Đặc điểm tăng glucose máu phản ứng ở bệnh nhân tai biến mạch não cấp có tăng huyết áp tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bắc Ninh

Bài viết trình bày việc tìm hiểu thực trạng và mối liên quan tăng glucose máu phản ứng với phục hồi chức năng thần kinh, tử vong trong 30 ngày đầu ở BN TBMMN cấp có tăng huyết áp (THA) tại bệnh viện tỉnh Bắc Ninh.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đặc điểm tăng glucose máu phản ứng ở bệnh nhân tai biến mạch não cấp có tăng huyết áp tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bắc NinhTrường Đại học Y Dược Thái Nguyên Bản tin Y Dược miền núi số 4 năm 2015 ĐẶC ĐIỂM TĂNG GLUCOSE MÁU PHẢN ỨNG Ở BỆNH NHÂN TAI BIẾN MẠCH NÃO CẤP CÓ TĂNG HUYẾT ÁP TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA TỈNH BẮC NINH Nguyễn Thanh Phương 1,Trịnh Xuân Tráng2 1Bệnh viện đa khoa tỉnh Bắc Ninh; 2Trường đại học Y-Dược Thái NguyênTÓM TẮT Mục tiêu: tìm hiểu thực trạng và mối liên quan tăng glucose máu phản ứng với phục hồi chức năng thần kinh, tử vong trong 30 ngày đầu ở BN TBMMN cấp có tăng huyết áp (THA) tại bệnh viện tỉnh Bắc Ninh. Đối tượng 408 bệnh nhân được chẩn đoán TBMMN theo tiêu chuẩn WHO, các BN được chia thành 3 nhóm: Nhóm 1: không có tăng glucsoe máu phản ứng và không có ĐTĐ gồm 209 BN, chiếm tỷ lệ 51,2%. Nhóm 2: có tăng glucose máu phản ứng và không có ĐTĐ gồm 150 BN chiếm tỷ lệ 36,7%, Nhóm 3: chẩn đoán ĐTĐ mới phát hiện gồm 47 BN chiếm tỷ lệ 12,1%. Phương pháp nghiên cứu: Thời gian nghiên cứu: từ tháng 10/2014 đến tháng 6/2015. Địa điểm: Bệnh viện đa khoa tỉnh Bắc Ninh. Phương pháp nghiên cứu: mô tả cắt ngang có theo dõi dọc. Xử lý số liệu: SPSS 16.0. Kết quả: nam giới chiếm 58,9%, tuổi trung bình trung là 69,5± 12,3 năm. tỷ lệ NMN chiếm 88,9%, YTNC hay gặp nhất gồm RLLP máu(24,5%) hút thuốc lá là (35,5%). Liệt ½ người chiếm 77,9%, tỷ lệ tăng glucose máu phản ứng là 36,7%, tỷ lệ ĐTĐ mới phát hiện là 12,1%. Tỷ lệ hồi phục chức năng thần kinh kém (mRS > 2 điểm) cao nhất ở nhóm ĐTĐ mới phát hiện (53,1%), sau đó là nhóm tăng glucose máu phản ứng (44,7%) Tỷ lệ tử vong trong 30 ngày đầu cao nhất ở nhóm tăng glucsoe máu phản ứng (6,7%). Kết luận: tăng glucsoe máu phản ứng liên quan đến hồi phục chức năng kém và tăng nguy cơ tử vong ở các BN TBMMN cấp trong 30 ngày đầu. Từ khóa: Tai biến mạch máu não, tăng glucose máu phản ứng, tăng huyết ápI. ĐẶT VẤN ĐỀ Tai biến mạch máu não (TBMMN) và THA hiện nay đang là vấn đề thời sự khôngchỉ ở các nước phát triển mà còn ở cả các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam dotỷ lệ mắc ngày càng tăng, tử vong cao, di chứng nặng nề, là gánh nặng cho cả bệnh nhân(BN), gia đình, xã hội. THA có mặt trong 30 – 50 % số BN bị TBMMN. Tăng glucosemáu chiếm 20 – 60% TBMMN bất kể có hay không có đái tháo đường trước đó (ĐTĐ).Có nhiều yếu tố dự báo hồi phục kém sau đột quỵ, trong đó có tăng glucose máu phảnứng trong giai đoạn cấp. Do đó chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài này với mục tiêu:tìm hiểu thực trạng và mối liên quan tăng glucose máu phản ứng với phục hồi chứcnăng thần kinh, tử vong trong 30 ngày đầu ở BN TBMMN cấp tại Bắc NinhII. