Đề cương ôn tập Vật lí 12 - Phần 2: Sóng cơ và sóng âm

"Đề cương ôn tập Vật lí 12 - Phần 2: Sóng cơ và sóng âm" giúp bạn ôn tập kiến thức về sóng cơ và sự truyền sóng cơ, giao thoa sóng, sóng dừng, sóng âm, hiệu ứng Đốp-ple. Đồng thời nâng cao kỹ năng giải các bài tập dạng tìm đại lượng đặc trưng của sóng – viết phương trình sóng, giao thoa sóng – sóng dừng,... Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đề cương ôn tập Vật lí 12 - Phần 2: Sóng cơ và sóng âm II.SÓNGCƠVÀSÓNGÂMA.TÓMTẮTLÝTHUYẾT1.Sóngcơvàsựtruyềnsóngcơ.*Sóngcơ:Sóngcơlàdaođộngcơlantruyềntrongmôitrườngvậtchất.+Sóngnganglàsóngtrongđócácphầntửcủamôitrườngdaođộngtheophươngvuônggócvớiphương truyềnsóng. Trừtrườnghợpsóngmặtnước,sóngngangchỉtruyềnđượctrongchấtrắn.+Sóngdọclàsóngtrongđócácphầntửcủamôitrườngdaođộngtheophươngtrùngvớiphươngtruyền sóng. Sóngdọctruyềnđượccảtrongchấtkhí,chấtlỏngvàchấtrắn. Sóngcơkhôngtruyềnđượctrongchânkhông.+Bướcsóng :làkhoảngcáchgiữahaiđiểmgầnnhaunhấttrênphươngtruyềnsóngdaođộngcùngpha. vBướcsóngcũnglàquãngđườngsónglantruyềntrongmộtchukỳ: =vT= . f+Khoảngcáchgiữahaiđiểmgầnnhaunhấttrênphươngtruyềnsóngmàdaođộngngượcphalà . 2+Nănglượngsóng:sóngtruyềndaođộngchocácphầntửcủamôitrường,nghĩalàtruyềnchochúngnăng lượng.Quátrìnhtruyềnsónglàquátrìnhtruyềnnănglượng.*Phươngtrìnhsóng NếuphươngtrìnhsóngtạinguồnOlàuO =AOcos( t+ )thìphươngtrình sóngtạiMtrênphương OM 2π xtruyềnsónglà:uM=AMcos( t+ 2 )=AMcos( t+ ). λ λ NếubỏquamấtmátnănglượngtrongquátrìnhtruyềnsóngthìbiênđộsóngtạiOvàtạiMbằngnhau (AO=AM=A). Độ lệchphacủahaidaođộnggiữahaiđiểmcáchnhaumộtkhoảngdtrênphươngtruyềnsóng: = 2 d .*Tínhtuầnhoàncủasóng TạimộtđiểmMxácđịnhtrongmôitrường:uMlàmộthàmbiếnthiênđiềuhòatheothờigiantvớichu 2πkỳT:ut=Acos( t+ M). T Tạimộtthờiđiểmtxácđịnh:uMlàmộthàmbiếnthiênđiềuhòatrongkhônggiantheobiếnxvớichukỳ 2π :ux=Acos( x+ t). λ2.Giaothoasóng.+Điềukiệncầnvàđủđểhaisónggiaothoađượcvớinhaulàhaisóngđóphảilàhaisóngkếthợp,xuấtpháttừ hainguồndaođộngcùngphương,cùngtầnsố vàcóđộ lệchphakhôngđổitheothờigian.Hainguồnkếthợpcócùngphalàhainguồnđồngbộ.+Haisóngdohainguồnkếthợpphátralàhaisóngkếthợp.+Hiệntượnggiaothoalàhiệntượnghaisóngkếthợpkhigặpnhauthìcónhữngđiểm,ởđóchúngluôn luôntăngcườnglẫnnhau;cónhữngđiểmởđóchúngluônluôntriệttiêunhau.