Đông y trị sỏi mật

Đông y trị sỏi mậtDịch mật là dịch tham gia vào quá trình tiêu hóa thức ăn, được gan sản xuất từ gan và chứa trong các đường mật và túi mật. Thành phần của mật gồm có: các muối, sắc tố mật, canxi... Các thành phần trên có thể bị cô đặc lại và trở thành sỏi. Trong mật có thể có các loại sỏi như sau: Sỏi cholesterol: Hay gặp, màu ngà ngà thường chỉ có một hòn, không cản quang. Sỏi sắc tố mật: Ít gặp hơn, màu nâu sẫm, rất cứng và nặng, thường phối hợp...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đông y trị sỏi mật Đông y trị sỏi mậtDịch mật là dịch tham gia vào quá trình tiêu hóa thức ăn, được gan sản xuất từ gan vàchứa trong các đường mật và túi mật. Thành phần của mật gồm có: các muối, sắc tố mật,canxi... Các thành phần trên có thể bị cô đặc lại và trở thành sỏi. Trong mật có thể có cácloại sỏi như sau:Sỏi cholesterol: Hay gặp, màu ngà ngà thường chỉ có một hòn, không cản quang.Sỏi sắc tố mật: Ít gặp hơn, màu nâu sẫm, rất cứng và nặng, thường phối hợp với canxi(canxi taurocholat hoặc canxi glycôcholat).Sỏi hỗn hợp: Của tất cả các thành phần của mật: Hay gặp nhất. Khi cắt các viên sỏi nàythấy có nhiều lớp đồng tâm gồm cholesterol và canxi bilirubinat (cho nên có tính chấtcản quang).Sỏi mật có thể thấy ở mọi chỗ trên hệ thống dẫn mật, trong gan, túi mật, ống túi mật, ốnggan và ống mật chủ.Người bệnh bị sỏi ống mật là chủ yếu, sau mới đến sỏi túi mật, còn sỏi trong gan đơnthuần tỷ lệ rất thấp.Nguyên nhân dẫn đến sỏi mật:- Nhiễm khuẩn đường mật.- Ứ trệ dịch mật.- Ký sinh trùng (giun đũa chui lên đường mật).- Rối loạn chuyển hóa lipit và tăng cao cholesterol.Các yếu tố trên đều dẫn đến phá vỡ sự cân bằng của các chất chủ yếu trong thành phầncủa mật, làm lắng đọng cholesterol tạo thành nhân sỏi đầu tiên. Sỏi hình thành làm lưuthông dịch mật không tốt, ứ đọng tăng, tạo điều kiện cho nhiễm khuẩn đường mật cứ thếtái đi tái lại.Các biểu mô, niêm mạc trong quá trình viêm cùng với xác giun và vi khuẩn sẽ là sơ sởvật chất hình thành nhân sỏi. Hạt sỏi đầu tiên tuy nhỏ, nhưng do lưu thông đường mậtkém, không đẩy những hạt sỏi đó ra ngoài được, tạo điều kiện cho cholesterol, sắc tố mậtlắng đọng thành sỏi ngày càng to.Sỏi mật gây ra các triệu chứng:- Đau bụng vùng hạ sườn phải từng cơn lan lên vai phải.- Sốt cao liên tục có rét run.- Vàng da, có thể có ngứa ngoài da.Sỏi mật có thể gây ra các biến chứng như: viêm túi mật cấp, viêm màng bụng do thấmmật, viêm đường mật, túi mật tích nước, rò mật, xơ gan ứ mật. Sỏi mật có thể điều trịbằng y học hiện đại hoặc y học cổ truyền.Y học hiện đại điều trị sỏi mật bằng cách cho uống thuốc co thắt (dẫn xuất của papaverin,phylyn), thuốc giảm đau (morphin, noro midopyxin) và thuốc làm tan sỏi mật (axitchenodesoxytolic). Nếu đau dữ dội hoặc tái phát nhiều lần thì cần can thiệp ngoại khoa(cắt bỏ túi mật hoặc mổ ống mật để lấy sỏi).Theo y học cổ truyền, sỏi mật là do: trùng tích (giun), đàm thấp khốn tỳ, trung tiêu thấpnhiệt, can uất khí trệ. Và có nhiều thể bệnh khác nhau với các triệu chứng và bài thuốckhác nhau để chữa trị.Sỏi mật do can đởm khí trệTriệu chứng: Sườn đau quặn từng cơn, lan sau lưng lên vai, có sốt rét ở mức độ nhẹ,miệng đắng không muốn ăn, buồn nôn hoặc nôn, rêu lưỡi vàng nhớt (gặp trong viêmđường mật, hoặc sỏi mật không gây tắc).Bài thuốc: Sài hồ 6g, chỉ xác 9g, bạch thược 9g, xuyên khung 6g, hương phụ 9g, camthảo 3g, xuyên luyện tử 9g, diên hồ sách 9g, kim tiền thảo 30g. Sắc uống ngày 1 thang.Sỏi mật do can đởm thấp nhiệt:Triệu chứng: Sườn phải trướng đau kéo dài hoặc có cơn lan lên vai, sốt cao sợ rét, miệngđắng họng khô, buồn nôn, nôn, rêu lưỡi vàng nhớt (gặp trong viêm đường mật hoặc sỏimật bán tắc và viêm).Bài thuốc: Kim tiền thảo 60g, nhân trần 15g, uất kim 9g, chỉ xác 9g, mộc hương 9g, hổtrượng căn 9g, bồ công anh 30g, liên kiều 12g, diên hồ sách 9g, kê nội kim 6g. Sắc uốngngày 1 thang.Sỏi mật do huyết ứ nhiệt kếtTriệu chứng: Sườn phải nhói đau kéo dài nhiều ngày, sốt, rét, đêm nặng hơn, vùng đau cóthể sờ thấy u cục, bụng trướng, đại tiện táo, hoàng đản kéo dài, môi có ban ứ, chất lưỡitím, rêu mỏng.Bài thuốc: Đào nhân 9g, sinh hoàng 9g (cho sau), cam thảo 6g, mang tiêu 9g (chiêu),diên hồ sách 9g, nhân trần 12g, kim tiền thảo 30g. Sắc uống ngày 1 thang.Sỏi mật do nhiệt độc nội thịnhTriệu chứng: Bụng sườn quặn trướng đầy không cho sờ, sốt cao rét run, hoàng đản, đạitiện táo, tiểu tiện đỏ, ra nhiều mồ hôi, hôn mê nói sảng, chất lưỡi đỏ sẫm, rêu lưỡi vàngđỏ, mạch tế sác (gặp trong viêm đường mật hóa mủ).Bài thuốc: Nhân trần 15g, sơn chi 9g, đại hoàng 6g, kim ngân hoa 9g, liên kiều 12g, đanbì 9g, xích thược 9g. Sắc uống mỗi ngày 1 thang. ...