Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới: Cơ hội, thách thức đối với quyền của người lao động Việt Nam

Bài viết này đánh giá các cơ hội và thách thức đối với quyền của người lao động khi Việt Nam gia nhập các FTA thế hệ mới, kinh nghiệm của các quốc gia trên thế giới trong việc bảo vệ quyền của của người lao động, qua đó đưa ra các kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả bảo vệ quyền của người lao động khi Việt Nam gia nhập các FTA thế hệ mới.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới: Cơ hội, thách thức đối với quyền của người lao động Việt Nam HIỆP ĐỊNH THƢƠNG MẠI TỰ DO THẾ HỆ MỚI: CƠ HỘI, THÁCH THỨC ĐỐI VỚI QUYỀN CỦA NGƢỜI LAO ĐỘNG VIỆT NAM TS. Đỗ Anh Đức Trường Đại học Kinh tế Quốc dân Ths. Hồ Sĩ Lưu Trường Đại học Kinh tế - Đại học QG Hà Nội Tóm lược: Viẹt Nam đang tren con đường phát triển, họi nhạp sau rọng với thế giới,đặc biệt à tham gia nhiều các Hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới với những camkết sâu rộng, toàn diện hơn so với các FTA truyền thống sẽ tác động đáng kể đến các doanhnghiệp, môi trường kinh doanh và hệ thống chính sách, pháp uật có iên quan của Việt Nam.Khi các cam kết FTA thế hệ mới được thực thi sẽ có rất nhiều vấn đề được đạt ra với đất nướckhong chỉ trong các khía cạnh của nền kinh tế mà còn tác đọng trực tiếp đến ĩnh vực aođọng nói chung và quyền của người ao đọng nói rieng. Bài viết này đánh giá các cơ hội vàthách thức đối với quyền của người ao động khi Việt Nam gia nhập các FTA thế hệ mới, kinhnghiệm của các quốc gia trên thế giới trong việc bảo vệ quyền của của người ao động, quađó đưa ra các kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả bảo vệ quyền của người ao động khi ViệtNam gia nhập các FTA thế hệ mới. Từ khóa: FTA thế hệ mới, hiệu quả, quyền của người ao động.1. Đặt vấn đề Hiệp định thương mại tự do (Free Trade Agreement - FTA) là hiệp định hợp tác kinhtế được k kết giữa hai hay nhiều quốc gia nhằm cắt giảm các hàng rào thương mại, cụ thể làthuế quan, quota nhập khẩu và các hàng rào phi thuế quan khác, đồng thời thúc đẩy thươngmại hàng hóa và dịch vụ giữa các nước này với nhau. Như vậy, FTA là mọt sản phẩm của quátrình toàn cầu hóa, hàng tram hiẹp định thưong mại đã được ban hành trong những nam qua.Trong thời gian gần đây, thương mại toàn cầu ngày càng phát triển, hướng đến sự phát triểntoàn diện và bền vững. Các hoạt động thương mại như trao đổi hàng hoá, dịch vụ, xúc tiến vàtự do hoá đầu tư, hợp tác chuyển giao công nghệ, công nghệ, lao động, môi trường… giữa cácquốc gia liên tục được đẩy mạnh, dẫn đến những thoả thuận, hợp tác giữa các quốc gia ngàycàng mở rộng nội dung và phạm vi. Các hiệp định thương mại tự do không ngừng đượcthương lượng và k kết giữa các quốc gia, nội dung các hiệp định thương mại tự do khôngcòn bó hẹp ở các vấn đề truyền thống, mà đã được mở rộng thêm với phạm vi rộng hơn, nộidung vượt ra ngoài cam kết về thương mại, dịch vụ và đầu tư mà còn bao gồm cả các thể chế,pháp l , trong các lĩnh vực về môi trường, người lao động, sở hữu trí tuệ,… Sự thay đổi đáng kể của các FTA khi mở rọng hon về phạm vi và sau hon về mức đọcam kết tự do hóa đã hình thành mọt khái niẹm mới là Hiẹp định thưong mại tự do thế hẹ mới(New generation Free Trade Agreement). Thuạt ngữ ―thế hẹ mới‖ mang tính chất tưong đốiđể chỉ các FTA có phạm vi toàn diẹn vượt ra ngoài khuon khổ tự do hàng hóa của các FTA 794truyền thống. Nếu như các FTA truyền thống chủ yếu quy định các vấn đề tự do thưong mại,giảm thiểu các hàng rào thưong mại, thuế quan thì FTA thế hẹ mới đã bao gồm nhiều vấn đềrọng hon các cam kết trong khuon khổ của Hiẹp định chung về thuế quan và thưong mại(General Agreement on Tariffs and Trade - GATT) cũng như mọt loạt vấn đề mà tổ chứcthương mại quốc tế (World Trade Organization – WTO) chưa quy định như lao đọng, moitrường. Khái quát lại, có thể hiểu Hiẹp định thưong mại tự do thế hẹ mới là hiẹp định thưongmại tự do giữa hai hay nhiều quốc gia có phạm vi cam kết rọng hon, toàn diẹn hon, khong chỉtiếp tục cam kết sau hon về loại bỏ hàng rào thưong mại mà còn điều chỉnh sang các lĩnh vựckhác lien quan đến thưong mại, thạm chí phi thưong mại. Khi các cam kết FTA thế hệ mới được thực thi sẽ có nhiều tác động hoạt động thươngmại và đầu tư trong và ngoài nước. Các FTA thế hẹ mới khong chỉ tác đọng đến nhiều khíacạnh của nền kinh tế mà còn tác đọng trực tiếp đến lĩnh vực lao đọng nói chung và quyền củangười lao đọng nói rieng với cả những thuạn lợi và khó khan. Chính vì vậy nghiên cứu và chỉra những cơ hội, thách thức đối với quyền của người lao động khi Việt Nam gia nhập cácFTA thế hệ mới trong bối cảnh Việt Nam đang ngày càng tham gia sâu, rộng vào các FTA thếhệ mới là hết sức cần thiết, không những đối với các doanh nghiệp đang sử dụng lao động màcòn hữu ích đối với các cơ quan quản l vĩ mô của Việt Nam trong việc hoạch định các chínhsách trong việc đảm bảo quyền của người lao động. Bài viết khái quát về những cơ hội, tháchthức đối với quyền của người lao động khi Việt Nam gia nhập và thực thi các FTA thế hệmới, kinh nghiệm của các quốc gia trên thế giới trong việc bảo vệ quyền của của người laođộng, qua đó đưa ra các kiến nghị nhằm nâng ...