Giáo trình Điều trị học nội khoa: Phần 1 - NXB Quân đội Nhân dân

Giáo trình Điều trị học nội khoa: Phần 1 gồm nội dung từ chương 1 đến hết chương 4, trình bày đại cương về y học lâm sàng, điều trị bệnh tim mạch, điều trị bệnh thận tiết niệu, điều trị bệnh khớp, rối loạn chuyển hóa và bệnh tổ chức liên kết. Mời bạn đọc cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Điều trị học nội khoa: Phần 1 - NXB Quân đội Nhân dân Häc viÖn qu©n y ĐIỀU TRỊ HỌC NỘI KHOA Toàn TËp Gi¸o tr×nh gi¶ng d¹y ®¹i häc Nhµ xuÊt b¶n qu©n ®éi nh©n d©n Hµ Néi-2006 Ch­¬ng 1 §¹i c­¬ng vÒ y häc l©m sµng ( Introduction to clinical medicine) TiÕp xóc víi ng­êi bÖnh vµ ®¹o ®øc trong y häc l©m sµng (Approach to the patient and ethic in clinical medicine) Ph­¬ng ph¸p tiÕp xóc víi ng­êi bÖnh vµ ®¹o ®øc trong y häc l©m sµng lµ chñ ®Ò më ®Çu tr­íc khi thùc hiÖn nh÷ng hµnh vi kh¸c cña ng­êi thÇy thuèc. §· lµ “më ®Çu bao giê còng khã kh¨n (v¹n sù khëi ®Çu nan) nh­ng nhê cã nh÷ng nguyªn lý y häc ®­îc ®óc kÕt gióp thÇy thuèc v­ît qua. Chóng t«i sÏ lÇn l­ît giíi thiÖu nh÷ng nguyªn lý trong ch­¬ng ®¹i c­¬ng ®iÒu trÞ häc. 1. TiÕp xóc víi ng­êi bÖnh. - Quan hÖ gi÷a ng­êi bÖnh vµ thÇy thuèc lµ quan hÖ gi÷a ng­êi víi ng­êi. V× vËy cã giao tiÕp, b×nh ®¼ng, kh¸ch quan, t«n träng, tr¸ch nhiÖm, gióp ®ì ®Ó ®¹t môc tiªu cuèi cïng lµ chÈn ®o¸n, ®iÒu trÞ, phßng bÖnh ®óng vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. - Quan hÖ giao tiÕp ë c¸c khoa l©m sµng cã nhiÒu ®èi t­îng kh¸c nhau : gia ®×nh cña ng­êi bÖnh, ®ång nghiÖp, häc sinh… nh­ng quan träng nhÊt lµ víi ng­êi bÖnh chµo hái th©n t×nh, ®óng mùc vµ lÔ ®é lµ sù khëi ®Çu kh«ng thÓ thiÕu ; ë c¸c n­íc ph¸t triÓn ng­êi bÖnh lµ ng­êi lín bÊt kÓ ë tuæi nµo thÇy thuèc ®Òu x­ng h« lµ «ng-bµ ; cßn ë n­íc ta cã ph©n biÖt cô, «ng, bµ, chó, b¸c, anh, chÞ… - Quan hÖ b×nh ®¼ng kh¸ch quan ®¸ng chó ý khi ng­êi bÖnh trÎ tuæi, lµ chiÕn sü, c«ng nh©n, n«ng d©n…quan träng nhÊt lµ tr¸nh sù ¸p ®Æt bÖnh tËt, thiÕu kiªn nhÉn khi thÊy ng­êi bÖnh cã nhiÒu bÖnh, khã tÝnh, nãng n¶y, ®­a ra nhiÒu yªu cÇu qu¸ møc - T«n träng ng­êi bÖnh : do bÖnh tËt nªn ng­êi bÖnh bÞ gi¶m sót søc khoÎ, thay ®æi t©m sinh lý, nªn cã nh÷ng viÖc b×nh th­êng dï cè g¾ng vÉn kh«ng thùc hiÖn ®­îc, kh«ng v× thÕ mµ thiÕu t«n träng víi ng­êi bÖnh. - Tr¸ch nhiÖm cao nhÊt cña ng­êi thÇy thuèc lµ b¶o ®¶m søc khoÎ cho ng­êi bÖnh c¶ thÓ chÊt lÉn tinh thÇn. - Gióp ®ì : ng­êi bÖnh cÇn ®­îc gióp ®ì nh÷ng viÖc ë bÖnh viÖn, gióp ®ì thùc hiÖn nh÷ng biÖn ph¸p ®iÒu trÞ…chó ý ®Õn gi­êng n»m, d©y dÉn khÝ thë, ¸nh s¸ng, èng th«ng, d©y dÉn kim lo¹i Nh÷ng ng­êi phôc vô : y t¸ ®iÒu d­ìng, y t¸ cÊp cøu, trî