Giáo trình Tâm lý kinh doanh (161 trang)

Tâm lý học kinh doanh là là một ngành khoa học nghiên cứu các hiện tượng, quy luật, đặc điểm tâm lý con người và các mối quan hệ trong sản xuất kinh doanh. Nghiên cứu về tâm lý trong việc tiêu thụ sản phẩm, theo hướng này tâm lý học kinh doanh tìm hiểu những qui luật tâm lý trong các vấn đề như: nhu cầu thị hiếu của khách hàng; phong tục tập quán của thị trường, để nhà kinh doanh lập kế hoạch sản xuất; nghiên cứu tâm lý của người bán hàng; tâm lý của người mua hàng trước và sau khi dùng sản phẩm. Mời các bạn cùng tham khảo giáo trình Tâm lý kinh doanh để biết thêm chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Tâm lý kinh doanh (161 trang) 1 BÀI 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG CỦA TÂM LÝ HỌC 1.1.Tâm lý và tâm lý học 1.1.1.Khái niệm tâm lý Tâm lý là toàn bộ những hiện tượng tinh thần nảy sinh và diễn biến ở trong não, tạo nên cái mà ta gọi là nội tâm của mỗi người (người khác không trực tiếp nhìn thấy) và có thể biểu lộ ra hành vi (có thể trực tiếp nhìn thấy). Tâm lý là một trong 3 mặt cấu trúc của con người: mặt sinh học (cơ thể), mặt xã hội (các quan hệ với những người khác, với gia đình, xã hội) và mặt tâm lý. Động vật cũng có tâm lý. Tùy theo trình độ tiến hóa mà tâm lý của từng loài động vật cũng khác nhau, tương ứng với kích thước và cấu tạo của não và với môi trường sống của mỗi loài. Tâm lý con người, là tâm lý phát triển cao nhất, khác với bản chất với tâm lý của bất kì loài động vật nào. 1.1.2.Khái niệm tâm lý học Đối tượng của nghiên cứu của tâm lý học là tâm lý người nói chung và từng loại hiện tượng tâm lý người nói riêng. Nhiệm vụ nghiên cứu của tâm lý học là: Nghiên cứu bản chất, cấu trúc và qui luật hình thành, vận hành và phát triển của tâm lý nói chung, của từng loại hiện tượng tâm lý nói riêng. Nghiên cứu những qui luật tâm lý đặc thù của từng loại hoạt động nghề nghiệp khác nhau của xã hội như: y tế, giáo dục, khoa học, nghệ thuật, thể thao, kinh doanh, quản lý, nhân sự…. Nghiên cứu lịch sử hình hành và phát triển của tâm lý học và nghiên cứu các phương pháp tiếp cận và nghiên cứu tâm lý người. 1.1.3.Một số khoa học liên quan mật thiết với tâm lý học 1.2.Triết học Triết học với tư cách là khoa học về những qui luật chung nhất của tự nhiên, của xã hội và của tư duy, là một cơ sở lý luận quan trọng hàng đầu của tâm lý học. Nó giúp cho tâm lý học có một quan niệm triết học đúng đắn về tâm lý con người. Triết học Mác – Lênin là triết học cung cấp cho tâm lý học về quan niệm duy vật biện chứng và duy vật lịch sử về tâm lý con người trong mối quan hệ biện chứng và lịch sử với tự nhiên và với xã hội. Nó là một cơ sở phương pháp luận cho việc tiếp cận và nghiên cứu tâm lý người. 1.2.1.Sinh lý học Tâm lý là chức năng của não nói riêng và của hệ thần kinh nói chung. Hệ thần kinh không thể tách rời với các hệ khác của cơ thể như: hệ tiêu hóa, hệ tim mạch, hệ hô hấp, hệ nội tiết, hệ cơ….Không thể nào hiểu được cảm giác, tri giác nếu không có hiểu biết về các giác quan như: mắt, tai, da, mũi, lưỡi…..Không thể nào hiểu được xúc cảm, hành vi nếu không có hiểu biết về hệ nội tiết, hệ cơ…Vì thế, sinh lý học người nói chung là sinh lý học hoạt động thần kinh cao cấp