Chương 1 Những vấn đề cơ bản về tài chính

1. Sự tồn tại và phát triển của nền KT hàng hóa - tiền tệ * PP tài chính xuất hiện khi phân chia S sp XH diễn ra dưới dạng tiền tệ, phát sinh trên cơ sở của nền KT hàng hóa.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chương 1 Những vấn đề cơ bản về tài chính Chương 1 Những vấn đề cơ bản về tài chính I. Lịch sử ra đời và phát triển của tài chính II. Bản chất của tài chính III. Chức năng của tài chính IV. Vai trò của tài chính V. Nguồn tài chính và Hệ thống tài chính VI. Chính sách tài chính chính phủ 1 1. Sự tồn tại và phát triển của nền KT hàng hóa - tiền tệ Phân phối Trao đổi SX Tiêu dùng Tài chính Tiền tệ Pp bằng Phân công lao động giá SX, trao đổi hàng hóa trị * PP tài chính xuất hiện khi phân chia Σ sp XH diễn ra dưới dạng tiền tệ, phát sinh trên cơ sở của nền KT 2 hàng hóa. 2. Sự ra đời và tồn tại của Nhà nước Chế độ tư hữu Giai cấp NN ra đời Tài chính NN Thuế Tổ chức Cá nhân * NN ra đời là tiền đề cho sự ra đời TC NN Kết luận: TC là một phạm trù KT, là một phạm trù lịch sử TC chỉ mất đi khi nền KTHH và NN không tồn tại 3 Bản chất của tài chính Phân phối Σsp XH Nguyên liệu Bán sp B A C Tiền Tiền SX Sự vận động của các luồng giá trị A, B, C: là các DN trong nền kinh tế. Có mối quan hệ KT dưới hình thức giá trị Bên ngoài: sự vận động của các nguồn lực TC Bên trong: mqh KT trong PP Σsp XH 4 Tài chính phản ảnh hệ thống các quan hệ KT phát sinh trong quá trình phân phối các nguồn TC bằng việc hình thành và sử dụng các quỹ tiền tệ nhằm đáp ứng nhu cầu tích lũy và tiêu dùng của các chủ thể trong XH * Tài chính là phương thức tạo lập và sử dụng tiền tệ của con người 5 Những quan hệ kinh tế thuộc phạm trù TC đầu tư Các tổ chức KT NN đóng góp vào NS cấp vốn hoạt động Cơ quan qlý NN NN Đầu tư phúc lợi Các tầng lớp dcư NN đóng góp 6 Hợp đồng và quan hệ Tổ chức KT Tổ chức thanh toán KT Hợp đồng và quan hệ thanh toán lương Tổ chức KT Thành viên của tổ chức 7 Chức năng của tài chính Chức năng tổ chức vốn: Sự thu hút vốn để hình thành các quỹ tiền tệ Tạo sự thuận lợi cho việc luân chuyển Được thực hiện thông qua các tổ chức TC Chức năng phân phối Là sự phân phối ΣspXH = hình thành và sử dụng các quỹ tiền tệ Giải quyết thỏa đáng mqh giữa tích lũy và tiêu dùng, cơ sở thực hiện tái sx mở rộng 8 Các giai đoạn trong quá trình phân phối • Phân phối lần đầu • Phân phối lại Là sự PP thu nhập cơ Là sự tiếp tục PP bản thu nhập cơ bản Giữa các TV tạo ra của cải XH Đáp ứng yêu cầu ⇒ Diễn ra nơi trực tiếp tiêu dùng và tích lũy tạo ra của cải toàn XH ⇒ Tiến hành sau khi đã có kết quả SXKD 9 Đặc trưng của phân phối lại - Quá trình phân phối các quỹ tiền tệ hình thành trong phân phối lần đầu - Chuyển quyền sử dụng các khoản thu nhập cơ bản Mục đích của phân phối lại - Điều hòa nguồn tiền tệ - Đảm bảo nhu cầu tiêu dùng cho khu vực phi sx vật chất 10 Chức năng giám sát * Là sự giám sát các hoạt động kinh tế thông qua sự vận động của vốn tiền tệ 3 giai đoạn: trước, trong và sau khi thực hiện * Thực hiện bằng việc phân tích các tỷ số TC * Là sự quản trị rủi ro * Tư vấn về tài chính 11 - Bảo đảm nền KT phát triển đúng định hướng - Bảo đảm sử dụng các nguồn lực khan hiếm có hiệu quả - Bảo đảm cân đối trong phát triển KT cơ cấu kinh tế hợp lý - Chống tham nhũng, các hiện tượng gây lãng phí của cải XH - Phát hiện sai sót trong quá trình PP có những điều chỉnh kịp thời 12 Vai trò của tài chính •TC - công cụ PP tổng sp XH: - Công cụ t.hiện chức năng KT-XH của NN + Đầu tư xác lập một cơ cấu KT mang tính định hướng + Đảm bảo hoạt động của bộ máy Nhà nước + Đầu tư vào các lĩnh vực công cộng - Xác lập mối quan hệ tích lũy & tiêu dùng phù hợp cho từng giai đoạn - Bình ổn tiền tệ, vật giá - Công cụ điều tiết thu nhập của các tầng lớp dân cư 13 • TC - công cụ điều tiết vĩ mô nền KT - NSNN: + Hoạt động thu, chi hướng vào mục tiêu ổn định hay tăng trưởng nền KT, giải quyết các vấn đề XH - Thuế: + Công cụ huy động nguồn thu NS + Công cụ điều chỉnh vĩ mô nền KT, điều hòa thu nhập, tạo công bằng XH 14 - Tiền tệ - Tín dụng: + Lãi suất chiết khấu, tỷ lệ dự trữ bắt buộc,... điều chỉnh cơ cấu KT, đầu tư + KBNN huy động nguồn TC để bù đắp thiếu hụt NS - Quỹ dự trữ Tài chính quốc gia: trợ giá, dự trữ vật tư, hỗ trợ đầu tư - Quỹ BH: công cụ tham gia bù đắp thiệt hại, ổn định nền KT 15 Nguồn tài chính CP ngvật liệu trả lương bán Doanh thu SP nộp thuế,... TN thuần túy Nguồn TC của DN Vay Phát hành Liên doanh CP, TP ngân hàng 16 ⇒ ...