CHƯƠNG 3: QUÁ TRÌNH XÂY DỰNG CHÍNH SÁCH

LÝ THUYẾT QUÁ TRÌNH CHÍNH SÁCH I. KHÁI NIỆM II. CÁC MÔ HÌNH CỦA QUÁ TRÌNH CHÍNH SÁCH 2.1. Giới thiệu 2.2. Mô hình tuyến tính 2.3. Chu trình chính sách III. PHÂN TÍCH QUÁ TRÌNH CHÍNH SÁCH B. XÂY DỰNG CHÍNH SÁCH TRONG THỰC TẾ I. THỰC TẾ XÂY DỰNG CHÍNH SÁCH CÁC NƯỚC 1. EU 2. Vài nét về quá trình chính sách (công) tại một số nước Đông Nam Á II. THỰC TẾ XÂY DỰNG CHÍNH SÁCH VIỆT NAM III. CHÍNH SÁCH MÔI TRƯỜNG TẠI ViỆT NAM C. KẾT LUẬN Nội dung báo cáo .A. LÝ THUYẾT QÚA TRÌNH...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CHƯƠNG 3: QUÁ TRÌNH XÂY DỰNG CHÍNH SÁCH CHƯƠNG 3: QUÁ TRÌNH XÂY DỰNG CHÍNH SÁCH TS. LÊ VĂN KHOA Nội dung báo cáo A. LÝ THUYẾT QUÁ TRÌNH CHÍNH SÁCH I. KHÁI NIỆM II. CÁC MÔ HÌNH CỦA QUÁ TRÌNH CHÍNH SÁCH 2.1. Giới thiệu 2.2. Mô hình tuyến tính 2.3. Chu trình chính sách III. PHÂN TÍCH QUÁ TRÌNH CHÍNH SÁCH B. XÂY DỰNG CHÍNH SÁCH TRONG THỰC TẾ I. THỰC TẾ XÂY DỰNG CHÍNH SÁCH CÁC NƯỚC 1. EU 2. Vài nét về quá trình chính sách (công) tại một số nước Đông Nam Á II. THỰC TẾ XÂY DỰNG CHÍNH SÁCH VIỆT NAM III. CHÍNH SÁCH MÔI TRƯỜNG TẠI ViỆT NAM C. KẾT LUẬN A. LÝ THUYẾT QÚA TRÌNH HÌNH THÀNH CHÍNH SÁCH A. LÝ THUYẾT QUÁ TRÌNH CHÍNH SÁCH I. KHÁI NiỆM Chính sách ? “Những gì mà chính phủ chọn để làm hoặc không làm” “Sách lược và kế hoạch cụ thể nhằm đạt một mục đích nhất định, dựa vào đường lối chính trị chung và tình hình thực tế mà đề ra” (từ điển tiếng Việt phổ thông – Viện Ngôn ngữ học, 2002) Một chính sách có thể được hiểu như một phát biểu (statement) (của nhà nước) bao quát gồm mục tiêu xác định và quá trình thực hiện, gắn với việc giải quyết một vấn đề xã hội, kinh tế hoặc môi trường cụ thể. • Một chính sách là một kế hoạch hành động chi tiết để hướng dẫn các quyết định để đạt được các kết quả hợp lý. Thuật ngữ này có thể ứng dụng với chính phủ, tổ chức hoặc nhóm tư nhân, và cá nhân. Pháp lệnh của chủ tịch nước, nghị quyết của quốc hội, chính sách của tập đoàn,... là những ví dụ về chính sách. • Chính sách khác luật hay quy định. Trong khi luật pháp có thể cấm hoặc hạn chế hành vi, chính sách đơn thuần hướng dẫn các hành động sao cho đạt được các kết quả mong đợi. Ở góc độ khác, chính sách cụ thể hóa các nội dung của luật định. • Chính sách hoặc nghiên cứu chính sách đề cập đến quá trình (process) tạo ra các quyết định tổ chức quan trọng bao gồm việc xác định các phương án khác nhau như các chương trình hoặc những vấn đề ưu tiên giải quyết, và trong số đó phương án được chọn về cơ bản dựa trên các tác động của chúng Khởi nguồn chính sách công • Vấn đề chính sách có thể chia làm 2 nhóm: Nằm trong và không nằm trong lịch trình nghị sự (agenda). • 03 tiêu chí: - phạm vi (scope) đủ rộng; - cường độ (intensity) của tác động đủ lớn; -và/hoặc thời gian (time) của vấn đề diễn ra đủ dài. • Nhu cầu hay khởi sự cho phát triển chính sách có thể đến từ nhiều nguồn, hoặc là phản ứng khác nhau: - đối phó (reactive), - dự phòng (preactive) hay - chủ động (proactive). Việc phát triển chính sách là đối phó (reactive) khi nó đáp lại những vấn đề và nhân tố nổi lên, đôi khi với báo động nhỏ, từ những môi trường trong và ngoài thể chế nhà nước, nhằm: • Giải quyết các vấn đề; • Đáp ứng các lo lắng của nhóm liên đới, cộng đồng; • Đối phó với các quyết định của các Ban Ngành khác của chính phủ; • Phân bổ nguồn tài chính, tài nguyên thiên nhiên; • Đối phó với sự chú ý, tường thuật của báo đài; • Đối phó với các khủng hoảng hoặc trường hợp khẩn cấp. Đặc điểm của chính sách đối phó là quy hoạch ở mức tối thiểu, tầm nhìn hạn chế, tài nguyên giới hạn, và đôi lúc theo quyết định tòa án. Ví dụ: Việc phát triển chính sách là dự phòng (preactive) khi nó đáp lại những đầu mối được ghi nhận trong quá trình rà soát môi trường hoạt động, xác định những vấn đề và yếu tố tiềm năng có thể tác động đến chúng ta, tiên đoán và chuẩn bị cho việc bất ngờ có thể xảy ra, thông qua: – Quy hoạch – Chọn lựa chiến lược – Quản lý rủi ro; – Xác định các tiêu chí; – Đặt ưu tiên; – Thiết lập mối liên quan Ví dụ: Chính sách được gọi là chủ động (proactive) khi phát triển và theo đuổi một tầm nhìn, dẫn dắt từ những giá trị và những nguyên tắc chọn trước. Tính phức tạp của các vấn đề đa ngành và những thách thức gắn liền việc phát triển chính sách trông đợi đòi hỏi khuôn khổ chính sách lớn hơn. Cái nhìn toàn hệ thống có thể xác định những nguyên nhân gốc cũng như biểu hiện. Điều này có thể đề ra những cơ hội tốt nhất cho việc phát triển chính sách chủ động mà nó có thể chuyển các tổ chức, chính phủ hay xã hội phát triển trong một hướng mới thực sự. Ví dụ: ? Các loại chính sách công: - Chính sách dọc (vertical policy) được phát triển trong một tổ chức có quyền lực và tài nguyên để thực hiện. -Chính sách ngang (horizontal policy), đôi lúc xem như một chính sách tổng hợp, được phát triển bởi hai hay nhiều tổ chức khác nhau -Tính phức tạp của chính sách (ngang) rõ ràng tăng dần từ chính sách ngành -> đa ngành -> tổng hợp. - Vấn đề: Sự rời rạc (Fragmentation); Tính nông cạn (Superficiality); Sự chia rẽ (Dissociation); II. CÁC MÔ HÌNH CỦA QUÁ TRÌNH CHÍNH SÁCH Các mô hình hiện nay về quá trình chính sách nhằm tìm kiếm câu trả lời: Chính sách được làm như thế nào? Ai tham dự, trong hay ngoài chính phủ, nên làm hay không,…? Mô hình những hệ thống Đầu vào Đầu ra - Quan điể ...