CÂN BẰNG ACID – BASE CỦA THẬN PHÂN TÍCH KHÍ TRONG MÁU

Nguyên nhân của toan chuyển hóa: tăn sản xuất các acid không bay hơi, nhiễm toan thể ceton trong TĐ, nhiễm toan do acid lactic, ngộ độc salicylate. Mất bicarbonate: tiêu chảy, thuốc ức chế men CA. Giảm thải trừ acid do suy thận cấp và mạn. K vào tế báo nhiều hơn và được bài tiết ra nhiều hơn H thành nước tiểu kiềm và ít H, nhiều K.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CÂN BẰNG ACID – BASE CỦA THẬN PHÂN TÍCH KHÍ TRONG MÁUCÂN BẰNG ACID – BASE CỦA THẬN PHÂN TÍCH KHÍ TRONG MÁUHai yếu tố trực tiếp ảnh hưởng đến thăng bằng kiềm toan của cơ thể là H+ và HCO3-.Thận điều chỉnh toan kiềm của dịch ngòai bào (ECF)Khoảng kẽ Tế bào ống thận Lồng ống TOAN CHUYỂN HÓA H+ vào trong tế bào nhiều, đẩy K+ ra ngoài tế bào.Nguyên nhân của toan chuyển hóa• Tăng sx các acid không bay hơi: nhiễm toan thể ceton trong TĐ, nhiễm toan do acid lactic, ngộ độc salicylate.• Mất bicarbonate: tiêu chảy, thuốc ức chế men CA.• Giảm thải trừ acid do suy thận cấp và mạn. KIỀM CHUYỂN HÓAK+ vào tế bào nhiều hơn và được bài tiết ra nhiều hơn H+ → nước tiểu kiềm và ít H+, nhiều K+.Thận tăng thải HCO3- ra ngoài nước tiểu, kèm theo thải Na+.Nguyên nhân kiềm chuyển hóa:- Mất ion H+: do thận- Nôn ói, tắc ruột cao- Đưa kiềm vào cơ thể- Thuốc lợi tiểu… TOAN HÔ HẤPKhi có giảm thông khí thì PaCO2 máu tăng. CO2 khuếch tán vào tế bào biểu mô thận.Tại đây: H+ được bài tiết và HCO3- tái hấp thu vào máu. Do đó pH máu trở lại bình thường.Nguyên nhân toan hô hấp- Bệnh phổi làm giảm thông khí- TTHH bị ức chế (thuốc phiện)- Rối loạn chức năng cơ thần kinh (nhược cơ, sử dụng thuốc dãn cơ) KIỀM HÔ HẤPKhi tăng thông khí, thì PaCO2 của máu giảm gây tăng pH máu. Tại tế bào biểu mô của thận không có sự kết hợp giữa CO2 và nước, do đó giảm H+ nên thận giảm bài tiết ion này, kéo theo giảm hấp thu HCO3-.Nguyên nhân kiềm hô hấp:- Tăng thông khí do hystery- Kích thích trung tâm hô hấp- Thở máy quá mức CAÙC CHÖÕ EÁT VI TAÉT A (Alveolar): thuoäc veà khí pheá nang a (arterial): thuoäc veà maùu ñoäng maïch AaDPO2 (Alveolar arterial PO2 gradient): khuynh aùp oxy qua maøng pheá nang mao maïch ABG (Analysis of Blood Gas): phaân tích khí trong maùu ap (arterial plasma): huyeát töông maùu ñoäng maïch avDO2 (arterial venous O2 Difference): sai bieät noàng ñoä oxy giöõa maùu ñoäng maïch vaø maùu tónh maïch BB (Base Buffer): kieàm ñeäm BE (Base Excess): kieàm dö, coøn goïi laø blood base excess BBE (Blood base excess): kieàm dö trong maùu CAÙC CHÖÕ EÁT VI TAÉT BE ecf (Base excess of extracellular fluid): kieàm dö dòch ngoaïi baøo, coøn goïi laø standard base excess (SBE-st): kieàm dö chuaån CO2T (Total CO2): löôïng carbon dioxide toång coäng FiO2 (Fraction of Inspired Oxygen) HCO3-A (Actual Bicarbonate in the plasma of arterial blood): noàng ñoä bicarbonate thaät söï trong huyeát töông maùu ñoäng maïch. PaCO2 (Partial pressure of carbon dioxide in arterial blood): phaân aùp CO2 trong maùu ñoäng maïch. pHa (pH of arterial blood): pH cuûa maùu ñoäng maïch. PEEP (Positive end respiratory pressure) CAÙC CHÖÕ EÁT VI TAÉT Qsp/QT: tæ leä shunt toång coäng/cung löôïng tim coøn goïi laø F Shunt VD/VT: tæ leä thoâng khí khoaûng cheát V: maùu tónh maïch troän I .Nguyeânaéc t Ño tröïc tieáp PO2 , PCO2 vaø pH Caùc chæ soá khaùc ñöôïc tính toaùn I.Caùc t ñöôï t maùy I chæ soáhu cöø phaâní tch khítong r maùu1. Caùc chæ soá ño tröïc tieáp: PO2 , PCO2 vaø pH2. Caùc chæ soá tính toaùn ñöôïc: HCO3–A, HCO3-st, BB, BE, BEecf, CO2T, AaDPO23. Caùc chæ soá ñoïc treân toaùn ñoà: QSP/QT, VD/VT