày của mỗi người và sự đáp ứng của họ với1. Mở đầu những tình huống thông thường và yêu cầu của môi Một trong những khái niệm đầu tiên về HVTƯ là trường sống (AAIDD website, 2008).của Doll vào năm 1953. Ông cho rằng HVTƯ là “khả Một trong những nội dung quan trọng khác cũngnăng hoạt động của cơ thể để thực hiện sự độc lập cá được quan tâm khi nghiên cứu về HVTƯ là việc thiết kếnhân và trách nhiệm xã hội”. Sau đó, vào năm 1959, và xây dựng các công cụ để chẩn đoán và đánh giá. VàoHiệp hội Khuyết tật trí tuệ và phát triển Hoa Kì những năm 1980, việc nghiên cứu và cho ra đời các(American Association on Intellectual and Developmental thang đo HVTƯ trở nên sôi nổi, nhiều công cụ đánh giáDisabilities/AAIDD) đưa thuật ngữ HVTƯ vào khái HVTƯ xuất hiện và được sử dụng. Mayers đã thống kêniệm khuyết tật trí tuệ (KTTT) và xem nó như là một có khoảng 136 bảng đánh giá và thang đo HVTƯ trongtrong những tiêu chí để chẩn đoán và đánh giá KTTT. thời gian này. Những năm gần đây, trên thế giới sử dụngThuật ngữ này được chấp nhận rộng rãi bởi giới học rộng rãi các thang đo như: Thang đo hành vi thích ứngthuật trong lĩnh vực KTTT. Năm 1964, tổ chức này đã sử dụng trong nhà trường – Bản biên tập 2 (Adaptivechứng minh chức năng của HVTƯ đối với các vấn đề Behavior Scale – School – Second Edition/ABS-S:2)tâm thần, trên cơ sở đó thiết lập cách chẩn đoán và phân của Lambert, N., Nihira, K. và Leland, H. (1993); Hệloại KTTT mới không chỉ dựa trên chỉ số trí tuệ. Từ thời thống đánh giá hành vi thích ứng (Adaptive Behaviorđiểm này, HVTƯ được quan tâm nghiên cứu rộng rãi Assessment System/ABAS) bao gồm phiên bản 1trên thế giới với mục đích làm rõ khái niệm, cấu trúc và (2000) và phiên bản 2 (2003) của Harrison và Oakland;các biện pháp can thiệp để phát triển HVTƯ cho cá Thang đánh giá hành vi thích ứng Vineland II (Thenhân có KTTT và người bình thường hay có những Vineland Adaptive Behavior Scale II/VABS II) củadạng khuyết tật khác. Hiện nay, HVTƯ được hiểu là Sparrow, S., Cicchetti, D. và Balla, D. (2005). Thang“những kĩ năng nhận thức, xã hội và thực hành mà mỗi đánh giá hành vi độc lập – Bản sửa đổi (Scales ofngười học được để hoạt động trong cuộc sống hàng Independent Behavior – Revised/SIB-R) của Bruininks,ngày”. Hạn chế đáng kể v ...