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU2.1. Đối tượng nghiên cứu -Tiêu chuẩn chọn BN: tất cả BN được chẩn đoán TBMMN lần đầu có THA giai đoạncấp dựa theo tiêu chuẩn của WHO và hình ảnh học (CT – Scan) hoặc MRI. Các BNđược chia thành 3 nhóm: - Nhóm 1 : không có tăng glucose máu phản ứng và không có ĐTĐ gồm 209 BN,chiếm tỷ lệ 51,2%. - Nhóm 2: có tăng glucose máu phản ứng và không có ĐTĐ gồm 150 BN chiếm tỷ lệ 36,7%. - Nhóm 3: chẩn đoán ĐTĐ mới phát hiện gồm 47 BN chiếm tỷ lệ 12,1%. -Tiêu chuẩn loại trừ: BN đã có TBMMN trước đó, ĐTĐ, hôn mê sâu phải thở máy,mắc các bệnh nặng (suy thận nặng, thiếu máu nặng, bệnh ác tính…), dùng bất cứ thuốcnào liên quan đến tăng glucose máu. 10Trường Đại học Y Dược Thái Nguyên Bản tin Y Dược miền núi số 4 năm 2015 - Phương pháp thu thập số liệu: mỗi BN có bệnh án nghiên cứu riêng, nghi nhận đặcđiểm lâm sàng, cận lâm sàng, điểm mRs (modified Ranskin Scale) lúc ra viện (hoặctrong 30 ngày đầu) .2.2 Địa điểm nghiên cứu: Bệnh viện đa khoa tỉnh Bắc Ninh2.3. Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 10 năm 2014 đến tháng 6 năm 20152.4. Phương pháp nghiên cứu: Mô tả cắt ngang, theo dõi dọc.2.5. Phương pháp lấy mẫu: Lấy mẫu toàn bộ.2.6. Các chỉ tiêu nghiên cứu: - Nhóm tuổi; < 50, 50 – 70, > 70 tuổi. - Giới: nam và nữ - Các YTNC: bệnh ĐMV, bệnh van tim, hẹp ĐM cảnh, rung nhĩ, hút thuốc lá, tăngacid uric máu, uống nhiều rượu…. - Glucose máu: khi đói và sau ăn 2 giờ, lặp lại sau 7 ngày nếu có bất thường. - Tỷ lệ % HbA1c. - Điểm Glassgow, dấu hiệu thần kinh khu trú - Tổn thương trên phim chụp CT – Scan/MRI: xuất huyết hay nhồi máu não, dấu hiệuphù não, đè đẩy đường giữa. - Điểm mRS và tử vong trong 30 ngày đầu: có hay không có tử vong, chia mức độ hồiphục chức năng thần kinh theo thang điểm mRs thành 2 mức. Nhóm ≤ 2 điểm là nhómhồi phục tốt, nhóm > 2 điểm là hồi phục kém (bao gồm cả tử vong)2.7. Các tiêu chuẩn dùng trong nghiên cứu: TBMMN (WHO 1997), chẩn đoán THA(WHO), phân độ THA (JNC7), ĐTĐ (ADA 2006), tăng glucose phản ứng khi nồng độkhi đói ≥ 7mmol/l và/hoặc sau ăn ≥ 11mmol/l nhưng không có đủ tiêu chuẩn chẩn đoánĐTĐ, thang điểm đánh giá hồi phục sau TBMMN mRS2.8 Xử lý số liệu: theo thuật toán thống kê y học, p< 0,05 thì có ý nghĩa thống kê.III. KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN Trong thời gian nghiên cứu, có 408 BN được chẩn đoán TBMMN cấp có THA,chúng tôi chia thành 3 nhóm - Nhóm 1 : không có tăng glucose máu phản ứng và không có ĐTĐ gồm 209 BN,chiếm tỷ lệ 51,2%. - Nhóm 2: có tăng glucose máu phản ứng và không có ĐTĐ gồm 150 BN ...