Giáo trình gỗ part 1

KIếN THứC CHUNG Về Gỗ Gỗ do vô số tế bào cấu tạo thành.Mỗi tế bào đều có vách bao bọc bên ngoài và ruột chứa đầy nguyên sinh chất bên trong.Vách tế bào lúc đầu chỉ là một lớp màng mỏng,gọi là vách sơ sinh. Về sau nhờ tác dụng của nguyên sinh chất,vách tế bào dày dần về phía bên trong, hình thành lớp vách thứ hai gọi là vách thứ sinh. khi đã có vách thứ sinh tế bào mất hẳn năng lực tăng trưởng, kết thúc quá trình dày thêm của vách tế bào,nguyên sinh chất...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình gỗ part 1 PHÇN II C¥ Së Lý THUYÕT A. KIÕN THøC CHUNG VÒ Gç Gç do v« sè tÕ bµo cÊu t¹o thµnh.Mçi tÕ bµo ®Òu cã v¸ch bao bäcbªn ngoµi vµ ruét chøa ®Çy nguyªn sinh chÊt bªn trong.V¸ch tÕ bµo lóc ®ÇuchØ lµ mét líp mµng máng,gäi lµ v¸ch s¬ sinh. VÒ sau nhê t¸c dông cñanguyªn sinh chÊt,v¸ch tÕ bµo dµy dÇn vÒ phÝa bªn trong, h×nh thµnh lípv¸ch thø hai gäi lµ v¸ch thø sinh. khi ®· cã v¸ch thø sinh tÕ bµo mÊt h¼nn¨ng lùc t¨ng trëng, kÕt thóc qu¸ tr×nh dµy thªm cña v¸ch tÕ bµo,nguyªnsinh chÊt mÊt hÕt, tÕ bµo chÕt ®i vµ lóc nµy ruét tÕ bµo chØ lµ mét kho¶ngtrèng. V¸ch tÕ bµo gç chñ yÕu lµ do Xenlul« vµ linhin cÊu thµnh.Xenlul«lµm thµnh sên v÷ng ch¾c nh cèt s¾t,linhin tùa nh xi m¨ng b¸m quanhsên s¾t Êy. Sên Xenlul« do rÊt nhiÒu phÇn tö Xenlul« (C6H10O5)n liªn kÕtl¹i thµnh chuçi Xenlul«, nhiÒu chuçi Xenlul« liªn kÕt thµnh Mi xenXenlul«, nhiÒu Mi xen Xenlul« liªn kÕt thµnh bã Mi xen Xenlul«, v« sè bãMi xen Xenlul« cïng víi linhin t¹o thµnh v¸ch tÕ bµo.v¸ch tÕ bµo chiathµnh 3 phÇn: - Mµng gi÷a: §©y lµ phÇn n»m gi÷a hai tÕ bµo c¹nh nhau,lµ mét lípmµng máng,møc ®é ho¸ gç cao. - V¸ch s¬ sinh: V¸ch nµy h×nh thµnh cïng víi sù h×nh thµnh cña tÕbµo,v¸ch nµy máng, do xenlul«, Hªmi Xenlul« vµ linhin t¹o thµnh. Møc ®ého¸ gç nh mµng gi÷a. Trong v¸ch nµy c¸c Mixen Xenlul« s¾p xÕp kh«ngcã trËt tù, nªn kh«ng quyÕt ®Þnh ®Õn tÝnh chÊt cña gç. - V¸ch thø sinh: Lµ líp v¸ch h×nh thµnh sau cïng trong qu¸ tr×nh ho¸gç cña tÕ bµo. So víi mµng gi÷a vµ v¸ch thø sinh lµ phÇn dµy nhÊt. ThµnhphÇn chñ yÕu cña líp v¸ch nµy lµ Xenlul« vµ linhin. C¸c Mixen Xenlul«vµ linhin trong phÇn v¸ch nµy s¾p xÕp cã trËt tù vµ chia lµm 3 líp : + Líp ngoµi n»m s¸t v¸ch s¬ sinh, máng, c¸c Mixen Xenlul« xÕpth¼ng gãc víi trôc däc tÕ bµo hoÆc nghiªng mét gãc tõ 70-90o so víi trôcdäc. + Líp n»m kÕ tiÕp l¬p ngoµi, ®©y lµ líp dµy nhÊt, c¸c Mixen cña lípnµy xÕp song song víi trôc däc cña tÕ bµo hoÆc nghiªng mét gãc nhá h¬n30 o so víi trôc däc + Líp trong n»m trong cïng s¸t ruét tÕ bµo,máng,c¸c Mixen s¾p xÕpgièng nh líp ngoµi. 1B.C¸C YÕU Tã ¶NH Hëng §Õn TÝnh chÊt cña gçI. C¸C YÕU Tè ¶NH H¦ëng ®Õn tÝnh chÊt vËt lý cña gç TÝnh chÊt vËt lý cña gç bao gåm c¸c vÊn ®Ò : níc trong gç, sù co rótvµ gi·n në, khèi lîng thÓ tÝch, søc dÉn ®iÖn, søc dÉn nhiÖt, mïi vÞ vµ kh¶n¨ng ph¶n quang,kh¶ n¨ng truyÒn ©m, c¸c tÝnh chÊt gç cã liªn quan ®Õnsãng ®iÖn tõ, mµu s¾c cña gç.I.1. C¸c nh©n tè ¶nh háng ®Õn søc co d·n cña gçNh÷ng nh©n tè chÝnh.I.1.1. Khèi lîng thÓ tÝchKLTT kh¸c nhau,søc co d·n kh¸c nhau: Theo chiÒu ngang thí cã KLTT cµng lín søc co d·n ngang thí cµngm¹nh, ngîc l¹i gç cµng nhÑ (KLTT nhá) søc co d·n ngang thí cµng Ýt. Bëiv× gç cã KLTT lín lµ lo¹i gç cã tû lÖ tÕ bµo v¸ch dµy nhiÒu, c¸c tÕ bµo l¹is¾p xÕp theo chiÒu däc th©n c©y, lµm cho tæng lîng Mixen Xenlul« xÕpdäc th©n c©y t¨ng lªn, ®a ®Õn tæng kho¶ng c¸ch c¸c Mixen Xenlul« theochiÒu ngang th©n c©y t¨ng lªn do vËy co d·n ngang thí cµng t¨ng lªn vµngîc l¹i. Theo chiÒu däc thí, gç cã KLTTcµng nhá søc co d·n däc thí cµnglín, ngîc l¹i gç cµng nhÑ co d·n däc thí cµng Ýt. V× gç nhÑ lµ do gç símnhiÒu. ë vïng gç sím gãc lÖch cña Mixen líp gi÷a v¸ch thø sinh cña tÕ bµoxÕp däc th©n c©y t¨ng lªn nªn co d·n däc thí t¨ng lªn vµ ngîc l¹i.I.1.2. Ph¬ng ph¸p ph¬i sÊy. NÕu yªu cÇu vÒ møc ®é kh« nh nhau (®é Èm b»ng nhau) th× gç ph¬icã thÓ co rót nhiÒu h¬n gç sÊy. V× sÊy gç thêng dïng nhiÖt ®é cao h¬nnhiÖt ®é b×nh thêng cña kh«ng khÝ. NhiÖt ®é sÊy cao vµ tèc ®é sÊy lín cãthÓ lµm cho bÒ mÆt gç vµ bªn trong gç kh«ng ®Òu (®é Èm chªnh lÖch) tronggç s¶n sinh néi lùc g©y nªn biÕn d¹ng vÜnh cöu t¹o ra tÇng kÕt cøng ë bÒmÆt ng¨n c¶n sù tho¸t Èm cña líp