Đông y trị yết hầu thũng thống

Yết hầu thũng thống là hiện tượng yết hầu sưng đau, lúc đầu có thể thấy ngứa họng, thích khạc nhổ, kèm theo sốt hoặc tiết nhiều đờm rãi. Nếu nặng không chữa kịp thời yết hầu nghẹn đau ăn uống khó khăn, họng sưng đỏ lưỡi gà đỏ, nuốt nước bọt cũng đau, lưỡi đỏ hoặc hồng nhợt.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đông y trị yết hầu thũng thống Đông y trị yết hầu thũng thốngYết hầu thũng thống là hiện tượng yết hầu sưng đau, lúcđầu có thể thấy ngứa họng, thích khạc nhổ, kèm theo sốthoặc tiết nhiều đờm rãi. Nếu nặng không chữa kịp thời yếthầu nghẹn đau ăn uống khó khăn, họng sưng đỏ lưỡi gà đỏ,nuốt nước bọt cũng đau, lưỡi đỏ hoặc hồng nhợt.Do cảm nhiễm ngoại tà: Phong hàn, hàn tà hoặc dịch độcthời khí; hoặc do âm hư hoả vượng lâu ngày kèm theo nóiquá nhiều; hoặc do ăn quá cay nóng hoặc ăn nóng lạnh độtngột, uống nhiều rượu cao độ... mà gây ra.Yết hầu là cửa ngõ của phế, vị. Nhiều đường kinh mạch điqua hoặc vòng quanh yết hầu để làm nhiệm vụ nuôi dưỡng,bảo vệ không cho tà khí xâm nhập vào cơ thể, khi ngoại tàxâm nhập vào hầu họng sự giao tranh giữa chính khí và tàkhí gây ra sốt, sưng, đau... Nếu chính khí khỏe thì tà khí luibệnh đỡ dần và khỏi. Nếu chính khí suy giảm hoặc khôngđược chữa trị kịp thời sưng đau tăng, đỏ, loét... làm ảnhhưởng đến toàn thân.Đông y chia ra các thể lâm sàng tùy thể mà dùng bài thuốcthích hợp. Cát cánh.Thể ngoại cảm phong hànTriệu chứng: Ngạt mũi, nói nặng tiếng, người ớn lạnh,không mồ hôi, cổ họng sưng, nuốt thấy vướng, đau, kèmtheo đau đầu, sốt vừa, sợ gió, đau mỏi thân mình, chán ăn;mạch phù hoãn.Bài thuốc: “Kinh phòng bại độc tán”: kinh giới 12g, phòngphong 12g, độc hoạt 12g, sài hồ 12g, tiền hồ 12g, xuyênkhung 12g, chỉ xác 12g, cát cánh 12g, phục linh 12g, camthảo 12g, khương hoạt 12g. Các vị trên + gừng tươi 7miếng + bạc hà 10 lá và nước 1.200ml, sắc lọc bỏ bã lấy120ml. Ngày uống 1 thang chia đều 5 lần.Thuốc nhai ngậm: Xạ can lá hoặc củ tươi vừa 1 miếng +sinh khương 1 miếng nhai nuốt nước bỏ bã, ngày 4- 5 lần.Thể ngoại cảm phải dịch độc thời khíTriệu chứng: Họng ngứa, đau, khô rát, sưng đỏ, nuốt khóăn hay nghẹn, thích uống nước lạnh, sốt cao, khát nước;mạch sác, nhiều người mắc ở cùng địa phương hoặc cùngsinh hoạt lây lan lẫn nhau.Bài thuốc: “Thanh yết lợi cách thang”: hoàng liên 8g, camthảo 10g, nhân sâm 10g, bạch linh 12g, hoàng cầm 12g,ngưu bàng tử 12g, phòng phong 12g, bạch thược 12g, thăngma 12g, cát cánh 12g. Các vị trên + gừng tươi 7 miếng +nước 1.200ml, sắc lọc bỏ bã lấy 120ml. Ngày uống 1 thangchia đều 5 lần.Thuốc nhai ngậm: Xạ can 3 miếng + hoắc hương 3 lá +sinh khương 1 miếng nhai nuốt nước bỏ bã, ngày 4 - 5 lần.Thể kinh dương minh tích nhiệtTriệu chứng: Sốt không sợ lạnh, sợ nóng, họng sưng đỏ,đau, nóng cảm giác như đốt ở trong họng, người mệt mỏi,háo khát, bồn chồn trong bụng, tiểu tiện vàng, đại tiện táo,mạch hồng đại. Liên kiều.Bài thuốc: Lương cách tán: hoàng cầm 10g, chi tử 10g, bạchà diệp 10g, liên kiều 10g, đại hoàng 20g, mang tiêu 20g,cam thảo 20g. Các vị trên (trừ mang tiêu, bạc hà diệp) saodòn tán mạt, trộn mang tiêu tán mịn tinh. Mỗi ngày uống 4lần, mỗi lần 10gam với nước: trúc diệp, bạc hà diệp hoặcmật ong.Trẻ em thì tuỳ tuổi mà cho liều lượng thích hợp.Thuốc nhai ngậm: Lá húng chanh 3 lá + sơn đậu căn 3miếng nhai nuốt nước bỏ bã, ngày 5 - 6 lần.TTND. BS. Trần Văn Bản(Hội Đông y VN)