Đặc điểm di truyền quần thể sâm Ngọc Linh (Panax vietnamensis Ha & Grushv.) bằng phương pháp SSR

Sâm Ngọc Linh (Panax vietnamensis Ha & Grushv.) là loài đặc hữu của miền trung Việt Nam, đã được xác định là một trong bốn cây sâm quý nhất trên thế giới. Do khai thác quá mức và mất nơi sống, loài này đang bị đe dọa.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đặc điểm di truyền quần thể sâm Ngọc Linh (Panax vietnamensis Ha & Grushv.) bằng phương pháp SSRTAP CHI SINH HOC 2020, 42(1): 11–19 DOI: 10.15625/0866-7160/v42n1.13906 GENETIC CHARACTERISTICS OF Panax vietnamensis Ha & Grushv. POPULATIONS BASED ON SSR Nguyen Thi Hong Mai1, Le Thanh Son2, Nguyen Thi Phuong Trang1,* 1 Institute of Ecology and Biological Resources, VAST, Vietnam 2 National Institute of Medicinal Materials Received 29 June 2019, accepted 10 February 2020ABSTRACT The results of genetic analysis of two Panax vietnamensis populations, collected in Tac-ngo ginseng garden, Tra Linh commune, Quang Nam Province and Mang ri ginseng garden, Kon Tum Province, showed that the population of ngoc linh ginseng in Quang Nam has higher alen frequency compared to the Ngoc Linh ginseng population in Kon Tum (AR = 2.27 > AR = 2.05). The population of ngoc linh ginseng in Quang Nam has the expected heterozygous frequency (He) higher than the expected heterozygous frequency of the ginseng population in Kon Tum (0.42 > 0.4). The observed heterozygous frequency (Ho) of the ngoc linh population in Quang Nam was also higher than the observed heterozygous frequency compared to the ngoc linh ginseng population in Kon Tum (0.49 > 0.43). These results demonstrated that both populations of ngoc linh ginseng in Quang Nam and Kon Tum are maintaining high heterozygous frequencies; self-pollination has not affected to the genetic structure of these both populations yet. However, the population of ngoc linh ginseng in Quang Nam showed a higher level of diversity and heterozygous frequency than the ngoc linh ginseng population in Kon Tum. Keywords: Panax vietnamensis, conservation, ginseng, microsatellite.Citation: Nguyen Thi Hong Mai, Le Thanh Son, Nguyen Thi Phuong Trang, 2020. Genetic characteristics of Panaxvietnamensis Ha & Grushv. populations based on SSR. Tap chi Sinh hoc (Journal of Biology), 42(1): 11–19.https://doi.org/10.15625/0866-7160/v42n1.13906.*Corresponding author email: nptrang@gmail.com©2020 Vietnam Academy of Science and Technology (VAST) 11 TAP CHI SINH HOC 2020, 42(1): 11–19 DOI: 10.15625/0866-7160/v42n1.13906ĐẶC ĐIỂM DI TRUYỀN QUẦN THỂ SÂM NGỌC LINH (Panax vietnamensis Ha & Grushv.) BẰNG PHƯƠNG PHÁP SSR Nguyễn Thị Hồng Mai1, Lê Thanh Sơn2, Nguyễn Thị Phương Trang1,* 1 Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam 2 Viện Dược liệu Trung ương Ngày nhận bài 29-6-2019, ngày chấp nhận 10-2-2020TÓM TẮT Sâm Ngọc Linh (Panax vietnamensis Ha & Grushv.) là loài đặc hữu của miền trung Việt Nam, đã được xác định là một trong bốn cây sâm quý nhất trên thế giới. Do khai thác quá mức và mất nơi sống, loài này đang bị đe dọa. Để làm cơ sở khoa học trong bảo tồn và phát triển loài sâm quý hiếm này của Việt Nam, chúng tôi đã tiến hành phân tích di truyền từ 60 mẫu của hai quần thể sâm Ngọc Linh tại vườn sâm Tăc-ngo, xã Trà Linh, tỉnh Quảng Nam và vườn sâm Măng ri, tỉnh Kon Tum bằng phương pháp SSR. Kết quả thu được cho thấy quần thể sâm ở Quảng Nam có tần số alen cao hơn so với quần thể sâm ở Kon Tum (A = 2,27 > A= 2,05). Quần thể sâm ở Quảng Nam có tần số dị hợp tử mong đợi (He) cao hơn tần số dị hợp tử mong đợi của quần thể sâm ở Kon Tum (0,42 > 0,4). Tần số alen di hợp tử quan sát được (Ho) của quần thể Quảng Nam cũng cao hơn tần số dị hợp tử quan sát so với quần thể Kon Tum (0,49 > 0,43). Kết quả cho thấy cả 2 quần thể sâm ở Quảng Nam và Kon Tum đều đang duy trì được tần số dị hợp tử tương đối cao, hiện tượng thụ phấn cận noãn chưa ảnh hưởng đến cấu trúc di truyền quần thể của cả 2 quần thể này, tuy nhiên quần thể Quảng Nam thể hiện mức độ đa dạng và tần số dị hợp tử cao hơn so với quần thể Kon Tum. Từ khóa: Đặc điểm di truyền, bảo tồn loài, sâm Ngọc Linh.*Địa chỉ liên hệ email: nptrang@gmail.comMỞ ĐẦU saponin, hàm lượng acid amin, các chất Chi sâm, Panax là một chi nhỏ thuộc họ khoáng vi lượng hơn hẳn những loài sâm khácNgũ gia bì Araliaceae. Trên thế giới, chi (Nguyễn Tiến Bân, 2003). Việc khai thác quáPanax có 16−18 loài, phân bố từ bắc bán câù mức đã dẫn đến không hoặc rất ...