Chuyên đề Thuế và cải cách thuế - TS. Nguyễn Thanh Dương

Chuyên đề Thuế và cải cách thuế trình bày các nội dung chính như sau: thuế và cải cách thuế, các nguyên tắc xây dựng hệ thống thuế, hệ thống thuế và cải cách thuế ở một số nước trên thế giới, cải cách thuế trong nền kinh tế thị trường ở Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chuyên đề Thuế và cải cách thuế - TS. Nguyễn Thanh Dương CHUYÊN ĐỀ CAO HỌC NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHUYÊN ĐỀ 2 THUẾ VÀ CẢI CÁCH THUẾ 4/7/2014 TS .NGUYEN THANH DƯƠNG 1 CHUYÊN ĐỀ CAO HỌC 4/7/2014 TS .NGUYEN THANH DƯƠNG 2 THUẾ VÀ CẢI CÁCH THUẾ I. CÁC NGUYÊN TẮC XÂY DỰNG HỆ THỐNG THUẾ II. HỆ THỐNG THUẾ VÀ CẢI CÁCH THUẾ Ở MỘT SỐ NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI III. CẢI CÁCH THUẾ TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG Ở VIỆT NAM. 4/7/2014 TS .NGUYEN THANH DƯƠNG 3 I. CÁC NGUYÊN TẮC XÂY DỰNG HỆ THỐNG THUẾ 1. Thuế phải rõ ràng. - Thuế là một khoản đóng góp nghĩa vụ của các tổ chức và cá nhân cho nhà nước, nên các quy định về thuế phải rõ ràng và mang tính đại chúng. - Nguyên tắc này đặt ra nhằm ngăn ngừa hiện tượng lạm thu đối với người nộp, ngăn ngừa hiện tượng tham ô và biển lận thuế ở nhân viên thuế, cho thấy thái độ tôn trọng người nộp thuế của chính phủ. 4/7/2014 TS .NGUYEN THANH DƯƠNG 4 I. CÁC NGUYÊN TẮC XÂY DỰNG HỆ THỐNG THUẾ 1. Thuế phải rõ ràng. ràng. - Sự rõ ràng của thuế xét dưới góc độ hành thu giúp các doanh nghiệp và dân chúng nhận thức toàn diện và chính xác về thuế. Từ đó, ý thức về nghĩa vụ thuế ngày càng trở nên tự nhiên hơn. 4/7/2014 TS .NGUYEN THANH DƯƠNG 5 I. CÁC NGUYÊN TẮC XÂY DỰNG HỆ THỐNG THUẾ 1. Thuế phải rõ ràng. ràng. - Nguyên tắc này thể hiện cụ thể qua các điểm sau: + Thuế phải do toàn thể dân chúng xây dựng, thông qua hoạt động của quốc hội. Quá trình thuế phải chặt chẽ từ khâu soạn thảo, tổ chức hội thảo lấy ý kiến đóng góp của các doanh nghiệp, ban, nghành, đến khâu thảo luận và phê chuẩn tại quốc hội và cuối cùng là công bố rộng rãi trên phạm vi cả nước. 4/7/2014 TS .NGUYEN THANH DƯƠNG 6 I. CÁC NGUYÊN TẮC XÂY DỰNG HỆ THỐNG THUẾ 1. Thuế phải rõ ràng. ràng. + Mỗi người nộp thuế phải được biết một cách minh bạch số tiền thuế phải nộp, thủ tục thu, nộp thuế, các ưu đãi về thuế. + Những quy định trong luật, pháp lệnh thuế phải phổ thông và nhất quán. Tính thuế phải đơn giản, dễ hiểu. + Thuế thu phải thuận tiện cho người nộp. 4/7/2014 TS .NGUYEN THANH DƯƠNG 7 I. CÁC NGUYÊN TẮC XÂY DỰNG HỆ THỐNG THUẾ 1. Thuế phải rõ ràng. ràng.  Giản tiện là sự thích hợp theo thời gian và không gian cho người nộp thuế.  Về thời gian, thuế phải thu phù hợp với chu kỳ kinh doanh của doanh nghiệp và thời điểm có thu nhập của người dân.  Về không gian, địa điểm thu thuế phải hợp lý để vừa tránh phiền nhiễu người nộp thuế, vừa đảm bảo kỷ luật thu nộp ngân sách nhà nước và ngăn chặn sự biển lận thuế. 4/7/2014 TS .NGUYEN THANH DƯƠNG 8 I. CÁC NGUYÊN TẮC XÂY DỰNG HỆ THỐNG THUẾ 2. Thuế phải hiệu quả. quả.  