Hoàn thiện chế định miễn trách nhiệm đối với thương nhân kinh doanh dịch vụ logistics

Bài viết phân tích, đưa ra quan điểm nhằm góp phần hoàn thiện một số vấn đề còn bất cập liên quan đến miễn trách nhiệm đối với thương nhân kinh doanh dịch vụ logistics, cụ thể bài viết tập trung vào các vấn đề: Miễn trách nhiệm do thỏa thuận; Do lỗi của khách hàng hoặc của người được khách hàng ủy quyền;...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hoàn thiện chế định miễn trách nhiệm đối với thương nhân kinh doanh dịch vụ logistics HOÀN THIỆN CHẾ ĐỊNH MIỄN TRÁCH NHIỆM ĐỐI VỚI THƯƠNG NHÂN KINH DOANH DỊCH VỤ LOGISTICS ThS Nguyễn Văn Hùng1 Tóm tắt: Bài viết phân tích, đưa ra quan điểm nhằm góp phần hoàn thiện một sốvấn đề còn bất cập liên quan đến miễn trách nhiệm đối với thương nhân kinh doanh dịchvụ logistics, cụ thể bài viết tập trung vào các vấn đề: Miễn trách nhiệm do thỏa thuận; Dolỗi của khách hàng hoặc của người được khách hàng ủy quyền; Do thương nhân kinh doanhdịch vụ logistics làm đúng theo những chỉ dẫn của khách hàng hoặc của người được kháchhàng ủy quyền và miễn trách do thương nhân không nhận được thông báo khiếu nại, thôngbáo khởi kiện trong thời hạn quy định. Từ khóa: miễn trách nhiệm, thương nhân kinh doanh dịch vụ logistics, lỗi của kháchhàng, khiếu nại, khởi kiện, Luật Thương mại 2005. Abstract: The article analyzes and gives views to contribute to the completion ofseveral inadequacies related to liability exemption for traders providing logistics services.The article focuses on the following issues: Liability exemption obligations by agreement;Due to the fault of the customer or the person authorized by the customer; Due to the traderproviding logistics services strictly following the instructions of the customer or the personauthorized by the customer and is relieved of responsibility because the trader has notreceived the notice of complaint or notice of lawsuit within the prescribed time limit. Keywords: liability exemption, traders providing logistics services, customererrors, complaints, lawsuits, Commercial Law 2005. Trong hệ thống pháp luật hiện hành của Việt Nam không có quy phạm định nghĩakhái niệm miễn trách nhiệm mà chỉ quy định về những trường hợp cũng như điều kiện đểthương nhân kinh doanh dịch vụ logistics được hưởng quyền này, từ những quy định này1 Khoa Luật thương mại, Trường Đại học Luật TP.HCM 163có thể hiểu miễn trách nhiệm là trường hợp mà thương nhân không phải chịu những hậuquả bất lợi vì những tổn thất đối với hàng hóa do những hành vi vi phạm của mình phátsinh trong các trường hợp mà pháp luật quy định.Về nguyên tắc khi tổn thất hàng hóa phátsinh hay khi có hành vi vi phạm xảy ra thương nhân là bên cung ứng dịch vụ sẽ phải chịutrách nhiệm bồi thường cho bên khách hàng, tuy nhiên trong một số trường hợp khi đápứng đủ điều kiện mà pháp luật đặt ra thương nhân sẽ được miễn trách nhiệm, vấn đề nàythể hiện tinh thần thiện chí, hợp tác, chia sẻ rủi ro giữa các chủ thể tham gia vào quan hệpháp luật, tạo ra vị thế bình đẳng về quyền lợi giữa các bên. Theo quy định của Luật Thươngmại 2005 thì thương nhân kinh doanh dịch vụ logistics ngoài việc được miễn trách nhiệmdo vi phạm nghĩa vụ hợp đồng theo quy định tại điều 294 như các nhà cung cấp dịch vụkhác, bên cung ứng dịch vụ logistics còn được miễn trách nhiệm theo quy định tại điều2372. Tuy nhiên, các quy định về miễn trách nhiệm cho thương nhân kinh doanh dịch vụlogistics trong hệ thống pháp luật còn được quy định ở các văn bản khác nhau tùy vào từngdịch vụ cụ thể mà thương nhân cung cấp, việc này gây khó khăn cho các chủ thể trong việcbảo vệ quyền lợi của mình. Ngoài ra những quy định này trong một số trường hợp còn khátrừu tượng, chưa rõ ràng dẫn đến nhiều cách hiểu, còn nhiều bất cập, không phù hợp vớiđiều kiện thực tiễn gây khó khăn trong việc áp dụng chế định này.1. Miễn trách nhiệm do các bên đã thỏa thuận Điều kiện miễn trách nhiệm này dựa trên nguyên tắc tự do, tự nguyện thỏa thuậntrong hoạt động thương mại, khi các bên thỏa thuận với nhau về việc miễn trách nhiệm thìcó thể hiểu khách hàng đã chấp nhận hành vi vi phạm của thương nhân kinh doanh dịchvụ, từ bỏ quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại của mình và nếu khách hàng là bên bị vi phạmđã không yêu cầu bên kia phải bù đắp cho mình thì pháp luật cũng không có căn cứ để yêucầu thương nhân phải bồi thường, việc bồi thường trong trường hợp này không đạt đượcmục đích khi đặt ra quy định, đồng thời còn tạo thêm gánh nặng không cần thiết cho bênvi phạm. Vấn đề cơ bản để thỏa thuận miễn trách được pháp luật bảo hộ là các bên phải tựdo, tự nguyện trong thỏa thuận, không bên nào được áp đặt, cưỡng ép, đe dọa bên nào,đồng thời không được trái với các nguyên tắc chung của pháp luật hoặc trái với thuần phong2 Trường Đại học Luật TP. Hồ Chí Minh (2012), giáo trình Pháp luật về thương mại hàng hóa và dịch vụ, Nhà xuấtbản Hồng Đức, tr 107. 164mỹ tục và đạo đức xã hội. Căn cứ vào nội dung quy định tại điểm a, khoản 1 Điều 294 LuậtThương mại 2005 thì thời điểm các bên thỏa thuận có thể là khi giao kết hợp đồng, khithực hiện hợp đồng nhưng phải trước khi trường hợp đượ ...