Chương 3: Phân tổ thống kê

“ Phân tổ thống kê là căn cứ vào một (hay một số) tiêu thức nào đó,tiến hành phân chia các đơn vị của hiện tượng nghiên cứu thànhcác tổ (và các tiểu tổ) có tính chất khác nhau”
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chương 3: Phân tổ thống kê Chương 3 PHÂN TỔ THỐNG KÊ3.2. Phân tổ thống kê3.2.1. Khái niệm, ý nghĩa và nhiệm vụ của phân tổ thống kê Khái niệm “ Phân tổ thống kê là căn cứ vào một (hay một số) tiêu th ức nào đó, tiến hành phân chia các đơn vị của hiện tượng nghiên c ứu thành các tổ (và các tiểu tổ) có tính chất khác nhau” Ý nghĩa  Là phương pháp cơ bản để tiến hành tổng hợp thống kê  Tài liệu về kết quả phân tổ là cơ sở tính toán các chỉ tiêu phân tích thống kê – thực hiện giai đoạn phân tích thống kê3.2.1. Khái niệm, ý nghĩa và nhiệm vụ của phân tổ thống kê… Bản thân nó còn là một trong các phương pháp quan trọng của phân tích thống kê Nhiệm vụ  Phân chia các loại hình KT-XH của hiện tượng nghiên cứu  Biểu hiện kết cấu của hiện tượng nghiên cứu  Biểu hiện mối liên hệ giữa các tiêu thức 3.2.2. Tiêu thức phân tổ Tiêu thức phân tổ“ Tiêu thức phân tổ là tiêu thức được lựa chọn làm căn c ứ để tiến hành phân tổ thống kê” Ý nghĩa của sự lựa chọn tiêu thức phân tổ Các đơn vị tổng thể có thể phân tổ theo nhiều tiêu thức khác nhau Có tiêu thức khi được lựa chọn phản ánh đúng bản chất của hiện tượng Có tiêu thức khi được lựa chọn gây hiểu sai lệch về hiện tượng Những yêu cầu để lựa chọn tiêu thức phân tổ chính xác Dựa trên cơ sở phân tích lý luận một cách sâu sắc Căn cứ vào điều kiện lịch sử cụ thể của hiện tượng nghiên cứu III.3. Xác định số tổIII.3.1. Phân tổ theo tiêu thức thuộc tính Trường hợp có 2 biểu hiện (Tiêu thức thay phiên)  Các đơn vị tổng thể có thể phân tổ thành 2 tổ  Phân tổ theo tiêu thức giới tính: Nam, Nữ  Phân tổ theo tiêu thức chất lượng: Đạt chất lượng và Không đạt chất lượng Trường hợp có một số biểu hiện cố định  Mỗi biểu hiện hình thành một tổ  Phân tổ dân số theo thành phần giai cấp  Phân tổ nền kinh tế theo thành phần kinh tế Trường hợp có nhiều biểu hiện Thực hiện nguyên tắc ghép tổ Trong thực tế xây dựng thành bản phân loại hay bảng danh mục do Nhà nước quy định thống nhất, trong thời gian tương đối dài III.3. Xác định số tổ…III.3.2. Phân tổ theo tiêu thức số lượng a. Trường hợp lượng biến thay đổi ít và chỉ có một số trị số xác định  VD: Phân tổ công nhân trong xí nghiệp theo bậc thợ Bậc thợ Số CN 1 10 2 30 3 100 4 150 5 80 6 50 7 Cộng 425 III.3.2. Phân tổ theo tiêu thức số lượng…b. Trường hợp lượng biến của tiêu thức biến thiên lớn  Chú ý đến mối liên hệ giữa lượng và chất trong phân tổ  “lượng biến dẫn đến chất biến”  Mỗi tổ sẽ gồm một phạm vi lượng biến có hai giới hạn  Giới hạn dưới  Giới hạn trên  Trị số chênh lệch giữa hai giới hạn gọi là khoảng cách tổ  Việc phân tổ theo giới hạn như vậy gọi là phân tổ có khoảng cách tổ  Khoảng cách tổ có thể đều nhau hoặc không đều nhau b. Trường hợp lượng biến của tiêu thức biến thiên lớn… VD:Phân tổ các HTX theo năng suất bình quân (tạ/ha) Số hộ 30 – 35 25 35 – 40 35 40 – 45 60 45 – 50 38 50 – 55 22Cộng 180 Trường hợp lượng biến của tiêu thức biến thiên lớn… Công thức tính trị số khoảng cách tổ X max − X min h= n Trị số khoảng cách tổTrong đó: h : Lượng biến lớn nhất của tiêu thức phân tổ Xmax : Lượng biến lớn nhất của tiêu thức phân tổ Xmin : Số tổ dự định chia n : Chương III. PHÂN TỔ THỐNG KÊ… III.4. Chỉ tiêu giải thích Giá trịPhân tổ các XN CN Giá trị TSCĐ NSLĐ bq/CN Số CN tổng SLtheo thành phần kinh Số XN (người) (1.000đ/người) (Tr.đ)tế (Tr.đ)Nhà nướcTư bản nhà nướcTập thểTư nhân (TB tư nhânvà cá thể tiểu chủ)Vốn đầu tư nước ngoài III.4. Chỉ tiêu giải thích… Mỗi chỉ tiêu giải thích có ý nghĩa riêng  Giúp thấy được đặc trưng số lượng của từng tổ và của toàn bộ tổng thể  Làm căn cứ so sánh các tổ với nhau và tính các chỉ tiêu phân tích khác Căn cứ vào mục đích nghiên cứu Phải chọn các chỉ tiêu có liên hệ với nhau Chú ý tới mối quan hệ giữa tiêu thức phân tổ với chỉ tiêu giải thích Các chỉ tiêu có ý nghĩa so sánh cần được bố trí gần nhau Chương III. PHÂN TỔ THỐNG KÊ…III.5. Phân tổ liên hệ Khái niệm “Phân tổ thống kê liên hệ là dùng phương pháp phân tổ đ ể biểu hi ện mối liên hệ giữa các tiêu thức”  Tiêu thức nguyên nhân  Tiêu thức kết quả Phân tổ để nghiên cứu mối liên hệ giữa hai tiêu thức  Một tiêu thức nguyên nhân và một tiêu thức kết quả  Nghiên cứu mối liên hệ giữa NSLĐ và mức độ cơ giới hóa lao động Phân tổ để nghiên cứu mối liên hệ giữa hai tiêu ...