Giáo án Sinh học 12: Học thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại

Giáo án giúp học sinh nắm được sự hình thành thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại; nguyên liệu của tiến hóa; phân tích vai trò của từng nhân tố tiến hóa trong đó chất lượng tiến hóa là nhân tố cơ bản nhất, rút ra mối quan hệ giữa các nhân tố tiến hóa.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo án Sinh học 12: Học thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại Học thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đạiI . Môc tiªu1 . KiÕn thøcSau khi häc xong bµi nµy häc sinh ph¶i: Tãm t¾t ®îc sù h×nh thµnh thuyÕt tiÕn ho¸ tæng hîp hiÖn ®¹i. Nªu ®îc nguån nguyªn liÖu cña tiÕn ho¸. Tr×nh bµy vµ ph©n biÖt ®îc 2 kh¸i niÖm tiÕn ho¸ nhá vµ tiÕn ho¸ lín cña thuyÕt tiÕn ho¸ tæng hîp , nªu ®îc mèi quan hÖ gi÷a tiÕn ho¸ nhá vµ tiÕn ho¸ lín. NÕu ®îc kh¸i niÖm NTTH vµ c¸c NTTH: qu¸ tr×nh ®ét biÕn, qu¸ tr×nh di nhËp gen, qu¸ tr×nh CLTN, giao phối kh«ng ngÉu nhiªn vµ c¸c yÕu tè ngÉu nhiªn. Nªu vµ ph©n tÝch ®îc vai trß cña tõng NTTH trong ®ã CLTN lµ nh©n tè c¬ b¶n nhÊt, tõ ®ã rót ra ®îc mèi quan hÖ gi÷a c¸c NTTH.2 . Kü n¨ng Kü n¨ng tæng hîp, so s¸nh th«ng qua viÖc ph©n biÕt tiÕn ho¸ nhá vµ tiÕn ho¸ lín. Kü n¨ng lµm bµi tËp th«ng qua nh÷ng bµi tËp ®Ó thÊy ®îc vµi trß cña c¸c NTTH. Kü n¨ng hÖ thèng ho¸, kh¸i qu¸t ho¸ th«ng qua thiÕt lËp s¬ ®å mèi quan hÖ gi÷a c¸c NTTH.3 . Th¸i ®é Gi¶i thÝch ®ù¬c tÝnh ®a d¹ng vµ sù tiÕn ho¸ cña sinh giíi ngµy nay. ThÊy ®îc mèi quan hÖ nh©n – qu¶ th«ng qua ho¹t ®éng t×m hiÓu c¸c nh©n tè tiÕn ho¸.II . Ph¬ng tiÖn d¹y häc Gi¸o viªn su tÇm c¸c tranh ¶nh cã liªn quan.III . Néi dung vµ ph¬ng ph¸p1 . Träng t©m cña bµi CÇn gi¶i thÝch cho häc sinh râ quÇn thÓ lµ ®¬n vÞ tiÕn ho¸ vµ quan niÖm vÒ tiÕn ho¸ nhá cña häc thuyÕt tiÕn ho¸ tæng hîp hiÖn ®¹i. CÇn lµm râ cho häc sinh kh¸i niÖm nh©n tè tiÕn ho¸ lµ nh©n tè lµm thay ®æi tÇn sè alen vµ thµnh phÇn kiÓu gen cña quÇn thÓ. 12 . Ph¬ng ph¸pD¹y häc theo ph¬ng ph¸p nªu vÊn ®Ò + gi¶ng gi¶i .3 . TiÕn tr×nh giê d¹ya) æn ®Þnh lípb) KiÓm tra bµi còSo s¸nh quan niÖm cña Lamac vµ §¸cuyn vÒ sù tiÕn ho¸? Nªu nh÷ng tån t¹i chung cña 2 thuyÕttiÕn ho¸ nµy?c) Vµo bµi míiQuan niÖm hiÖn ®¹i ®· gi¶i quyÕt nh÷ng tån t¹i cña thuyÕt tiÕn ho¸ cæ ®iÓn, gi¶i thÝch sù tiÕn ho¸nµy nh thÕ nµo? Chóng ta cïng t×m hiÓu ®iÒu nµy trong bµi h«m nay. Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß. Néi dung kiÕn thøc. I . Quan niÖm tiÕn ho¸ vµ nguån nguyªn liÖu tiÕnC¸c nhãm ®äc môc 1 trong phÇn I SGK hãavµ cho biÕt: ThÕ nµo lµ tiÕn ho¸ nhá? 1 . TiÕn ho¸ nhá vµ tiÕn ho¸ línThùc chÊt cña qu¸ tr×nh tiÕn ho¸ nhá lµg×? §¬n vÞ cña tiÕn hãa nhá? - TiÕn ho¸ nhá lµ qu¸ tr×nh biÕn ®æi cÊu tróc diC¸c nhãm th¶o luËn vµ cö ®¹i diÖn tr×nh truyÒn cña quÇn thÓ (biÕn ®æi vÒ tÇn sè alen vµbµy theo híng dÉn cña gi¸o viªn. thµnh phÇn kiÓu gen cña quÇn thÓ). - Sù biÕn ®æi cÊu tróc di truyÒn cña quÇn thÓ ®Õn mét lóc lµm xuÊt hiÖn sù c¸ch li sinh s¶n víi quÇn thÓ gèc → h×nh thµnh loµi míi .NÕu tiÕn ho¸ nhá diÔn ra trong ph¹m vi - TiÕn ho¸ nhá diÔn ra trªn quy m« nhá, trongmét loµi th× tiÕn ho¸ lín diÔn ra trªn ph¹m vi mét loµi.quy m« nh thÕ nµo vµ thùc chÊt cñatiªn ho¸ lín lµ g×? - Thùc chÊt tiÕn ho¸ lín lµ qu¸ tr×nh biÕn ®æi trªn quy m« lín, tr¶i qua hµng triÖu n¨m, lµm xuÊt hiÖn c¸c ®¬n vÞ ph©n lo¹i trªn loµi nh: chi, hä,KÕt qu¶ cña tiÕn ho¸ nhá lµ h×nh thµnh bé, líp, ngµnh.loµi míi. VËy nguån nguyªn liÖu cungcÊp cho qu¸ tr×nh nµy lµ g× ?Häc sinh lµm viÖc theo nhãm víi SGK 2 . Nguån biÕn dÞ di truyÒn cña quÇn thÓth¶o luËn vµ cïng t×m c©u tr¶ lêi. Gi¸oviªn gäi mét nhãm ®¹i diÖn tr¶ lêi. - Nguån nguyªn liÖu cung cÊp cho qu¸ tr×nh tiÕn ho¸ lµ c¸c biÕn dÞ di truyÒn (BDDT) vµ do di nhËp gen. - BDDT BiÕn dÞ ®ét biÕn (biÕn dÞ s¬ cÊp)Cã nh÷ng nh© tè nµo tham gia vµo qu¸ BiÕn dÞ tæ hîptr×nh tiÕn ho¸ trong tù nhiªn? (biÕn dÞ thø cÊp) 2T¹i sao ®ét biÕn l¹i ®îc coi lµ nh©n tètiÕn ho¸? ý nghÜa cña ®ét biÕn ®èi víi II . C¸c nh©n tè tiÕn ho¸tiÕn ho¸?Häc sinh th¶o luËn nhãm ®Ó t×m c©u tr¶ 1 . §ét biÕnlêi .TÇn sè ®ét biÕn gen tõ 10-6 – 10-4 - §ét biªn lµm thay ®æi tÇn sè alen vµ thµnh phÇnnghÜa lµ trong 104 – 106 giao tö sinh ra kiÓu gen trong quÇn thÓ → lµ nh©n tè tiÕn ho¸.míi cã mét giao tö mang ®ét biÕn vÒ - §ét biÕn ®èi víi tõng gen lµ nhá tõ 10-6 – 10-4mét gen cô thÓ nµo ®ã . nhng trong c¬ thÓ cã nhiÒu gen nªn tÇn sè ®ét§ét biÕn gen cung cÊp nguån nguyªn biÒn vÒ mét gen nµo ®ã l¹i rÊt lín.liÖu s¬ cÊp (c¸c alen míi) cho qu¸ tr×nh - §ét biÕn gen cung cÊp nguån nguyªn liÖu s¬®ét biÕn v× vËy th«ng qua qu¸ tr×nh giao cÊp cho qu¸ tr×nh tiÕn ho¸.phèi nã ®· t¹o ra v« sè biÕn dÞ tæ hîpcung cÊp cho qu¸ tr×nh tiÕn hãa.ThÕ nµo lµ hiÖn tîng di nhËp gen?HiÖn tîng nµy cã ý nghÜa g× víi tiÕnho¸?C¸c nhãm ®éc lËp lµm viÖc víi SGK 2 . Di - nhËp genth¶o luËn vµ tr¶ lêi.Di nhËp gen Mang gen míi®Õn qt - Di nhËp gen lµ hiÖn tîng trao ®æi c¸c c¸ thÓLµm qt mÊt gen. hoÆc giao tö gi÷a c¸c quÇn thÓ. Lµm - Di nhËp gen lµm thay ®æi thµnh phÇn kiÓu gent¨ng alen ®· cã trong qt. vµ tÇn sè alen cña quÇn thÓ, lµm xuÊt hiÖn alen míi trong quÇn thÓ.ThÕ nµo lµ chän läc tù nhiªn? Vai trß 3 . Chän läc tù nhiªn (CLTN)cña chän läc tù nhiªn tron ...