Nguyên tắc này đòi hỏi việc xây dựng từng sắc thuế và hệ thống thuế phải chú trọng đến hiệu quả kinh tế xã hội. - Một hệ thống thuế được xem là hiệu quả khi nó khai thác tối đa mọi tác dụng của thuế. Tác dụng của thuế ngày nay không chỉ giới hạn ở chỗ tạo nguồn thu cho ngân sách nhà nước, mà được mở rộng trên nhiều lĩnh vực, nhiều mặt hoạt động của đời sống xã hội. 4/7/2014 TS .NGUYEN THANH DƯƠNG 9 I. CÁC NGUYÊN TẮC XÂY DỰNG HỆ THỐNG THUẾ 2. Thuế phải hiệu quả. quả.  Hệ thống thuế phải mang tính đa mục tiêu :  Tạo nguồn thu cho ngân sách nhà nước.  Tăng cường quản lý các hoạt động kinh tế xã hội, điều chỉnh các hoạt động kinh tế vĩ mô theo hướng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế toàn diện, tạo hành lang cạnh tranh bình đẳng giữa các doanh nghiệp, khuyến khích đầu tư và tiết kiệm trong nội bộ nền kinh tế.  Điều tiết hợp lý thu nhập của các doanh nghiệp và mọi tầng lớp dân cư. 4/7/2014 TS .NGUYEN THANH DƯƠNG 10 I. CÁC NGUYÊN TẮC XÂY DỰNG HỆ THỐNG THUẾ 2. Thuế phải hiệu quả. quả. Tính đa mục tiêu của hệ thống thuế không có nghĩa mỗi loại thuế cụ thể phải được xây dựng theo hướng đa mục tiêu bởi như thế sẽ cồng kềnh và kém hiệu quả, mà trái lại cần phải chuyên biệt hóa chức năng cho từng sắc thuế. 4/7/2014 TS .NGUYEN THANH DƯƠNG 11 I. CÁC NGUYÊN TẮC XÂY DỰNG HỆ THỐNG THUẾ 2. Thuế phải hiệu quả. quả. - Hiệu quả của hệ thống thuế còn thể hiện thông qua chi phí hành thu thấp. + Chi phí này khác nhau ở mỗi sắc thuế, nhưng bình quân không nên vượt 1% số thuế thu được. Tiết giảm chi phí thu thuế liên quan nhiều đến phương pháp hành thu. + Phương pháp tương đối tiết kiệm chi phí là để người nộp thuế tự khai, tự tính và nộp thuế. 4/7/2014 TS .NGUYEN THANH DƯƠNG 12 I. CÁC NGUYÊN TẮC XÂY DỰNG HỆ THỐNG THUẾ 3. Thuế phải linh hoạt. hoạt. - Nguyên tắc linh hoạt đòi hỏi các sắc thuế nói riêng và cơ cấu thuế nói chung phải gắn chặt với các hoạt động kinh tế, phản ánh thực sự những thăng trầm kinh tế và những biến động chính trị, xã hội. 4/7/2014 TS .NGUYEN THANH DƯƠNG 13 I. CÁC NGUYÊN TẮC XÂY DỰNG HỆ THỐNG THUẾ 3. Thuế phải linh hoạt. hoạt. - Trước hết cần xác định nội dung của tính linh hoạt.  Tính linh hoạt thể hiện qua độ nổi và độ co giãn của thuế.  Độ nổi của thuế là tỷ số giữa phần trăm thay đổi tổng số thuế thu được với phần trăm thay đổi trong GDP. 4/7/2014 TS .NGUYEN THANH DƯƠNG 14 I. CÁC NGUYÊN TẮC XÂY DỰNG HỆ THỐNG THUẾ 3. Thuế phải linh hoạt. hoạt. Gọi %T là phần trăm thay đổi của tổng thu từ thuế năm nay so với năm trước, thì độ nổi của thuế được tính như sau: Phần trăm thay đổi tổng thu từ thuế tră Độ nổi của thuế =--------------------------------------------- Phần trăm thay đổi GDP %T Độ nổi của thuế = -------- 4/7/2014 %Y TS .NGUYEN THANH DƯƠNG 15 I. CÁC NGUYÊN TẮC XÂY DỰNG HỆ THỐNG THUẾ 3. Thu ...