Đánh giá khả năng sản xuất lúa gạo bền vững của hộ nông dân tại đồng bằng sông Cửu Long

Sản xuất lúa gạo bền vững theo tiêu chuẩn SRP (Sustainable rice platform) là hướng cần thiết nhằm duy trì ổn định sản xuất lâu dài và giải quyết các thách thức trong canh tác lúa gạo tại Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL). Vì thế, nghiên cứu này được thực hiện nhằm đánh giá khả năng áp dụng tiêu chuẩn SRP vào thực tế sản xuất tại ĐBSCL.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đánh giá khả năng sản xuất lúa gạo bền vững của hộ nông dân tại đồng bằng sông Cửu LongVietnam J. Agri. Sci. 2024, Vol. 22, No. 10: 1358-1368 Tạp chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam 2024, 22(10): 1358-1368 www.vnua.edu.vn ĐÁNH GIÁ KHẢ NĂNG SẢN XUẤT LÚA GẠO BỀN VỮNG CỦA HỘ NÔNG DÂN TẠI ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG Bùi Chúc Ly1,2*, Nguyễn Hồng Tín1, Nguyễn Thành Tâm1, Vũ Anh Pháp1 1 Viện Nghiên cứu Phát triển Đồng bằng sông Cửu Long, Đại học Cần Thơ 2 Trung tâm Khuyến nông tỉnh Sóc Trăng * Tác giả liên hệ: lyp1221001@gstudent.ctu.edu.vn Ngày nhận bài: 04.07.2024 Ngày chấp nhận đăng: 15.09.2024 TÓM TẮT Sản xuất lúa gạo bền vững theo tiêu chuẩn SRP (Sustainable rice platform) là hướng cần thiết nhằm duy trì ổnđịnh sản xuất lâu dài và giải quyết các thách thức trong canh tác lúa gạo tại Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL). Vìthế, nghiên cứu này được thực hiện nhằm đánh giá khả năng áp dụng tiêu chuẩn SRP vào thực tế sản xuất tạiĐBSCL. Thông tin được thu thập thông qua phỏng vấn 200 nông dân đã từng áp dụng tiêu chuẩn SRP tại An Giangvà Đồng Tháp bằng bảng câu hỏi bán cấu trúc. Khả năng áp dụng được đánh giá dựa trên hướng dẫn của tiêuchuẩn SRP phiên bản 2.1. Kết quả cho thấy, điểm số nông dân đạt được là 84,7 điểm. Tuy nhiên, tỷ lệ nông dân đạtmức sản xuất bền vững còn khá thấp, chỉ chiếm 7%. Trong số 41 yêu cầu của tiêu chuẩn, có 16 yêu cầu chưa đạtmức bền vững. Nhằm cải thiện mức độ tuân thủ sản xuất bền vững một số giải pháp đã được đề xuất như tăngcường sự hiểu biết của nông dân về sản xuất lúa bền vững, hướng dẫn việc lưu trữ thông tin, khuyến khích giảmdần diện tích canh tác lúa 3 vụ, nâng cao khả năng quản lý dịch hại, phát triển hệ thống thu gom rơm rạ, truyềnthông về tác hại của thuốc bảo vệ thực vật và đơn giản hóa một số yêu cầu của tiêu chuẩn SRP. Từ khóa: Đồng bằng sông Cửu Long, khả năng, sản xuất bền vững, tiêu chuẩn SRP.Assessment of Sustainability in Rice Production of Farm Housholds in the Mekong Delta ABSTRACT The adoption of the Sustainable Rice Platform (SRP) standard is crucial for maintaining long-term stability andaddressing challenges in rice farming in the Mekong Delta. To assess the feasibility of SRP standard adoption, astudy was conducted on over 200 farm households who had previously adopted the SRP standard in An Giang andDong Thap provinces using a semi-structured questionnaire. The level of compliance and application was analyzedbased on SRP standard version 2.1 guidelines. The results showed that farmers achieved an average score of 84.7.However, the percentage of farmers achieving sustainable rice cultivation levels remains relatively low, at only 7%.Among the 41 SRP requirements, 16 have not yet met the sustainability level. To improve compliance levels, severalsolutions have been proposed, such as enhancing farmers understanding of the SRP standard, providing guidanceon farming information records, encouraging the gradual reduction of triple-cropping rice areas, improving farmers’capabilities in pest management, developing straw collection systems, raising awareness about the harmful effects ofpesticides, and simplifying some requirements of the SRP standards. Keywords: Mekong Delta, Applicabicity, Sustainable production, SRP standard. lþĉng lúa và trên 90% lþĉng gäo xuçt khèu1. ĐẶT VẤN ĐỀ (Dao The Anh & cs., 2020). Tuy nhiên, sân xuçt Lúa gäo không chî có vai trò quan trọng đối lúa gäo ć ĐBSCL đang đối mặt vĆi nhiều tháchvĆi an ninh lþĄng thăc mà còn là một trong các thĀc và trć nên kém bền vĂng. Các nghiên cĀunguồn thu ngoäi tệ chính cûa Việt Nam. Trong gæn đåy cho thçy việc thâm canh tëng vý kếtđò, Đồng bìng sông Cāu Long (ĐBSCL) là văa hĉp vĆi sā dýng vêt tþ đæu vào không phù hĉplúa lĆn nhçt câ nþĆc cung cçp trên 50% sân đang ânh hþćng xçu đến tài nguyên thiên1358 Bùi Chúc Ly, Nguyễn Hồng Tín, Nguyễn Thành Tâm, Vũ Anh Phápnhiên, gåy suy thoái đçt đai và ô nhiễm môi (2018) chî ra rìng việc áp dýng phþĄng pháptrþąng nþĆc (Tín Hồng Nguyễn, 2017), gây ânh thăc hành mĆi phý thuộc vào tính tþĄng thíchhþćng đến sĀc khóe câ ngþąi sân xuçt và ngþąi cûa chúng vĆi môi trþąng đða phþĄng cûa nôngtiêu dùng (Dao The Anh & cs., 2020). Bên cänh dân. Vì vêy, cæn täo ra các biện pháp thăc hànhđò, sân xuçt lúa gäo còn là một trong nhĂng quy dễ áp dýng cho nông dân, phù hĉp vĆi điều kiệntrình phát thâi khí nhà kính lĆn, chiếm tĆi 44% môi trþąng đða phþĄng và không yêu cæu thêmtổng lþĉng khí thâi trong ngành nông nghiệp lao động hoặc tëng chi phí lao động (Connor &(OECD, 2015). Vì thế, nếu không có giâi pháp câi cs., 2021).tiến phù hĉp, sân xuçt lúa gäo có thể gây häi cho Tiêu chuèn SRP đþĉc xây dăng trên quymôi trþąng, trong khi chính nó läi trć thành nän mô toàn cæu nên có tính toàn diện và bao quát,nhân cûa hiện tþĉng nóng lên toàn cæu. nhþng điều này có thể dén đến nhĂng yêu cæu Để thúc đèy sân xuçt lúa gäo bền vĂng cho chþa phù hĉp vĆi điều kiện sân xuçt và têpvùng ĐBSCL, nëm 2018, Bộ Nông nghiệp và quán canh tác cûa nông dån ĐBSCL. Vì thế,Phát triển nông thôn đã triển khai Āng dýng tiêu nghiên c ...