Cách Đối phó với sa sút trí tuệ ở người cao tuổi

Đối phó với sa sút trí tuệ ở người cao tuổiSa sút trí tuệ (SSTT) được xác định bằng suy giảm trí nhớ, mất khả năng phán đoán, rối loạn định hướng và rối loạn nhận thức. SSTT có thể gặp ở lứa tuổi trung niên hoặc sớm hơn do hậu quả của thiếu ôxy, chấn thương, nhiễm khuẩn, khối u và các bệnh thần kinh như Parkinson. SSTT không chỉ là vấn đề của các thầy thuốc mà còn là vấn đề của toàn xã hội. Sa sút trí tuệ – Nỗi khổ cần được cảm thông Biểu hiện...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cách Đối phó với sa sút trí tuệ ở người cao tuổi Đối phó với sa sút trí tuệ ở người cao tuổiSa sút trí tuệ (SSTT) được xác định bằng suy giảm trí nhớ, mất khả năng phánđoán, rối loạn định hướng và rối loạn nhận thức. SSTT có thể gặp ở lứa tuổitrung niên hoặc sớm hơn do hậu quả của thiếu ôxy, chấn thương, nhiễmkhuẩn, khối u và các bệnh thần kinh như Parkinson. SSTT không chỉ là vấn đềcủa các thầy thuốc mà còn là vấn đề của toàn xã hội.Sa sút trí tuệ – Nỗi khổ cần được cảm thôngBiểu hiện của SSTT khác nhau tùy theo từng bệnh nhưng triệu chứng chung củaSSTT bao gồm các thay đổi về trí nhớ, trí tuệ, hành vi và nhân cách. Một số ngườigià than phiền về chứng hay quên, suy nghĩ không rành mạch.SSTT thường dẫn đến vệ sinh kém, sử dụng các trang thiết bị thiếu an toàn, nhầmlẫn trong chi tiêu và đi lang thang, hay lặp lại các câu hỏi. Rối loạn giấc ngủ banđêm và các rối loạn hành vi gây khó khăn cho việc điều trị và săn sóc: kích động,kêu la ầm ĩ, chống đối khi tắm giặt và thay quần áo. Giải tỏa bản năng tình dục,đòi hỏi quan hệ tình dục với những người không phải vợ (chồng)… Biểu hiện bênngoài của người bệnh có thể rất khác nhau, người sống một mình rất luộm thuộm,những người khác được chăm sóc nuôi dưỡng chu đáo. Người bệnh thường chegiấu sự suy giảm nhận thức trong một thời gian dài, vì vậy nhiều người vẫn chorằng người bị lú lẫn nhẹ vẫn có thể tự quản lý cuộc sống của mình.Một triệu chứng khá phổ biến khác là rối loạn định hướng về thời gian, ngườibệnh thường cho sự nhầm lẫn về thời gian là do họ đã nghỉ hưu, do nghe nhìnkém và do cách biệt với xã hội, đôi khi họ không phân biệt được ngày đêm, sángchiều, không biết thứ, ngày, tháng. Rối loạn định hướng về không gian ít bị bộc lộnếu người bệnh vẫn sống ở một nơi cố định trong nhiều năm. Người bệnh có thể loâu, kích động, rối loạn nặng cảm xúc và cơ thể nếu bị đòi hỏi vượt quá khả năngđáp ứng của người bệnh. Về sau kích động thường diễn ra vào buổi chiều tối vàban đêm. 5% số người bệnh SSTT có trầm cảm điển hình kèm theo, đặc biệt SSTTdo bệnh mạch máu, bệnh Parkinson và các bệnh thần kinh khác.Các biểu hiện trầm cảmThu mình khỏi các hoạt động xã hội, kích động, khóc lóc, mất ngủ, ăn không ngonmiệng. Những người già bị lú lẫn, trầm cảm nhìn vẻ lo âu buồn phiền và có cảmgiác bất hạnh. Về ngôn ngữ có các khó khăn trong chọn từ. Nội dung tư duy đơngiản, rời rạc và lặp đi lặp lại. Ở giai đoạn tiếp theo, người bệnh SSTT có các triệuchứng tư duy sai lệch, ảo giác và hoang tưởng. Khi đồ dùng để một chỗ không nhớra được, người bệnh thường cho rằng đã bị ăn cắp. Các lệch lạc tư duy đó thườngổn định lại khi đồ đạc đó đã được tìm thấy. Một số trường hợp khác, vợ (chồng)được coi là kẻ giả dạng, bố mẹ đã chết từ lâu được nghĩ là đang còn sống, nhữngngười hàng xóm bị tố cáo là nhòm ngó tài sản, đồ đạc của người bệnh. Các ảo giáccó thể xuất hiện nhiều dạng song ảo thị là phổ biến nhất, thường ảo thị về trẻ convà các động vật. Các ảo thị kì lạ, sặc sỡ thường gợi ý đến mê sảng hoặc SSTT thểLewybodies.Chăm sóc và điều trịCần đưa ra một chẩn đoán SSTT về bệnh căn có Sa sút trí tuệ ở tuổi già.thể nhất, loại ra các nguyên nhân có thể điều trị - Ở người già SSTT do bệnhđược, trầm cảm và mê sảng là biểu hiện đơnthuần góp phần làm xảy ra lú lẫn. SSTT ít khi có Aizheimer chiếm khoảng 50%thể hồi phục hoàn toàn ở người rất già nhưng nếu số trường hợp.do máu tụ dưới màng cứng, u não, não úng thủy - Bệnh mạch máu 15%.thì nhất thiết phải được loại bỏ nguyên nhân.Các nguyên nhân thiếu máu, đái đường, thiểu - Hỗn hợp Aizheimer và mạchnăng giáp trạng và nhiễm độc ma túy cũng cần máu 20%.được loại bỏ. - Sa sút thể Lewy 17%.Các chất ức chế men cholinesteraza có thể làm - Các sa sút do nguyên nhâncải thiện các triệu chứng nhận thức ở bệnh nhânAlzheimer tạo ra sự tiến bộ tương đương với quá dưới vỏ não 15%.trình hồi phục trong vòng 6 -12 tháng. Ngược lại - Nghiện rượu 6% và cáccác thuốc hướng thần chỉ đóng vai trò hạn chế, nguyên nhân khác.có khả năng làm cho lú lẫn nặng thêm, gây rốiloạn sự thăng bằng và gây ngã. Các thuốc an - SSTT gặp 5-8% ở nhữngthần kinh mới như risperidon, olanzapin an toàn người trên 65 tuổi, 15-20% ởhơn và được chỉ định ưu tiên hơn các thuốc những người trên 75 tuổi, 25-truyền thống. Tác dụng phụ có liên quan tới liều 50% ở những người trên 85lượng nên sử dụng thuốc ở liều thấp. Các thuốc tuổi.ổn định khí sắc được sử dụng chọn lọc để điềutrị kích động, tấn công và dao động cảm xúc. Oestrogen và cyproteron acetate cóthể điều trị sự mất kiểm soát tình dục và trạng thái tấn công ở nam giới.Thuốc chống trầm cảm đư ...