Giáo trình Chọn giống cây trồng - PGS.TS. Vũ Đình Hòa (chủ biên)

Giáo trình Chọn giống cây trồng cung cấp cho sinh viên đại học và sau đại học ngành chọn giống cây trồng, nông nghiệp, làm vườn những nguyên lý và kiến thức cập nhật cơ bản của chọn giống. Giáo trình gồm 14 chương và được chia làm 3 phần. Mời bạn đọc tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Chọn giống cây trồng - PGS.TS. Vũ Đình Hòa (chủ biên) 1 B GIÁO D C VÀ ðÀO T O TRƯ NG ð I H C NÔNG NGHI P HÀ N I PGS.TS.VŨ ðÌNH HOÀ (Ch biên) PGS.TS.VŨ VĂN LI T. PGS.TS. NGUY N VĂN HOAN GIÁO TRÌNH CH N GI NG CÂY TR NG HÀ N I – 2005 2 L I NÓI ð U Cách ñây hơn 10.000 năm con ngư i ñã tr c ti p can thi p vào s ti n hóa và làm thay ñ i c u trúc di truy n c a th c v t ñ th a mãn nhu c u c a mình. B t ñ u b ng ch n l c nh ng cá th phù h p cho s ti n hóa, ch n l c nhân t o ñ i v i nh ng tính tr ng mong mu n như h t và qu to, th i gian sinh trư ng ng n, th p cây, v.v ñã làm thay ñ i các loài th v t so v i h hàng hoang d i thân thu c. V m t l ch s , ch n gi ng ñư c coi là m t ngh thu t r i sau ñó là ngh thu t và khoa h c, ngày nay ch n gi ng là m t ngành khoa h c t ng h p. Nh ng ti n b ch n gi ng ch y u di n ra sau khi tái phát hi n các quy lu t di truy n c a Mendel. Ngày nay khoa h c ch n gi ng ñòi h i s ph i h p c a nhi u nhà khoa h c trong các ngành liên quan, gi a các cơ s nghiên c u ch n t o gi ng, trung tâm tài nguyên di truy n và các cơ s khác tham gia vào quá trình kh o nghi m và xác nh n gi ng cây tr ng m i. Cu c “Cách m ng xanh” cây lúa mì và lúa nư c thông qua các gen lùn ñã mang l i cu c s ng m no cho hàng tri u ngư i. Ti p t c nh ng d ng công ngh sinh h c ñ chuy n các gen có ích, ch n gi ng cây tr ng là m t trong nh ng ngành s n xu t ñ ng góp to l n cho l i ích c a loài ngư i. V i nh ng phát tri n m i trong ch n t o gi ng cây tr ng trên th gi i và Vi t Nam, ch ng h n như các gi ng ưu th lai, nh ng ti n b trong k thu t di truy n, vi nhân hàng lo i trong ñi u ki n in vitro, v.v. cu n giáo trình này cung c p cho sinh viên ñ i h c và sau ñ i h c ngành ch n gi ng cây tr ng, nông nghi p, làm vư n nh ng nguyên lý và ki n th c c p nh t cơ b n c a ch n gi ng th c v t d a trên ki n th c di truy n ng d ng và nh ng ngành khoa h c liên quan. V cơ b n, cu n giáo trình c p nh t thêm nhi u ki n th c c a ch n gi ng so v i các giáo trình biên so n trư c ñây. Vì v y, ñ ti p thu t t n i dung c a giáo trình sinh viên ph i có cơ s v th c v t h c, di truy n, các ki n th c sinh h c, th ng kê và tr ng tr t ñ i cương. Cu n giáo trình g m 14 chương chia làm 3 Ph n. Ph n ñ u (Chương 1 – 4) gi i thi u nh ng ki n th c nh p môn làm n n t ng cho ch n t o gi ng; ñó là l ch s c a ti n hóa cây tr ng, quá trình ch n gi ng, vai trò và xu th c a ch n gi ng trong s n xu t nông nghi p, ngu n gen trong ch n gi ng, các nguyên lý sinh s n, di truy n, ñ c bi t di truy n s lư ng. Ph n II (Chương 5- 12) trình bày các phương pháp ch n t o gi ng cơ b n, ñ c thù ñ i v i phương th c sinh s n: t th ph n, giao ph n và sinh s n vô tính, ñ t bi n, ña b i th , lai xa và ng d ng công ngh sinh h c trong ch n gi ng. Ph n III (Chương 13 và 14) cung c p cho sinh viên nh ng nguyên lý liên quan t i công nh n gi ng, duy trì và s n xu t gi ng. Các tác gi sau ñây ñã ñóng góp cho cu n giáo trình này: 1. Vũ ðình Hòa, các chương I, III, IV, VII, VIII, IX, X, XII 2. Nguy n Văn Hoan, các chương II, V, XI 3. Vũ Văn Li t, các chương VI, XIII, XIV Chúng t i tin tư ng r ng cu n giáo trình s có ích cho sinh viên trong vi c lĩnh h i b n ch t khoa h c c a ch n gi ng, c p nh t nh ng ki n th c c n thi t ñ có th ti p c n nh ng ki n th c cao hơn và l a ch n ñ phát tri n ch n t o gi ng thành m t ngh nghi p. Tuy nhiên do th i gian và ñi u ki n có h n cu n giáo trình chưa th ñ c p ñ y ñ nh ng ki n th c mà ñ c gi có th yêu c u và khó tránh kh i nh ng khi m khuy t. R t mong nh n ñư c s ñóng góp ý ki n c a ñ c gi ñ t p th tác gi c i ti n, b sung trong l n xu t b n sau. Thay m t t p th tác gi Ch biên PGS. TS. Vũ ðình Hòa Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Ch n gi ng cây tr ng………….…..……………….1 3 M CL C Trang L i nói ñ u i Chương 1. Ch n gi ng cây tr ng trong s n xu t nông nghi p 1 1. L ch s ch n gi ng cây tr ng 1 2. Ch n gi ng cây tr ng là gì? 2 3. Vai trò c a ch n gi ng trong s n xu t nông nghi p 3 4. Xu hư ng phát tri n c a ch n gi ng cây tr ng 4 Chương 2: Ngu n gen th c v t trong ch n gi ng cây tr ng 6 1. Khái ni m ngu n gen th c v t và ý nghĩa c a ngu n gen th c v t 6 trong ch n gi ng 2. Phân lo i ngu n gen (t p ñoàn), ngu n thu th p và trung tâm 7 kh i nguyên 3. Các trung tâm tài nguyên di truy n th c v t 9 4. Thu th p và b o t n ngu n gen 11 5. Nh p n i 15 6. ðánh giá, mô t , l p cơ s d li u và s d ng ngu n gen 16 7. Khái ni m v a gen 18 Chương 3. Phương th c sinh s n, tính t b t h p và b t d c ñ c 20 th c v t 1. Phương th c sinh s n th c v t 20 2. Tính t b t h p 23 3. B t d c ñ c 26 Chương 4 Di truy n s lư ng trong ch n gi ng cây tr ng 30 1. Giá tr ki u hình, ki u gen và các th ...