Đo lường nhiệt - Đo nhiệt đô

Nhiệt độ là một tham số vật lý quan trọng , thường hay gặp trong kỹ thuật , công nghiệp , nông nghiệp và trong đời sống sinh hoạt hằng ngày . Nó là tham số có liên quan đến tính chất của rất nhiều vật thể , thể hiện hiệu suất của các máy nhiệt và là nhân tố trọng yếu ảnh hưởng đến sự truyền nhiệt
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đo lường nhiệt - Đo nhiệt đô§O L¦êNG NHIÖT – CH¦¥NG 2 - 21 -CH¦¥NG 2 : §O NHIÖT §é2.1. NH÷NG VÊN §Ò CHUNG NhiÖt ®é lµ mét tham sè vËt lý quan träng, th−êng hay gÆp trong kü thuËt, c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp vµ trong ®êi sèng sinh ho¹t hµng ngµy. Nã lµ tham sè cã liªn quan ®Õn tÝnh chÊt cña rÊt nhiÒu vËt chÊt, thÓ hiÖn hiÖu suÊt cña c¸c m¸y nhiÖt vµ lµ nh©n tè träng yÕu ¶nh h−ëng ®Õn sù truyÒn nhiÖt. V× lÏ ®ã mµ trong c¸c nhµ m¸y, trong hÖ thèng nhiÖt... ®Òu ph¶i dïng nhiÒu dông cô ®o nhiÖt ®é kh¸c nhau. ChÊt l−îng vµ sè l−îng s¶n phÈm s¶n xuÊt ®−îc ®Òu cã liªn quan tíi nhiÖt ®é, nhiÒu tr−êng hîp ph¶i ®o nhiÖt ®é ®Ó ®¶m b¶o cho yªu cÇu thiÕt bÞ vµ cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. HiÖn nay yªu cÇu ®o chÝnh x¸c nhiÖt ®é tõ xa còng lµ mét viÖc rÊt cã ý nghÜa ®èi víi s¶n xuÊt vµ nghiªn cøu khoa häc.... 2.1.1. Kh¸i niÖm nhiÖt ®é Tõ l©u ng−êi ta ®· biÕt r»ng tÝnh chÊt cña vËt chÊt cã liªn quan mËt thiÕt tíi møc ®é nãng l¹nh cña vËt chÊt ®ã. Nãng l¹nh lµ thÓ hiÖn t×nh tr¹ng gi÷ nhiÖt cña vËt vµ møc ®é nãng l¹nh ®ã ®−îc gäi lµ nhiÖt ®é. VËy nhiÖt ®é lµ ®¹i l−îng ®Æc tr−ng cho tr¹ng th¸i nhiÖt, theo thuyÕt ®éng häc ph©n tö th× ®éng n¨ng cña vËt 3 E= KT. 2 Trong ®ã K- h»ng sè Bonltzman. E - §éng n¨ng trung b×nh chuyÓn ®éng th¼ng cña c¸c ph©n tö T - NhiÖt ®é tuyÖt ®èi cña vËt . Theo ®Þnh luËt 2 nhiÖt ®éng häc: NhiÖt l−îng nhËn vµo hay táa ra cña m«i chÊt trong chu tr×nh C¸cn« t−¬ng øng víi nhiÖt ®é cña m«i chÊt vµ cã quan hÖ T Q1 T = 2 T2 Q1 T2 Q2-Q1 T1 Q1 s VËy kh¸i niÖm nhiÖt ®é kh«ng phô thuéc vµo b¶n chÊt mµ chØ phô thuéc nhiÖt l−îng nhËn vµo hay táa ra cña vËt. Muèn ®o nhiÖt ®é th× ph¶i t×m c¸ch x¸c ®Þnh ®¬n vÞ nhiÖt ®é ®Ó x©y dùng thµnh thang ®o nhiÖt ®é (cã khi gäi lµ th−íc ®o nhiÖt ®é, nhiÖt giai ). Dông cô dïng ®o nhiÖt ®é gäi lµ nhiÖt kÕ, nhiÖt kÕ dïng ®o nhiÖt ®é cao cßn gäi lµ háa kÕ. Qu¸ tr×nh x©y dùng thang ®o nhiÖt ®é t−¬ng ®èi phøc t¹p. Tõ n¨m 1597 khi§O L¦êNG NHIÖT – CH¦¥NG 