Carbon Monoxide CO

Tin tức về các vụ chết người do khí carbon monoxide gần đây ở Missouri và một số tiểu bang khác vào mùa đông năm nay gây nhiều chú ý trên báo chí và dư luận. Đây là một khí khí không màu, không mùi và không vị. Khí được phóng thích từ các nguồn năng lượng dùng để đốt lò sưởi trong mùa đông như khí đốt, gỗ, xăng, dầu. Các nguồn năng lượng di động khác như các loại lò sưởi catalytic, lò propane, hay lò sưởi xăng kerosene là những nguồn phóng thích khí CO cần...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Carbon Monoxide CO Carbon Monoxide CO Tin tức về các vụ chết người do khí carbon monoxide gần đây ởMissouri và một số tiểu bang khác vào mùa đông năm nay gây nhiều chú ýtrên báo chí và dư luận. Đây là một khí khí không màu, không mùi và không vị. Khí đượcphóng thích từ các nguồn năng lượng dùng để đốt lò sưởi trong mùa đôngnhư khí đốt, gỗ, xăng, dầu. Các nguồn năng lượng di động khác như các loạilò sưởi catalytic, lò propane, hay lò s ưởi xăng kerosene là những nguồnphóng thích khí CO cần phải lưu ý nhiều hơn nữa, vì những loại lò sưởi nầykhông có hệ thống thông gió để chuyển khí CO ra bên ngoài. Do đó chỉ nêndùng những loại lò sưởi nầy trong các sinh hoạt ngoài nhà. Thông thường không có một dấu hiệu báo trước người đi cắm trại, đicâu cá trên biển hay hồ vào mùa đông, những người đi câu cá vùng giá lạnh... hay bị nhiễm độc do khí CO và có thể bị tử vong vì tai nạn nầy. Hàng nămkhí CO gây ra tử vong nhiều nhất trong tất cả vụ nhiễm độc ở tiểu bangWisconsin. Tại Hoa Kỳ, mức tử vong do khí CO là 2.300 nạn nhân mỗi nămỦy ban An toàn Sản phẩm Tiêu thụ HK ước tính rằng hàng năm, các lò sưởilưu động là nguyên nhân của trên 30 nạn nhân tử vong và 450 người bịthương trong khi đi cắm trại. Vì vậy, khí CO là một nguy cơ âm thầm xảy đến bất cứ lúc nào, trongnhà, trong xe, hay nơi cắm trại vào mùa đông. Nhiều tai nạn tử vong thườngđược báo chí loan tải như người lái xe quên tắt máy khi vào trong nhà xe vàđóng cửa lại hay những cặp tình nhân tự tử trong xe bằng cách mở máy vàchuyền ống khói vào trong xe. Đây là một loại vũ khí giết người thầm lặng cần phải lưu ý. Dấu hiệu bị nhiễm độc. Trong nhà ở, những nơi có nguồn năng lượng cần phải thông thoángnhư lò sưởi trung ương, lò gas, lò nước nóng v.v... cần phải có ống khói đểchuyển tải khí CO và một số khí đốt khác ra bên ngoài nhà. Đặc biệt ốngkhói của lò sưởi trung ương cần phải được kiểm tra hàng năm nhất là đối vớinhững nhà trên 10 tuổi để bảo đảm việc vận hành của lò và ống khói khôngbị nghẹt vì bị đông đá do lạnh hay do chim làm tổ. Vì đây là một khí ta không thể nhìn thấy, không thể ngửi, và khôngthể nếm được, cho nên ta không thể nào biết được khi nào bị tiếp nhiễm haybị ngộ độc khí CO trừ khi có gắn hệ thống khám phá CO (CO detector). Các chỉ dấu đầu tiên của sự nhiễm độc là đau đầu, mệt mỏi, run rẩy,hơi thở dồn dập, ói mửa và thần tinh bị hỗn loạn. Nếu bị tiếp nhiễm nặnghơn có thể đưa đến trạng thái yếu toàn thân, bao tử quặn đau, bị tiêu chảy, vàthị giác bị nhòa đi, sau cùng bị tê nhiều nơi trên cơ thể. Đây là các triệu chứng dễ bị nhầm