Kế toán, kiểm toán Việt Nam trong cuộc chạy đua chuyển đổi số và những vấn đề cần được quan tâm trong bối cảnh hiện nay

Bài viết "Kế toán, kiểm toán Việt Nam trong cuộc chạy đua chuyển đổi số và những vấn đề cần được quan tâm trong bối cảnh hiện nay" đề cập đến chuyển đổi số của các doanh nghiệp trên các khía cạnh thuận lợi và khó khăn của chuyển đổi số đối với các doanh nghiệp Việt Nam. Ngoài ra, bài viết phân tích thực trạng chuyển đổi số của các doanh nghiệp Việt Nam hiện nay. Trên cơ sở đó, nghiên cứu đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm tận dụng cơ hội, vượt qua thách thức góp phần phát triển bền vững kế toán, kiểm toán Việt Nam trong thời gian tới. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kế toán, kiểm toán Việt Nam trong cuộc chạy đua chuyển đổi số và những vấn đề cần được quan tâm trong bối cảnh hiện nay KẾ TOÁN, KIỂM TOÁN VIỆT NAM TRONG CUỘC CHẠY ĐUA CHUYỂN ĐỔI SỐ VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ CẦN ĐƯỢC QUAN TÂM TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY Hàn Như Thiện1Tóm tắt Chuyển đổi số đang là xu thế tất yếu và cũng là vấn đề sống còn ở các quốc gia,tổ chức, doanh nghiệp và người tiêu dùng trên toàn thế giới nói chung và tại Việt Namnói riêng. Bài viết đề cập đến chuyển đổi số của các doanh nghiệp trên các khía cạnhthuận lợi và khó khăn của chuyển đổi số đối với các doanh nghiệp Việt Nam. Ngoài ra,bài viết phân tích thực trạng chuyển đổi số của các doanh nghiệp Việt Nam hiện nay. Trêncơ sở đó, nghiên cứu đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm tận dụng cơ hội, vượt quathách thức góp phần phát triển bền vững kế toán, kiểm toán Việt Nam trong thời gian tới.Từ khoá: Chuyển đổi số, kế toán - kiểm toán, cơ hội, thách thức1. Đặt vấn đề Khi cả thế giới đang hòa mình vào sự bùng nổ của cuộc cách mạng công nghiệp4.0, tất cả mọi hoạt động của con người đều gắn liền với công nghệ, máy móc; chuyểnđổi số được xem là phương pháp sống còn của nhiều doanh nghiệp hoạt động ở hầu hếtcác lĩnh vực: giáo dục, an ninh, kinh tế... Thậm chí, Chủ tịch tập đoàn FPT từng khẳngđịnh: “Nếu không chuyển đổi số, sớm muộn sẽ thất bại”. Bên cạnh đó, đại dịch Covid-19 bùng phát đã làm thay đổi nhanh chóng hành vicủa khách hàng và hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp trên toàn thếgiới. Các hoạt động sản xuất kinh doanh thực hiện theo những cách thông thường trướcđây đã dần trở nên không còn phù hợp gây ra sự gián đoạn, đình trệ. Trong khi dịchCOVID-19 tiếp tục có nhiều diễn biến phức tạp, gây xáo trộn tới đời sống xã hội và ảnhhưởng nghiêm trọng tới mọi hoạt động kinh tế thì nhu cầu chuyển đổi số lại càng trở nêncấp thiết hơn bao giờ hết. Đây là xu hướng chung của toàn thế giới và Việt Nam cũngkhông nằm ngoài xu hướng đó. Vì chỉ có chuyển đổi số, chuyển đổi phương thức hoạtđộng mới là giải pháp tối ưu nhất để doanh nghiệp thích ứng với những điều kiện giãncách trong giai đoạn hiện nay. Cụ thể, chuyển đổi số là quá trình ứng dụng công nghệ sốvào mọi lĩnh vực của xã hội. Nó liên quan đến sự thay đổi trong tư duy, sáng tạo. Nókhuyến khích các doanh nghiệp thử nghiệm những mô hình kinh doanh mới, sáng tạo,hiện đại. Thêm vào đó là sự tăng cường công nghệ số, số hóa tài sản nhằm gia tăng trảinghiệm khách hàng, nhân viên, đối