Giáo trình Địa hóa môi trường: Phần 2

Nối tiếp nội dung phần 1, phần 2 của Giáo trình Địa hóa môi trường cung cấp cho người đọc các kiến thức từ chương 4 đến chương 6 bao gồm: Các chu trình sinh địa hoá, địa hoá ô nhiễm, địa hoá y học. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Địa hóa môi trường: Phần 2Chuang 4CAC CHU TRlNH SINH DIA HOA4.1. CHU TRINH SINH DIA HOA T H U C VATTrdng cac he sinh thai thfldng xuyen xay ra vdng tudn hoiinvat chat va nang Iflclng. Vat chat di tfl mdi trfldng vao cd thesinh vat, tfl sinh vat nay qua sinh vat kia, rdi lai tfl cac sinh vatra mdi trfldng. Vdng tudn hoan nay cdn dfltic goi la vdng chdtdinh dfldng (nutrient cycle) hay vdng sinh dia hoa, hoac chutrinh sinh dia boa (biogeochemical cycle) (hinh 4.1). Quy md ciiavdng tudn hoan nay rdt khac nhau: ca the sinh vat, chiing quan,he sinh thai hoac toan bd sinh quyen. Chu trinh sinh dia hotithflc chat la vdng tuan hoan vat chat va nang Iflting do sinh viitthflc hien trong mdi trfldng sdng. Vdng tuan hoan vat chdt khticvdi vdng nang Iflting d chd vat chdt thi dfldc cac thanh phan eiiahe sinh thai sfl dung lai, cdn nang Iflcing thi khdng dfltic sfl dunglai ma phat tan va mdt di dfldi dang nhiet. Vi the, ve nguyentdc vdng tudn hoan vat chdt la vdng kin, ddng nang Iflting lavdng hd.Nang lifting ciia cac chu trinh sinh dia hoa la nang Ifldngmat trdi va mdt phdn nhd nang luting sinh boa. Cudng dd hotitddng cua chu trinh nay phu thudc vao tdc do phtit trien va phiinbuy sinh vat cung nhu dae diem boa ly, sinh dia boa cua mditrUdng.134Anh siingTlurc viiiDting vatMT khian ctiititddng vat vaMT! 1 nuticnu(i(M r dQuang blip la qua trinh hinh thanh hdp chdt hflu cd vatiio nen sinh khdi thflc vat tfl ngudn nang Ifldng mat trdi va cacchiit vd cd (CO.,, H.2O va cac mutil khoang) dfldi tac ddng cuatdidt diep luc:6C0., + 6H.,0 + qAnh sdng mat trdiC«H,,0«-f60,T.chdt diep luc135Qua trinh quang hcJp phu thudc vao t h a n h phdn, tinh chatcua dat, dac diem dia hinh, khi hau, loai thflc vat va tac dongcua con ngfldi.Quang hdp tich luy nang Ifldng mat trdi va bien nang Ifldngdd thanh sinh khdi thflc vat va nang Iflcfng hoa thach (than,ddu, khi ddt). Nang Iflting chdt hflu cd dfldc tao ra nhd qua trinhtren tfldng dfldng khoang 170 ty tdn sinh khdi thflc. Quang hdj)la qua trinh cd ban duy tri sfl tdn tai ciia sinh quyen. Quanghdp cung vdi cay xanh tao ra ngudn nang Iflting cho tat ca eat;sinh vat cdn lai, la mot phdn rat quan trong cd tinh coi ngudncua sfl sdng tren Trai Dat. Ben canh qua trinh quang htip cdn cdnhieu phfldng thflc khac tich luy nang Ifldng mat trdi. Thflc vatkhdi dong chu tiinh sinh dia hoa tren dat, da va duy tri chutrinh nay thdng qua chudi thflc an (thflc vat nhd ngudn cungcdp thflc an tfl dat nfldc va khdng khi). Thflc vat khdng chi sttdung CO2, HjO ma cdn sfl dung Ca, Mg, P, N, K, Fe, ... de tdnghdp nen cac chat hflu cd. Ngdai thflc vat ra cdn cd mot sd loai vikhuan cd the tdng htip dfltic chat hflu cd.Qua trinh thanh tao chat sdng thfldng kem theo sfl giamentropy. Theo nguyen ly thfl 2 ciia nhiet dong hoc thi sfl giamentropy ben trong sinh vat se kem theo sfl tang entropy trongmdi trfldng bad quanh nd. Qua trinh nay lam tang do trat tfl vatinh td chflc, lam xuat hien va da dang hoa mot loai thdng tinmdi - thdng tin sinh htx;.4.1.2.Phan huy hcfp chat hiifu cdCung vdi qua trinh tich luy, sinh vat trong sinh quyen cdncd qua trinh ngfldc lai - qua trinh phan buy htip chdt hflu t:d.Phan buy hdp chdt hflu cd la qua trinh chuydn nguyen to hoahtx; tfl dang htip fchdt hflu cd thanh dang hdp chdt vd cd va giaiphdng nang Iflting (W). Trong qua trinh phan buy, nhflng htip136ih.it huu t-() (IK 11( ) 4iiiu iiiing lUiing hi oxy hoti thanh hdp ehtitv() ((i nhu CO,. II (I. inudi khoang vii do d(i (juii trinh phiin buyI iC) I(