2 - 22 - xuÊt hiÖn nhiÖt kÕ ®Çu tiªn ®Õn nay th−íc ®o nhiÖt ®é th−êng dïng trªn quèc tÕ vÉn cßn nh÷ng thiÕu sãt ®ßi hái cÇn ph¶i tiÕp tôc nghiªn cøu thªm. 2.1.2. §¬n vÞ vµ thang ®o nhiÖt ®é 1. S¬ l−îc vÒ qu¸ tr×nh x©y dùng thang ®o nhiÖt ®é : Qu¸ tr×nh thµnh lËp th−íc ®o nhiÖt ®é còng lµ qu¸ tr×nh t×m mét ®¬n vÞ ®o nhiÖt ®é thèng nhÊt vµ liªn quan mËt thiÕt tíi viÖc chÕ t¹o nhiÖt kÕ. 1597 : Galilª dùa trªn sù d·n në cña n−íc vµ ®· chÕ t¹o ra nhiÖt kÕ n−íc ®Çu tiªn ; Víi lo¹i nµy chØ cho chóng ta biÕt ®−îc vËt nµy nãng (l¹nh) h¬n vËt kia mµ th«i. TiÕp ®ã nhiÒu ng−êi ®· nghiªn cøu chÕ t¹o nhiÖt kÕ dùa vµo sù d·n në cña c¸c nguyªn chÊt ë 1 pha. Thang ®o nhiÖt ®é ®−îc quy ®Þnh dùa vµo nhiÖt ®é chªnh lÖch gi÷a 2 ®iÓm kh¸c nhau cña mét nguyªn chÊt ®Ó lµm ®¬n vÞ ®o do NEWTON ®Ò nghÞ ®Çu tiªn, vµ c¸ch quy ®Þnh ®o nhiÖt ®é nµy ®−îc dïng m·i cho ®Õn nay. 1724 : Farenheit lËp thang ®o nhiÖt ®é víi 3 ®iÓm : 0 ; +32 vµ +96 , t−¬ng øng víi -17,8 oC ; 0 oC vµ 35,6 oC sau ®ã lÊy thªm ®iÓm +212 øng víi nhiÖt ®é s«i cña n−íc ë ¸p suÊt khÝ quyÓn (100 oC) . 1731 : Reomua sö dông r−îu lµm nhiÖt kÕ. ¤ng lÊy r−îu cã nång ®é thÝch hîp nhóng vµo n−íc ®¸ ®ang tan vµ lÊy thÓ tÝch lµ 1000 ®¬n vÞ vµ khi ®Æt trong h¬i n−íc ®ang s«i th× lÊy thÓ tÝch lµ 1080 ®¬n vÞ, vµ xem quan hÖ d·n në ®ã lµ ®−êng th¼ng ®Ó chia ®Òu th−íc øng víi 0 oR ®Õn 80 oR. 1742 : A.Celsius sö dông thñy ng©n lµm nhiÖt kÕ. ¤ng lÊy 1000C øng víi ®iÓm tan cña n−íc ®¸ cßn 0oC lµ ®iÓm s«i cña n−íc vµ sau nµy ®æi l¹i ®iÓm s«i lµ 100oC cßn ®iÓm tan cña n−íc ®¸ lµ 0oC . Trªn ®©y lµ mét sè vÝ dô vÒ c¸c thang ®o nhiÖt ®é, ®¬n vÞ nhiÖt ®é trong mçi lo¹i th−íc ®o ®ã ch−a thèng nhÊt, c¸c nhiÖt kÕ cïng lo¹i khã b¶o ®¶m chÕ t¹o cã th−íc chia ®é gièng nhau. Nh÷ng thiÕu sãt nµy lµm cho ng−êi ta nghÜ ®Õn ph¶i x©y dùng th−íc ®o nhiÖt ®é theo mét nguyªn t¾c kh¸c sao cho ®¬n vÞ ®o nhiÖt ®é kh«ng phô thuéc vµo chÊt ®o nhiÖt ®é dïng trong nhiÖt kÕ. 1848 : Kelvin x©y dùng th−íc ®o nhiÖt ®é trªn c¬ së nhiÖt ®éng häc. Theo ®Þnh luËt nhiÖt ®éng häc thø 2, c«ng trong chu tr×nh C¸cn« tû lÖ víi ®é chªnh nhiÖt ®é chø kh«ng phô thuéc chÊt ®o nhiÖt ®é. Kelvin lÊy ®iÓm tan cña n−íc ®¸ lµ 273,1 ®é vµ gäi 1 ®é lµ chªnh lÖch nhiÖt ®é øng víi 1% c«ng trong chu tr×nh C¸cn« gi÷a ®iÓm s«i cña n−íc vµ ®iÓm tan cña n−íc ®¸ ë ¸p suÊt b×nh th−êng . Q T ⇒ Q T . 100 = 100 100 = 100 Q T 0 Q − Q T 100 ...