gç bªn trong trë ng¹i ®Õn sù co rót b×nhthêng cña c¶ khèi gç.I.2. C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn KLTT.I.2.1. Loµi c©y: Loµi c©y kh¸c nhau cã cÊu t¹o kh¸c nhau dÉn ®Õn KLTTcòng kh¸c nhau. YÕu tè cÊu t¹o ë ®©y ®îc biÓu thÞ b»ng tæ thµnh tÕ bµotrong c©y, ®ã lµ tØ lÖ v¸ch dµy vµ tÕ bµo v¸ch máng, chÝnh tØ lÖ nµy t¹o ra sùchªnh lÖch vÒ ®é rçng nhiÒu Ýt kh¸c nhau gi÷a c¸c lo¹i c©y.I.2.2. TØ lÖ gç sím, gç muén: Theo kÕt qu¶ nghiªn cøu cho thÊy, KLTT gçmuén b»ng tõ 2 - 3 lÇn KLTT gç sím. V× vËy c¸c lo¹i gç cã gç sím gç 2muén ph©n biÖt th× tØ lÖ gç muén nhiÒu hay Ýt cã ¶nh hëng lín ®Õn KLTTcña gç.I.2.3. §é Èm cña gç: Khi ®é Èm cña gç thay ®æi th× khèi lîng cña nã còngthay ®æi. Nhng thÓ tÝch cña nã thay ®æi hay kh«ng l¹i phô thuéc vµo c¸cgiai ®o¹n cña qu¸ tr×nh hót Èm vµ nh¶ Èm, cã thÓ chia lµm 2 giai ®o¹n trongqu¸ tr×nh thay ®æi Èm. Giai ®o¹n ®é Èm tõ 0% ®Õn ®é Èm b·o hoµ thí gç, giai ®o¹n nµy khi®é Èm t¨ng th× khèi lîng cña gç t¨ng lªn, ®ång thêi trong gç xuÊt hiÖnhiÖn tîng d·n në lµm cho thÓ tÝch gç t¨ng. Ngîc l¹i, khi ®é Èm gi¶m th×khèi lîng cña gç gi¶m ®ång thêi thÓ tÝch còng gi¶m (do gç co rót) nhngmét c¸ch t¬ng ®èi th× khèi lîng thay ®æi nhanh h¬n hoÆc chËm h¬n sovíi viÖc t¨ng hay gi¶m thÓ tÝch. V× vËy khèi lîng thÓ tÝch cña gç trong giai®o¹n nµy còng thay ®æi khi ®é Èm thay ®æi, nhng thay ®æi chËm. Giai ®o¹n ®é Èm lín Wbh khi ®é Èm t¨ng tõ Wbh hay gi¶m vÒ Wbhth× khèi lîng cña gç thay ®æi (t¨ng hay gi¶m) nhng thÓ tÝch gç kh«ngthay ®æi. V× vËy viÖc t¨ng hay gi¶m ®é Èm trong giai ®o¹n nµy dÉn ®Õn khèilîng thÓ tÝch gç thay ®æi nhng lµ sù thay ®æi râ rÖt.I.2.4. C¸c yÕu tè kh¸c. Nh ®· tr×nh bµy, gç ®îc cÊu t¹o bëi c¸c tÕ bµo, c¸c tÕ bµo nµytrong c©y sÏ tr¶i qua c¸c giai ®o¹n nh: Sinh ra, lín lªn, æn ®Þnh vµ giµ ®i.Trong giai ®o¹n tÕ bµo lín lªn, v¸ch tÕ bµo dµy thªm lµ do nguyªn sinh chÊtkh«ng ngõng sinh ra nh÷ng Mixen Xenlulo ®¾p lªn phÝa trong cña v¸ch tÕbµo. H¬n n÷a, cïng víi thêi gian, gç lâi ®îc h×nh thµnh tõ gç gi¸c, ®©y lµmét qu¸ tr×nh biÕn ®æi sinh häc, vËt lý vµ ho¸ häc rÊt phøc t¹p. T ...