Giáo trình môn kỹ thuật gia công cao su - Phần 2

Hầu hết các sản phẩm cao su dân dụng, các sản phẩm cao su kỹ thuật (săm, lốp, băng tải, dây curoa, zoăng phớt...) không phụ thuộc vào cấu tạo phức tạp khác nhau, cấu trúc vật liệu khác nhau... đều đ-ợc sản xuất theo một công nghệ gia công chung gồm hàng loạt các công đoạn nối tiếp nhau theo một trình tự nhất định sau:
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình môn kỹ thuật gia công cao su - Phần 2 25 2. L·o hãa mÖt mái: lµ qu¸ tr×nh l·o hãa x¶y ra d−íi t¸c dông cña lùc c¬ häc, s¶n phÈm chÞu t¶i träng tÜnh. 3. L·o hãa oxy hãa: lµ qu¸ tr×nh l·o hãa x¶y ra do t¸c ®éng cña c¸c t¸c nh©n «xy hãa nh− «xy kh«ng khÝ, «z«n, c¸c «xyt kim lo¹i cã hãa trÞ thay ®æi… 4. L·o hãa ¸nh s¸ng: lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh «xy hãa do c¸c tia s¸ng cã b−íc sãng ng¾n. 5. phÇn 2 C¸c qu¸ tr×nh gia c«ng c¬ b¶n HÇu hÕt c¸c s¶n phÈm cao su d©n dông, c¸c s¶n phÈm cao su kü thuËt(s¨m, lèp, b¨ng t¶i, d©y curoa, zo¨ng phít...) kh«ng phô thuéc vµo cÊu t¹o phøct¹p kh¸c nhau, cÊu tróc vËt liÖu kh¸c nhau... ®Òu ®−îc s¶n xuÊt theo mét c«ngnghÖ gia c«ng chung gåm hµng lo¹t c¸c c«ng ®o¹n nèi tiÕp nhau theo mét tr×nhtù nhÊt ®Þnh sau: * C«ng ®o¹n chÕ biÕn nguyªn vËt liÖu nh»m môc ®Ých chÕ t¹o ®−îc nguyªnvËt liÖu (hçn hîp cao su) cã thµnh phÇn ho¸ häc, cÊu tróc phï hîp víi ®¬n phachÕ vµ cã nh÷ng tÝnh n¨ng c«ng nghÖ, tÝnh chÊt c¬ lý ®¸p øng c¸c yªu cÇu c«ngnghÖ vµ yªu cÇu kü thuËt cña s¶n phÈm. C«ng ®o¹n nµy bao gåm qu¸ tr×nh s¬luyÖn vµ hçn luyÖn → chuyÓn vÒ d¹ng cÇn thiÕt phôc vô cho c¸c qu¸ tr×nh giac«ng tiÕp theo. * C«ng ®o¹n gia c«ng b¸n thµnh phÈm vµ t¹o h×nh s¶n phÈm. C«ng ®o¹nnµy bao gåm c¸c qu¸ tr×nh nh−: c¸n tr¸ng, phñ hoÆc phÕt lªn bÒ mÆt vËt liÖu kh¸cnh− v¶i, sîi; c¸n h×nh ra b¸n thµnh phÈm, Ðp phun, ®ïn, ®óc... → môc ®Ých cñac«ng ®o¹n nµy lµ chuyÓn cao su vÒ tr¹ng th¸i, h×nh d¹ng kÝch th−íc h×nh häc hîplý ®Ó cã thÓ l¾p ghÐp thµnh c¸c b¸n thµnh phÈm cã h×nh d¹ng, kÝch th−íc phï hîpvíi s¶n phÈm cuèi cïng. 26 * C«ng ®o¹n l−u ho¸ lµ c«ng ®o¹n cuèi cïng cña c«ng nghÖ gia c«ng caosu. Môc ®Ých cña c«ng ®o¹n nµy lµ nh»m chuyÓn cÊu tróc m¹ch th¼ng cña cao suban ®Çu sang cÊu tróc m¹ng kh«ng gian víi nh÷ng tÝnh n¨ng kü thuËt cÇn thiÕtcho s¶n phÈm.- Mét sè s¶n phÈm gia c«ng b»ng ph−¬ng ph¸p ®óc, Ðp d¸n, c«ng ®o¹n l−u ho¸th−êng tiÕn hµnh ®ång thêi víi c«ng ®o¹n t¹o h×nh s¶n phÈm.