lẫn với bịnh cảm cúm (flu). Trong mùa đông, và nhất là đang ở trong phòng có hệ thống sưởi, nếucảm thấy những triệu chứng trên, việc tốt nhất là bước ra khỏi nơi đang ở vàra ngoài chỗ thông thoáng hơn. Những người bị bịnh tim và đường hô hấpcó vấn đề càng thêm nhạy cảm với khí CO. Nên nhớ, mỗi người trong chúng ta có mức tiếp nhiễm khác nhau vàcó thể có những chỉ dấu báo hiệu bị nhiễm độc khác nhau. Biện pháp sau khi bị nhiễm độc Nếu chúng ta nghi ngờ việc tiếp nhiễm CO đang xảy ra, điều cần làmtrước hết là di chuyển tất cả nạn nhân ra khỏi địa điểm ô nhiễm tức khắc vàđến chỗ thoáng khí bên ngoài. Khi bị tiếp nhiễm nhẹ hay ngộ độc ít, chỉ cầnvài phút hít thở không khí trong lành là khỏi ngay. Nếu tình trạng ngộ độc trầm trọng hơn, như hiện tượng run rẩy xảy ra,hay nhức đầu, ói mửa, nạn nhân cần phải được chở đi cấp cứu ngay, phải gọigấp 911 và nhất là đừng cố gắng chở bịnh nhân bằng xe cá nhân của mình vìkhông có dụng cụ cấp cứu cần thiết như bình thở oxy. Biện pháp phòng bị an toàn Vài biện pháp sau đây cần phải lưu ý để tăng cường việc an toàn trongkhi sưởi trong mùa đông. Đó là: - Cần phải gắn hệ thống khám khá khí CO trong nhà tương tự như hệthống khám phá khói (smoke detector). Hệ thống nầy dễ tìm thấy ở các tiệmbán đồ gia dụng như Home Depot. Giá cả tương đối rẻ từ 20 đến 40 Mỹ kim. - Hoàn tòan tin tưởng vào sự vận hành của hệ thống nầy, nghĩa là khihệ thống báo động và một vài người trong nhà bị đau đầu, cần phải ra khỏinhà và gọi 911 ngay. Nếu hệ thống báo động nhưng không ai có dấu hiệu bịnhiễm độc, cần phải thử lại hệ thống báo động. Và nếu hệ thống lại tiếp tụcbáo động, cũng nên gọi 911. - Cần phải kiểm soát hệ thống sưởi và ống khói hàng năm trước khibước vào mùa đông. Cần rửa sạch bụi bậm để thông các lỗ hơi hàng năm,vừa tiết kiệm năng lượng vừa tránh nguy cơ bị nghẽn. - Cần kiểm soát việc rò rỉ của hệ thống thoát hơi và các vị trí đặc biệtnhư các khúc quanh của đường ống dẫn khí đốt. - Cần kiểm soát an toàn của cánh quạt nếu có. - Thử nghiệm lại hệ thống điều chỉnh nhiệt độ. - Cần kiểm soát áp suất của khí đốt, nếu cần gọi cơ quan cung cấp khíđốt đến điều chỉnh áp suất dưới mức an toàn. - Đối với xe, cần phải kiểm soát hệ thống thoát hơi. Ống thông hơi cólỗ hổng có thể gây nguy cơ tử vong cho hành khách ngồi phiá băng sau củaxe. - Đừng bao giờ mở máy xe và để ống thoát khí hướng vào cửa nhàhay cửa trại khi đi cắm trại. - Đừng bao giờ nướng barbecue trong phòng kín nhất là lúc trời mưabên ngoài. - Nên nhớ các chỉ dấu báo hiệu sự ngộ độc khí CO là nhức đầu, chóngmặt, và ói mửa. Sự khác biệt giữa khí đốt và carbon monoxide Trong lò sưởi của chúng ta có hai loại khí nguy hiểm có thể gây ra tửvong bất cứ lúc nào. Đó là khí dùng để đốt lò là propane hay hỗn hợppropane và butane, và khí được tạo ra sau khi đốt lò sưởi là khí carbonmonoxide. Cả hai loại khí trên đều không màu, không mùi và không vị. Đối vớikhí đốt propane do công ty khí đốt cung cấp qua hệ thống đường ống chạyvào nhà, theo luật định khí nầy phải được trộn một loại hóa chất để cho ramùi thối của trứng ung, dễ dàng được nhận biết ...