nói riêng là những khoa học giúp cho tâm lý học biết được những nguyên nhân từ phía cơ thể đối với tâm lý, biết được cơ sở tự nhiên của tâm lý. Tâm lý học học sinh là chuyên ngành nghiên cứu mối quan hệ giữa sinh lý và tâm lý, giữa sinh lý học và tâm lý học. 1.2.2.Xã hội học Tâm lý với tư cách là ý thức, tư tưởng, tình cảm, ý chí, xu hướng, năng lực, tính cách….tức là với tư cách là nhân cách của một con người, là sự phản ánh, là sản phẩm của xã hội, của lịch sử, của sự “tổng hòa các mối quan hệ xã hội”(Mác). Vì thế, xã hội học với tư cách là khoa học về các tương tác xã hội, các quan hệ xã hội và các hành vi xã hội, là một cơ sở lý luận không thể thiếu đối với tâm lý học, để hiểu được cơ sở xã hội của tâm lý, những nguyên nhân xã hội của tâm lý và sự tác động của Giáo trình Tâm lý kinh doanh 2 cá nhân đối với xã hội. Chuyên ngành tâm lý học xã hội là kết quả của việc nghiên cứu mối quan hệ giữa xã hội và cá nhân, giữa xã hội học và tâm lý học. 1.2.3.Văn hóa học Khác với tâm lý động vật, tâm lý người (tâm lý dân tộc, tâm lý cá nhân) là sản phẩm của văn hóa dân tộc và sự giao lưu văn hóa của các dân tộc, các quốc gia. Vì thế, việc nghiên cứu tâm lý của một cá nhân, một dân tộc phải gắn với sự hiểu biết của nền văn hóa của dân tộc mà cá nhân đó là thành viên và sự giao lưu văn hóa giữa các dân tộc đó là những dân tộc khác. 1.3.Một số chuyên ngành tâm lý học 1.3.1.Nhóm chuyên ngành tâm lý học cơ bản Tâm lý học đại cương, Lịch sử tâm lý học, Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu tâm lý người, Tâm lý học phát triển, Tâm lý học thần kinh, Tâm lý học giới tính, Tâm lý học nhân cách, Tâm lý học xã hội, Tâm lý học dân tộc, Tâm lý học tôn giáo, Tâm lý học gia đình… 1.3.2.Nhóm chuyên ngành tâm lý học ứng dụng Tâm lý học sư phạm, Tâm lý học y tế, Tâm lý thể thao, Tâm lý học nghệ thuật, Tâm lý học tư pháp, Tâm lý học quân sự, Tâm lý học lao động, Tâm lý học kinh doanh, Tâm lý học tổ chức nhân sự, Tâm lý học lâm sàng, Tâm bệnh học, Chuẩn đoán tâm lý, Tư vấn tâm lý, Trị bệnh tâm lý ….. 1.3.3.Một số nghề tâm lý học Tâm lý học không chỉ là một môn khoa học, một môn học mà còn là một lĩnh vực hoạt động xã hội – thực tiễn thông qua một số nghề cụ thể. Đó là nghề: Giảng dạy tâm lý học; Nghiên cứu tâm lý và tâm lý học; Chuẩn đóan tâm lý; Tư vấn và tham vấn tâm lý; Trị bệnh tâm lý hoặc ứng dụng tâm lý học trong các hoạt động tổ chức nhân sự, kinh doanh, thể thao, y tế, giáo dục…. 1.4.Vài nét về lịch sử hình thành và phát triển tâm lý học Những ý tưởng về tâm lý con người đã nảy sinh trong dân gian từ thời xa xưa với các quan niệm về “hồn”, về “phách”, về “vía”….(“hồn xiêu, phách lạc”, “sợ mất vía”, …) mà theo quan niệm này thì đó là những cái trú ngụ trong thể xác và khi con người chết đi thì nó rời khỏi thể xác để đến một nơi khác (lên “ trời”, hay xuống “địa ngục”, “suối vàng”, hay nhập vào một cơ thể khác….). Đó là những ý tưởng có tính chất mê tín hoặc tôn giáo. Có ý nghĩa quan trọng đối với sự hình thành của tâm lý học như là một môn khoa học là những ý tưởng của những nhà triết học về tâm lý con người: bắt đầu từ thời cổ đại ở Ấn Độ, Trung Quốc, Hy Lạp….Có thể nói tâm lý học đã phải trải qua một thời gian thai nghén dài qua nhiều thế kỷ ...