Đặc điểm vi sinh và hiệu quả chẩn đoán giữa cấy máu và real-time PCR ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết

Bài viết tìm hiểu các căn nguyên và đánh giá hiệu quả chẩn đoán giữa cấy máu và realtime PCR ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết dựa trên 105 bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết theo tiêu chuẩn Sepsis 3 được đưa vào nghiên cứu. Mỗi bệnh nhân đều được xác định căn nguyên gây nhiễm khuẩn huyết bằng cấy máu và/hoặc real-time PCR máu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đặc điểm vi sinh và hiệu quả chẩn đoán giữa cấy máu và real-time PCR ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết JOURNAL OF 108 - CLINICAL MEDICINE AND PHARMACY Vol.14 - No6/2019 Đặc điểm vi sinh và hiệu quả chẩn đoán giữa cấy máu và real-time PCR ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết Characteristic of pathogen and effectiveness of diagnosis between blood culture and real-time PCR in septic patients Trần Thị Liên*,**, Đỗ Văn Đông**, *Bệnh viện Hữu nghị Việt Tiệp, Vũ Viết Sáng**, Ngô Tất Trung** **Bệnh viện Trung ương Quân đôi 108 Tóm tắt Mục tiêu: Tìm hiểu các căn nguyên và đánh giá hiệu quả chẩn đoán giữa cấy máu và real- time PCR ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết. Đối tượng và phương pháp: 105 bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết theo tiêu chuẩn Sepsis 3 được đưa vào nghiên cứu. Mỗi bệnh nhân đều được xác định căn nguyên gây nhiễm khuẩn huyết bằng cấy máu và/hoặc real-time PCR máu. Kết quả: Bằng phương pháp cấy máu, xác định được 74 tác nhân gây bệnh (70,5%) và E. coli (14,3%), K. pneumoniae (10,5%), S. aureus (12,4%) là các căn nguyên vi khuẩn hay gặp nhất. 76 bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết được làm đồng thời 2 phương pháp thì real-time PCR phát hiện được 50 căn nguyên gây bệnh (65,8%) và E. coli (19,7%), K. pneumoniae (13,2%) là 2 căn nguyên hay gặp nhất. Tỷ lệ dương tính của real-time PCR cao hơn cấy máu (65,8% so với 53,9%) với pTẠP CHÍ Y DƯỢC LÂM SÀNG 108 Tập 14 - Số 6/2019 Keywords: Sepsis, blood culture, real-time PCR. 1. Đặt vấn đề 2. Đối tượng và phương pháp Nhiễm khuẩn huyết (NKH) là một vấn đề 2.1. Đối tượng sức khỏe trên toàn thế giới với tỷ lệ tử vong cao. Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát và Bệnh nhân được chẩn đoán NKH theo tiêu Phòng ngừa Bệnh tật Hoa Kỳ, cứ mỗi năm có ít chuẩn Sepsis-3: Điểm SOFA tăng cấp tính ≥ 2 nhất 1,7 triệu người lớn ở Mỹ mắc NKH, trong điểm so với thời điểm trước nhiễm khuẩn. Có đó gần 270.000 người Mỹ tử vong là kết quả biểu hiện nhiễm khuẩn: Sốt (thân nhiệt > 37ᵒC) hoặc tụt thân nhiệt (thân nhiệt < 36 ᵒC) kèm theo của NKH mỗi năm và đặc biệt cứ 1 trong 3 tăng các marker viêm bạch cầu, neutrophil máu bệnh nhân (BN) tử vong nội viện có nguyên ngoại vi, procalcitonin (PCT)… nhân là NKH [1]. Việc phát hiện sớm và điều trị kháng sinh thích hợp là yếu tố quan trọng nhất 2.2. Phương pháp trong việc cải thiện kết cục của BN NKH. Nhiều Nghiên cứu mô tả, cắt ngang, được thực hiện nghiên cứu đã chỉ ra rằng cứ mỗi giờ trì hoãn hồi cứu từ tháng 12/2014 đến tháng 12/2017. liệu pháp kháng sinh sau khi xuất hiện sốc Trong đó, 76 BN NKH ở Bệnh viện Trung ương nhiễm khuẩn sẽ làm tăng tỷ lệ tử vong lên 7,6% Quân đội 108 được thực hiện đồng thời 2 phương [2]. Cấy máu vẫn được coi là tiêu chuẩn vàng pháp xác định căn nguyên gây bệnh và 29 BN trong chẩn đoán NKH, tuy nhiên phương pháp NKH ở Bệnh viện Hữu nghị Việt Tiệp chỉ được này mất nhiều thời gian (ít nhất 48 - 72 giờ). thực hiện phương pháp cấy máu. Hai bình cấy Khi chưa có kết quả cấy máu hoặc cấy máu âm máu được lấy từ 2 vị trí, nuôi cấy bằng hệ thống tự tính, BN được dùng liệu pháp kháng sinh theo động Bactec FX Top và định danh bằng hệ thống kinh nghiệm dựa trên việc phỏng đoán tác nhân Vitek 2. Mẫu máu cho xét nghiệm real-time PCR gây bệnh cũng như đặc tính kháng thuốc ở địa (2ml) được thực hiện theo quy trình tại Khoa Sinh phương. Việc tổng kết dữ liệu vi sinh ở các học Phân tử - Bệnh viện Trung ương Quân đội bệnh viện hàng năm là cơ sở vô cùng quan 108. Sản phẩm DNA sau đó được dùng để chạy trọng nhằm giúp các bác sĩ lâm sàng phỏng phản ứng real-time PCR với mồi đặc hiệu cho 14 đoán căn nguyên vi sinh cũng như tính kháng vi khuẩn: Staphylococcus sp., S. aureus, kháng sinh dẫn đến nâng cao chất lượng và Streptococcus sp., S. pneumoniae, S. suis, hiệu quả điều trị. Do vậy, chúng tôi tiến hành Enterococcus sp., E. coli, K. pneumonia, B. nghiên cứu này với mục tiêu: Tìm hiểu đặc pseudomallei, P. aeruginosa, A. baumannii, điểm vi sinh và hiệu quả chẩn đoán giữa cấy Salmonella sp. và thêm 2 vi khuẩn kỵ khí tuyệt đối Bacteroides sp và Fusobacterium sp. Xử lý số liệu máu và real-time PCR ở bệnh nhân nhiễm bằng phần mềm SPSS 16.0. khuẩn huyết. 3. Kết quả Bảng 1. Đặc điểm chung của bệnh nhân nghiên ...