- Trong qu¸ tr×nh gia c«ng hçn hîp cao su ra s¶n phÈm ë mçi c«ng ®o¹n kh¸cnhau sù thay ®æi tr¹ng th¸i, cÊu tróc cña cao su vµ c¸c chÊt phèi hîp còng kh¸cnhau. Ch−¬ng 1 S¬ luyÖn cao su1.1. Më ®Çu- BiÕn d¹ng ®µn håi lµ mét trong sè c¸c tÝnh chÊt quÝ b¸u cña cao su. Nh−ngtrong qu¸ tr×nh gia c«ng vµ chÕ biÕn cao su th× nã g©y hµng lo¹t ¶nh h−ëng xÊu®Õn qu¸ tr×nh gia c«ng cao su ra s¶n phÈm, lµm cho s¶n phÈm kh«ng cã kÝchth−íc, h×nh d¸ng nh− ý muèn do hiÖn t−îng håi phôc biÕn d¹ng.- Mét trong nh÷ng tÝnh chÊt c«ng nghÖ quan träng vµ cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh giac«ng lµ ®é dÎo cña hçn hîp cao su tøc lµ kh¶ n¨ng biÕn d¹ng cña hçn hîp cao sud−íi t¸c dông lùc c¬ häc.- §é dÎo cña cao su t¨ng khi t¸c dông lªn nã mét lùc c¬ häc khuÊy trén hoÆcnhiÖt.- Qu¸ tr×nh c«ng nghÖ, trong nã d−íi t¸c dông cña lùc c¬ häc vµ c¸c hiÖn t−înghãa häc kh¸c x¶y ra ®ång thêi ®é nhít vµ biÕn d¹ng håi phôc ®µn håi cña cao sugi¶m ®−îc gäi lµ qu¸ tr×nh s¬ luyÖn cao su. S¬ luyÖn cao su lµ qu¸ tr×nh gia c«ng c¬ häc nh»m t¨ng ®é dÎo cña cao suv× vËy s¬ luyÖn cao su cã thÓ tiÕn hµnh trªn m¸y c¸n 2 trôc, m¸y luyÖn kÝn vµm¸y trôc vÝt. 271.2. C¬ chÕ cña qu¸ tr×nh s¬ luyÖn- Khi nghiªn cøu ¶nh h−ëng cña lùc t¸c dông c¬ häc ®Õn ®é dÎo cña cao su thiªnnhiªn c¸c nhµ khoa häc nhËn thÊy cïng víi sù t¨ng ®é dÎo cña cao su thiªn nhiªnth× cÊu tróc ngo¹i vi ph©n tö d¹ng cÇu còng bÞ ph¸ vì. Nh− vËy ®é dÎo cña cao sucã liªn quan chÆt chÐ víi cÊu tróc ngo¹i vi ph©n tö d¹ng cÇu cña nã.- §èi víi c¸c lo¹i cao su kh«ng cã cÊu tróc d¹ng cÇu th× d−íi t¸c dông cña lùc c¬häc ®é dÎo cña cao su còng t¨ng lªn.- §é dÎo cña cao su kh«ng chØ liªn quan tíi cÊu tróc ngo¹i vi ph©n tö cña nã mµsù t¨ng ®é dÎo cña cao su cßn cã thÓ gi¶i thÝch b»ng qu¸ tr×nh ®øt m¹ch (ph©nhñy) m¹ch ®¹i ph©n tö cao su, sù gi¶m khèi l−îng ph©n tö c¸c ®o¹n m¹ch m¹ch®¹i ph©n tö d−íi t¸c dông lùc c¬ häc vµ qu¸ tr×nh oxy hãa x¶y ra trong qu¸ tr×nhs¬ luyÖn.- Trong ®iÒu kiÖn tù nhiªn vµ ®iÒu kiÖn cña c¸c c«ng ®o¹n gia c«ng, cao su ëtr¹ng th¸i mÒm cao. C¸c m¹ch ®¹i ph©n tö, ®o¹n m¹ch ®¹i ph©n tö cã ®é linh®éng t−¬ng ®èi lín.- Thêi gian håi phôc biÕn d¹ng cña cao su vÉn cßn qu¸ lín so víi thêi gian t¸cdông lùc cña m¸y c¸n, m¸y trôc vÝt... §èi víi mét sè cao su cã nhiÒu nhãm ph©ncùc th× lùc t¸c dông t−¬ng hç gi÷a c¸c m¹ch còng t¨ng lªn rÊt nhiÒu → thêi gianhåi phôc biÕn d¹ng cña c¸c lo¹i polyme nµy lín h¬n n÷a.- Sù kh¸c nhau cña thêi gian håi phôc biÕn d¹ng vµ thêi gian t¸c dông lùc ®· t¹onªn trong khèi cao su nh÷ng øng suÊt c¬ häc rÊt lín. Nh− vËy ®Ó qu¸ tr×nh ®øtm¹ch ®¹i ph©n tö x¶y ra th× c¸c øng suÊt c¬ häc nµy ph¶i cã n¨ng l−îng lín h¬nn¨ng l−îng c¸c liªn kÕt hãa häc (C - C): ...