Giáo trình - Công nghệ kim loại - chương 1

Chương 1: Đúc kim loạiĐúc kim loại là phương pháp chế tạo các chi tiết bằng cách rót kim loại lỏng vào khuôn
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình - Công nghệ kim loại - chương 1ch−¬ng 1 ®óc kim lo¹i1.1. Thùc chÊt, ®Æc ®iÓm vµ øng dông cña s¶n xuÊt ®óc1.1.1. Thùc chÊt qu¸ tr×nh ®óc: §óc kim lo¹i lµ ph−¬ng ph¸p chÕ t¹o c¸c chi tiÕt b»ng c¸ch rãt kim lo¹i lángvµo khu«n (cã h×nh d¹ng, kÝch th−íc ®· ®−îc ®Þnh h×nh tr−íc theo yªu cÇu), sau khikÕt tinh ta ®−îc vËt ®óc.1.1.2 ¦u vµ nh−îc ®iÓma. ¦u ®IÓm:• Ph−¬ng ph¸p ®óc cã thÓ chÕ t¹o s¶n phÈm tõ c¸c lo¹i vËt liÖu kh¸c nhau : kim lo¹i ®en (gang, thÐp, ... kim lo¹i mµu: nh«m, ®ång, ®óc vËt liÖu phi kim lo¹i : ®óc c¸c t−îng tõ th¹ch cao, xi m¨ng,...• VËt ®óc cã thÓ tõ vµi gam ®Õn hµng tÊn nh− c¸c th©n m¸y bóa, c¸c bÖ m¸y,...• VËt ®óc cã h×nh d¹ng, kÕt cÊu phøc t¹p nh− th©n m¸y c«ng cô, vá ®éng c¬ v.v...mµ c¸c ph−¬ng ph¸p kh¸c khã gia c«ng hoÆc kh«ng chÕ t¹o ®−îc (vÝ dô : vá ®éng c¬, c¸c bÖ m¸y, th©n m¸y...)• Cã thÓ ®óc ®−îc nhiÒu líp kim lo¹i kh¸c nhau trong mét vËt ®óc.• Gi¸ thµnh chÕ t¹o vËt ®óc rÎ v× vèn ®Çu t− Ýt, tÝnh chÊt s¶n xuÊt linh ho¹t, n¨ng suÊt t−¬ng ®èi cao. Cã kh¶ n¨ng c¬ khÝ ho¸ vµ tù ®éng ho¸.• §óc còng ®−îc sö dông trong viÖc chÕ t¹o c¸c s¶n phÈm mang tÝnh nghÖ thuËt, trang trÝ: ch©n èp trô ®iÖn, chu«ng nhµ thê, ®óc t−îng ®µi...b. Nh−îc ®iÓm :• §é chÝnh x¸c vÒ h×nh d¸ng, kÝch th−íc vµ ®é bãng kh«ng cao (cã thÓ ®¹t cao nÕu ®óc ®Æc biÖt nh− ®óc ¸p lùc).• Tèn kim lo¹i cho hÖ thèng rãt, ®Ëu ngãt, ®Ëu h¬i• Tèn kim lo¹i do chiÒu dµy thµnh vËt ®óc lín h¬n so víi rÌn hoÆc hµn.• DÔ g©y ra nh÷ng khuyÕt tËt nh−: thiÕu hôt, rç khÝ, ngËm xû, thiªn tÝch, ch¸y c¸t v.v...• §iÒu kiÖn lµm viÖc nÆng nhäc, Khi ®óc trong khu«n c¸t th−êng cã n¨ng suÊt kh«ng cao.• KiÓm tra khuyÕt tËt bªn trong vËt ®óc khã kh¨n, ®ßi hái thiÕt bÞ hiÖn ®¹i.1.1.3 Ph©n lo¹i c¸c ph−¬ng ph¸p ®óc :a. §óc trong khu«n c¸t :• Ph©n lo¹i theo lo¹i mÉu : §óc b»ng mÉu gç, b»ng mÉu kim lo¹i, b»ng d−ìng quay, b»ng mÉu nhùa,...• Ph©n lo¹i theo vËt liÖu lµm khu«n : Hæn hîp c¸t - sÐt , hçn hîp c¸t xi m¨ng, hçn hîp lµm khu«n víi n−íc thuû tinh. Khu«n b»ng g¹ch sa mèt (khu«n ®óc 1 lÇn vµ khu«n b¸n vÜnh cöu)b. C¸c ph−¬ng ph¸p ®óc ®Æc biÖt : 2• §óc trong khu«n kim lo¹i, ®óc d−íi ¸p lùc, ®óc li t©m, ®óc trong khu«n mÉu ch¶y, ®óc trong khu«n vá máng, ®óc liªn tôc v.v... Tuú theo c¸c d¹ng s¶n xuÊt mµ cã c¸c ph−¬ng ph¸p phï hîp. nh−ngnh×n chung ph−¬ng ph¸p ®óc trong khu«n c¸t vÉn rÊt phæ biÕn.1.1.4 øng dông : §óc ®−îc øng dông kh¸ réng r·i trong thùc tÕ ®Ó:• S¶n xuÊt hµng tiªu dïng : soong, ch¶o, th×a...• ChÕ t¹o c¸c chi tiÕt m¸y : nh− th©n m¸y bóa h¬i, th©n m¸y tiÖn, vá hép gi¶m tèc, vá m«t¬, ghi l,ß Piston, Xylanh, b¸nh r¨ng, b¸nh ®µ, b¸nh l¸i,..• ChÕ t¹o c¸c hµng mü thuËt, mü nghÖ,... H×nh 1- 1 C¸c ph«i thÐp thái sau khi ®óc liªn tôc ¶nh ®éng c¬ cña General motor vµ mÉu ®óc cña nã H×nh 1- 2 31.2 §óc trong khu«n c¸t1.2.1 S¬ ®å qóa tr×nh c«ng nghÖ chÕ t¹o vËt ®óc Bé phËn Bé phËn kkü tthuËt t ü huË ChÕ t¹o bé mÉu Pha chÕ hçn NÊu ch¶y Pha chÕ hçn vµ hép lâi hîp lµm khu«n Kim lo¹i hîp lµm lâi Lµm khu«n Lµm lâi S Êy khu«n S Êy lâi L¸p r¸p khu«n lâi §Ì khu«n - Rãt kim lo¹i láng vµo khu«n Håi liÖu Th¸o dì khu«n, lâi Lµm s¹ch vËt ®óc VËt ®óc háng ®em nÊu l¹i KiÓm tra VËt ®óc chÊt l−îng vËt ®óc H×nh 1- 3 S¬ ®å qu¸ tr×nh c«ng nghÖ chÕ t¹o vËt ®óc 4 c/ b/ a/ f/ e/ d/ g/ i/ h/H×nh 1- 4 Qu¸ tr×nh chÕ t¹o mét vËt ®óc d¹ng ång ®Çu n ...