tác,...Chuyển đổi số làm thay đổi cục diện thị trường,1 Phân hiệu ĐHĐN tại Kon Tum 471thay vì công nghệ truyền thống. Những sự thay đổi to lớn về năng suất lao động, trảinghiệm của người dùng và các mô hình kinh doanh mới đang được hình thành cho thấy vaitrò và tác động to lớn trong cuộc sống xã hội hiện nay của chuyển đổi số, nó tác động đếnmọi ngành nghề bao gồm công nghiệp, nông nghiệp, thương mại và dịch vụ kinh doanh. Tương tự như nhiều bộ phận khác trong các doanh nghiệp, chuyển đổi số giúpcông việc kế toán – kiểm toán không bị giới hạn bởi khoảng cách địa lý. Kế toán – kiểmtoán tại Việt Nam có thể thực hiện công việc của mình ở bất cứ đất nước nào trên toànthế giới, nếu cá nhân tổ chức đó đáp ứng đủ điều kiện. Ngược lại, bất cứ kế toán – kiểmtoán ở bất cứ quốc gia nào được chấp nhận hành nghề ở Việt Nam đều có thể thực hiệncông việc kế toán – kiểm toán của doanh nghiệp (DN), tổ chức tại Việt Nam. Điều nàytạo ra cả cơ hội và thách thức, cho những ai hành nghề kế toán – kiểm toán ở Việt Nam.Đó là cần phải cải thiện năng lực cũng như điều kiện của bản thân để có thể đáp ứng điềukiện hành nghề quốc tế, nâng cao vị thế bản thân và mở rộng phạm vi hành nghề. Theo Jasim và Raewf (2020) “Việc sử dụng công nghệ thông tin để đơn giản hóacác quy trình kế toán và giảm bớt công sức của kế toán đã bắt đầu từ hơn 140 nămtrước”. Cùng với đó là tác động của chuyển đổi kỹ thuật số trong kế toán, kiểm toán vẫnchưa rõ ràng. Quyền truy cập vào sổ cái phân tán (blockchain) và Dữ liệu lớn, được hỗtrợ bởi các công cụ phân tích dựa trên đám mây và trí tuệ nhân tạo, sẽ tự động hóa việc raquyết định trên quy mô lớn. Tuy nhiên, tự động hóa cũng làm tăng nguy cơ gây nguyhiểm cho chất lượng thông tin. Từ quan điểm của các chuyên gia kế toán, chuyển đổi sốcó thể được coi là một mối đe dọa, vì CNTT cho phép tự động hóa các hoạt động và quytrình làm việc do họ đảm nhận. Tuy nhiên, đây cũng có thể coi là một cơ hội, vì nó giảiphóng người kế toán khỏi những công việc nhàm chán mà máy móc có thể thực hiện,giúp họ có thời gian tập trung vào các hoạt động tạo ra giá trị hơn. Để có được điều nàykế toán – kiểm toán cần thay đổi để đáp ứng yêu cầu của kỷ nguyên mới, kết nối toàn cầuvà đáp ứng kỳ vọng của công chúng.2. Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu2.1. Tổng quan về chuyển đổi số2.1.1. Khái niệm về chuyển đổi số trong kế toán-kiểm toán và tiến trình chuyển đổi số Ngày 03/06/2020, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Quyết định số 749/QĐ-TTg phê duyệt chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến 2030.Chuyển đổi số được nhà nước khẳng định là xu thế bắt buộc, tất yếu để nâng cao hiệu quảsản xuất, kinh doanh, sức cạnh tranh, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp trong việc phát triểnbền vững trong tình trạng hiện nay. Nhìn chung, có rất nhiều khái niệm khác nhau vềchuyển đổi số nhưng tựu trung đều phản ánh bản chất của chuyển đổi số chính là quátrình ứng dụng công nghệ số vào tất cả lĩnh vực của một doanh nghiệp, nhằm làm thayđổi cách thức vận hành, mô hình kinh doanh và mang đến cho khách hàng những trải472nghiệm dịch vụ mới và tốt nhất. Hơn thế, chuyển đổi số còn góp phần thay đổi văn hóadoanh nghiệp, đòi hỏi sự sáng tạo và đổi mới quy trình để tiếp cận nhanh ...