viÖc cho b¸c sü khi tiÕn hµnh kü thuËt, nh©n viªn x· héi, kü thuËt viªn, b¸c sü ®iÒu trÞ vËt lý, ng­êi vËn chuyÓn, xÐt nghiÖm viªn, buång tèi X quang, tÝn hiÖu ©m thanh… tÊt c¶ ®Òu t¸c ®éng ®Õn ng­êi bÖnh. HiÖn nay x· héi ®ßi hái y tÕ ph¸t triÓn theo xu h­íng sau : 1. Gi¶m chi phÝ y tÕ. 2. Ph¸t triÓn tù ®éng hãa trong chÈn ®o¸n vµ ®iÒu trÞ. 3. N©ng cao tû lÖ sèng tïy thuéc ®i¹ ph­¬ng (vïng ®Þa lý). 4. Ph¸t triÓn c¸c c¬ së theo dâi duy tr× søc khoÎ (HMOs: health- maintenance organizations). 5. T¨ng sè l­îng b¸c sü b¶o vÖ søc khoÎ riªng. 6. T¨ng c­êng c¸c biÖn ph¸p vËn chuyÓn, cÊp cøu nhanh kÞp thêi (express). Khi tiÕp xóc víi ng­êi bÖnh, ng­êi thÇy thuèc ph¶i lµm vµ ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh: + Khai th¸c bÖnh sö. + Kh¸m l©m sµng. + Ph­¬ng ph¸p cËn l©m sµng. - XÐt nghiÖm m¸u. - XÐt nghiÖm n­íc tiÓu. - XÐt nghiÖm ph©n. - XÐt nghiÖm dÞch, tæ chøc vµ chÊt th¶i tiÕt kh¸c. - §iÖn tim ®å, theo dâi monitoring, Holter. - C¸c ph­¬ng ph¸p chÈn ®o¸n h×nh ¶nh: X quang, siªu ©m, CT-scanner, MRI, x¹ h×nh, m« bÖnh. + ChÈn ®o¸n bÖnh. + Nh÷ng vÊn ®Ò ®iÒu d­ìng cÇn chó ý: - §­a ra c¸c biÖn ph¸p ®iÒu trÞ. - Lùa chän thuèc ®iÒu trÞ. - §iÒu trÞ bÖnh ë ng­êi giµ. - BÖnh ë phô n÷. - Lêi khuyªn ®èi víi ng­êi bÖnh. - §iÒu trÞ trong thêi gian n»m viÖn. - H­íng dÇn ng­êi bÖnh vËn ®éng. - §iÒu tra nh÷ng bÖnh kh¸c kÕt hîp. - Chi phÝ ®iÒu trÞ ®óng møc. - Nh÷ng vÊn ®Ò phôc vô nghiªn cøu vµ gi¶ng d¹y. - BÖnh kh«ng ch÷a ®­îc. - ChÕt n·o, chÕt l©m sµng, chÕt sinh vËt. - §­a ra mÖnh lÖnh ngõng cÊp cøu ®iÒu trÞ. 2. §¹o ®øc trong y häc l©m sµng. + T«n träng quyÒn tù chñ cña ng­êi bÖnh, trao ®æi nh÷ng th«ng tin mµ ng- ­êi bÖnh quan t©m nh­: chÈn ®o¸n, tiªn l­îng, hy väng trong ®iÒu trÞ bÖnh, nhÊt lµ trong t×nh tr¹ng cÊp cøu hä kh«ng muèn sù ®iÒu trÞ chËm trÔ cña thÇy thuèc v× ng­êi bÖnh ph¶i chÞu ®ùng ®au ®ín kÐo dµi, kÐo dµi t×nh tr¹ng nguy hiÓm ®Õn tÝnh m¹ng, khi ng­êi bÖnh ®­a ra nh÷ng yªu cÇu th× thÇy thuèc kh«ng ®­îc tõ chèi, ng­êi thÇy thuèc khi ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu cña ng­êi bÖnh nh­ng kh«ng ®­îc qu¸ møc nhÊt lµ khi liªn quan ®Õn m¸y tim phæi ngoµi c¬ thÓ, nh÷ng kü thuËt can thiÖp. + Kh¶ n¨ng v­ît qua nh÷ng ph­¬ng ph¸p cøu ch÷a: - ThÇy thuèc ph¶i hái ng­êi bÖnh cã nguyÖn väng g×? NÕu t×nh tr¹ng ng­êi bÖnh bÞ suy gi¶m trÝ tuÖ, rèi lo¹n ý thøc th× ph¶i hái nh÷ng ng­êi cã thÓ tr¶ lêi thay,th­êng lµ nh÷ng ng­êi th©n trong gia ®×nh ®­îc ng­êi bÖnh tin cËy nh­ bè, mÑ, vî, con cña hä. - Th«ng b¸o cho ng­êi bÖnh biÕt ai lµ ng­êi thay thÕ hä, ai lµ ng­êi thùc hiÖn can thiÖp y häc, ®èi tho¹i miÖng tr­íc khi can thiÖp. ...