Giáo trình Kế toán thuế trong doanh nghiệp: Phần 2 - ĐH Thương mại

Nối tiếp nội dung của phần 1 cuốn giáo trình Kế toán thuế trong doanh nghiệp, phần 2 trình bày các nội dung: kế toán thuế thu nhập cá nhân, kế toán các loại thuế, phí, lệ phí khác. Mời các bạn cùng tham khảo để nắm chi tiết nội dung giáo trình.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Kế toán thuế trong doanh nghiệp: Phần 2 - ĐH Thương mại Chương 4 KẾ TOÁN THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN Mục tiêu: Chương này giúp người học nắm bắt được những nội dung như sau: - Khái niệm, đặc điểm về thuế thu nhập cá nhân - Quy định chung thuế thu nhập cá nhân trong doanh nghiệp như đối tượng chịu thuế, xác định khoản thuế thu nhập cá nhân phải nộp cũng như công tác khai, quyết toán thuế thu nhập cá nhân - Nguyên tắc kế toán và phương pháp kế toán thuế thu nhập cá nhân 4.1. KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM VÀ QUY ĐỊNH CHUNG VỀ THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN 4.1.1. Khái niệm, đặc điểm thuế thu nhập cá nhân * Khái niệm thuế thu nhập cá nhân Thuế thu nhập cá nhân đã được áp dụng từ lâu ở các nước phát triển, đối tượng nộp thuế này là mọi dân cư trong nước và người nước ngoài có thu nhập phát sinh ở nước sở tại không phân biệt nghề nghiệp và địa vị xã hội. Ðồng thời, tùy theo tính chất của các khoản thu nhập cá nhân, người ta chia thu nhập làm hai loại: Thu nhập thường xuyên và thu nhập không thường xuyên để tính thuế cho phù hợp. Lần đầu tiên ở Anh vào năm 1799, thuế thu nhập cá nhân được đưa vào thực hiện như một hình thức thu tạm thời nhằm mục đích trang trải cho cuộc chiến tranh chống Pháp và được chính thức áp dụng vào năm 1842. Sau đó thuế thu nhập cá nhân đã nhanh chóng được lan truyền sang các nước công nghiệp khác như: ở Nhật năm 1887, Ðức 1899, Mỹ 1913, Pháp 1914 và Liên Xô năm 1922, Trung Quốc 1936... Đến nay, trên thế giới đã có khoảng 180 nước áp dụng thuế thu nhập cá nhân. Các quốc gia 150 có nền kinh tế thị trường phát triển đều coi thuế thu nhập cá nhân là một trong những sắc thuế có tầm quan trọng đặc biệt trong việc huy động nguồn thu ngân sách, thực hiện phân phối công bằng xã hội và điều tiết vĩ mô nền kinh tế. Qua nghiên cứu thuế thu nhập cá nhân của các nước trên thế giới, hiện nay có 02 phương pháp đánh thuế thu nhập cá nhân là đánh thuế thu nhập cá nhân theo từng nguồn thu nhập thực tế của mỗi cá nhân và đánh thuế thu nhập cá nhân trên tổng thu nhập của cả hộ gia đình. Cụ thể như sau: Phương pháp thứ nhất: Tính thuế vào từng khoản thu nhập thực tế của mỗi cá nhân Phương pháp này được áp dụng phổ biến ở Anh, Nhật, Thụy Ðiển, các nước châu Phi, Liên Xô, Hungari, Tiệp khắc... Phương pháp này cách tính đơn giản, dễ thực hiện, đảm bảo thu kịp thời vào Ngân sách Nhà nước. Tuy nhiên chưa đảm bảo yêu cầu phân phối lại thu nhập quốc dân qua thuế sao cho có hiệu quả và đáp ứng được sự công bằng xã hội và nhất là đối với những cá nhân có nhiều khẩu ăn theo. Phương pháp thứ hai: Tính thuế trên tổng thu nhập của cả hộ gia đình Phương pháp này được áp dụng ở Pháp, Hà Lan... Phương pháp này đảm bảo sự công bằng hơn về mặt đạo đức xã hội. Tuy nhiên, còn hạn chế về tính kịp thời về thông tin do mỗi hộ gia đình có nhiều nguồn thu nhập khác nhau, vì vậy ít quốc gia áp dụng phương pháp này. Qua nghiên cứu thuế thu nhập cá nhân của các nước trên thế giới có thể thấy, trong 2 phương pháp đánh thuế, thì đa số các quốc gia lựa chọn phương pháp tính thuế vào từng khoản thu nhập thực tế của mỗi cá nhân nhưng có sự vận dụng cho phù hợp với điều kiện của từng nước. Theo thống kê của ERNST&YOUNG tại “The global Excutive” hiện nay thuế thu nhập cá nhân trên thế giới thông thường đánh vào cả cá nhân kinh doanh và cá nhân không kinh doanh. Thuế thu nhập cá nhân 151 được coi là loại thuế đặc biệt vì có lưu ý đến hoàn cảnh của các cá nhân có thu nhập phải nộp thuế thông qua việc xác định miễn, giảm thuế hoặc khoản miễn trừ đặc biệt. Thuế thu nhập cá nhân là sắc thuế thuộc nhóm thuế thu nhập và được các quốc gia sử dụng phổ biến và coi đó là một sắc thuế quan trọng đảm bảo nguồn thu cho Ngân sách Nhà nước, đồng thời thực hiện chức năng tái phân phối, đảm bảo công bằng xã hội. Vì vậy, thuế thu nhập cá nhân được hiểu là: Thuế thu nhập cá nhân là sắc thuế trực thu đánh vào thu nhập chịu thuế của cá nhân trong một khoảng thời gian nhất định (thời gian tính thuế thường là một năm). Thu nhập chịu thuế của cá nhân trong kỳ tính thuế là thu nhập sau khi đã giảm trừ các khoản chi phí liên quan để tạo ra thu nhập, các khoản giảm trừ mang tính chất xã hội và các khoản giảm trừ cần thiết khác. * Đặc điểm của thuế thu nhập cá nhân Thuế thu nhập cá nhân có các đặc điểm như sau: [36] Thứ nhất: Thuế thu nhập cá nhân là một loại thuế trực thu Đặc điểm trực thu của sắc thuế này là một loại thuế đánh trực tiếp vào thu nhập của người nộp thuế, được biểu hiện sự đồng nhất của người chịu thuế đồng thời là người nộp thuế và khó có thể chuyển gánh nặng thuế sang cho chủ thể khác. Đối tượng nộp thuế thu nhập cá nhân là cá nhân có thu nhập chịu thuế. Thứ hai: Thuế thu nhập cá nhân có diện thu thuế rất rộng Tính chất diện thu thuế rất rộng được biểu hiện trên khía cạnh liên q ...