+NếutạihainguồnS1vàS2cùngphátrahaisónggiốnghệtnhau:u 1=u2=Acos tvànếubỏquamấtmátnănglượngkhisóngtruyềnđithìthìsóngtạiM(vớiS1M=d1;S2M=d2)làtổnghợphaisóngtừS1vàS2 (d 2 d1 ) (d 2 d1 )truyềntớisẽcóphươngtrìnhlà:uM=2Acos cos( t ).+Cựcđạigiaothoanằmtạicácđiểmcóhiệuđườngđicủahaisóngtớiđóbằngmộtsốnguyênlầnbướcsóng:d2–d1=k ;(k Z)+Cựctiểugiaothoanằmtạicácđiểmcóhiệuđườngđicủahaisóngtớiđóbằngmộtsốnguyênlẻ nữa 1bướcsóng:d2–d1=(k+ ) ;(k Z). 2+Tạiđiểmcáchđềuhainguồnsẽ cócựcđạinếusóngtừ hainguồnphátracùngpha,cócựctiểunếu sóngtừhainguồnphátrangượcphanhau.II 12+TrênđoạnthẳngS1S2nốihainguồn,khoảngcáchgiữahaicựcđạihoặchaicựctiểuliêntiếp(gọilà khoảngvâni)là:i= . 2+Hiệntượnggiaothoalàmộthiệntượngđặctrưngcủasóng,tứclàmọiquátrìnhsóngđềucóthểgâyrahiệntượnggiaothoa.Ngượclại,quátrìnhvậtlínàogâyđượchiệntượnggiaothoacũngtấtyếulàmột quátrìnhsóng.+Mộthiệntượngđặctrưngnữacủasónglàhiệntượngnhiễuxạ.Đólàhiệntượngsóngkhigặpvậtcảnthìsóngđilệchkhỏiphươngtruyềnthẳngvàđivòngraphíasauvậtcản.3.Sóngdừng.*Sựphảnxạsóng: Khisóngtruyềnđinếugặpvậtcảnthìnócóthểbịphảnxạ.Sóngphảnxạcùngtần sốvàcùngbướcsóngvớisóngtới.+Nếuđầuphảnxạcốđịnhthìsóngphảnxạngượcphavớisóngtới.+Nếuvậtcảntựdothìsóngphảnxạcùngphavớisóngtới.*Sóngdừng+Sóngtớivàsóngphảnxạnếutruyềntheocùngmộtphương,thìcóthểgiaothoavớinhau,vàtạoramột hệsóngdừng.+Trongsóngdừngcómộtsốđiểmluônluônđứngyêngọilànút,vàmộtsốđiểmluônluôndaođộngvớibiênđộcựcđạigọilàbụng. Khoảngcáchgiữahainútliêntiếphoặchaibụngliêntiếpbằngnữabướcsóng.+Để cósóngdừngtrênsợidâyvớihainútở haiđầu(haiđầucố định)thìchiềudàicủadâyphảibằngmộtsốnguyênnữabướcsóng.+Đểcósóngdừngtrênsợidâyvớimộtđầulànútmộtđầulàbụng(mộtđầucốđịnh,mộtđầutựdo)thìchiềudàicủasợidâyphảibằngmộtsốnguyênlẻmộtphầntưbướcsóng.4.Sóngâm.*Đặctrưngvậtlícủaâm+Sóngâmlànhữngsóngcơhọcdọctruyềntrongcácmôitrườngkhí,lỏng,rắn.+Nguồnâmlàcácvậtdaođộngphátraâm.+Tầnsốdaođộngcủanguồncũnglàtầnsốcủasóngâm.+Âmngheđược(âmthanh)cótầnsốtừ16Hzđến20000Hz.+Âmcótầnsốdưới16Hzgọihạâm.+Âmcótầnsốtrên20000Hzgọilàsiêuâm.+Nhạcâmlàâmcótầnsốxácđịnh,tạpâmlàâmkhôngcómộttầnsốxácđịnh.+Âmkhôngtruyềnđượctrongchânkhông.+Trongmộtmôitrường,âmtruyềnvớimộttốcđộ xácđịnh.Vậntốctruyềnâmphụ thuộcvàotínhđànhồi,mậtđộ củamôitrườngvànhiệtđộ củamôitrường.Khiâmtruyềntừ môitrườngnàysangmôitr ...