Khả năng ứng dụng interferon trong hóa trị liệu

Sau khi bị tổn thương và mất máu, cơ thể cần thiết phải nhanh chóng tái tạo lại thể tích máu cần thiết cho sự sống. Điều này được thực hiện bởi một nhóm tế bào gốc đặc biệt trong tủy xương được gọi là tế bào gốc máu (The hematopoietic stem cell). Các tế bào gốc máu này ở trạng thái không hoạt động trong suốt quãng đời của chúng và chúng chỉ được kích thích hoạt động trong trường hợp bị tổn thương và mất máu. Sau đó chúng nhanh chóng tiến hành phân chia để bù vào...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khả năng ứng dụng interferon trong hóa trị liệu Khả năng ứng dụnginterferon trong hóa trị liệuSau khi bị tổn thương và mất máu, cơthể cần thiết phải nhanh chóng tái tạolại thể tích máu cần thiết cho sự sống.Điều này được thực hiện bởi mộtnhóm tế bào gốc đặc biệt trong tủyxương được gọi là tế bào gốc máu(The hematopoietic stem cell). Các tếbào gốc máu này ở trạng thái khônghoạt động trong suốt quãng đời củachúng và chúng chỉ được kích thíchhoạt động trong trường hợp bị tổnthương và mất máu. Sau đó chúngnhanh chóng tiến hành phân chia đểbù vào lượng tế bào máu bị mất.Điều này được trình bày bởi nhóm cácnhà khoa học được lãnh đạo bởi Giáosử Andreas Trumpp thuộc Trung tâmnghiên cứu ung thư Đức (The GermanCancer Research Center (DeutschesKrebsforschungszentrum, DKFZ))Trạng thái ngủ là cơ chế quan trọngđể bảo vệ các tế bào gốc. Trước hết lànó bảo vệ vật liệu di truyền từ sự biếnđổi di truyền. Sự biến đổi di truyềnnày được xảy ra chủ yếu trong quátrình phân chia của tế bào. Thêm vàođó, trạng thái ngủ cũng giúp cho cáctế bào gốc tránh được sự tấn công củanhiều loại độc chất tế bào (cytotoxin)là các chất độc chỉ hoạt động trongquá trình phân chia của tế bào.Các nhà khoa học đã từng khó khăntrong việc xác định các phân tử tínhhiệu có vai trò “đánh thức” các tế bàogốc khỏi trạng thái ngủ.Giáo sư Andreas Trumpp và cộng sự đã báocáo trên tạp chí Nature rằng phân tửinterferon-alpha, “chất đưa tin” (Themessenger substance) của hệ miễndịch, có vai trò như chuông báo thứccho các tế bào gốc máu. Các nhà khoahọc lần đầu tiên đã cho thấyinterferon-alpha có thể ảnh hưởngtrực tiếp đến chức năng của các tế bàogốc.Interferon –alpha được giải phóngkhỏi các tế bào miễn dịch khi cơ quanbị đe dọa bởi vi khuẩn hoặc virus. Cácnhà khoa học đã kích hoạt sự sản xuấtinterferon trong chuột bằng cách sửdụng một chất tương tự như loại virusxâm nhiễm trong động vật. Sau đó,trong chuột thí nghiệm có một sự giatăng lớn tỷ lệ phân chia của các tế bàogốc máu. Trong khi đó, ở đối chứngthì không có sự sản xuất các phân tửtín hiệu interferon và không có sự“tỉnh giấc” của các tế bào gốc.Các người điều tra đã thu được thêmbằng chứng về hiệu quả củainterferon-alpha bằng cách sử dụngthuốc 5-fluorouracil. Đây là loại độcchất tế bào thường được sử dụngtrong điều trị ung thư vú hoặc ung thưruột. Các tế bào gốc ở trạng thái ngủthì không bị ảnh hưởng bởi thuốc,hiệu lực của thuốc chỉ có tác dụngtrong quá trình phân chia tế bào. Tuynhiên, nếu động vật được sử dụnginterferon trước khi điều trị bằng 5-fluorouracil, chúng chết vì bệnh thiếumáu sau một thời gian ngắn. Điều nàydo lần điều trị đầu tiên bằnginterferon-alpha đã kích thích sự phânchia của các tế bào gốc, quá trìnhphân chia làm cho các tế bào trở nênnhạy cảm với 5-fluorouracil và bị giếtchết. Như vậy, chỉ có một số ít tế bàogốc còn sống sót và cung cấp các tếbào máu trưởng thành có vòng đờingắn như hồng cầu và tiểu cầu máu.Những gì các nhà nghiên cứu tìm thấyđặc biệt thú vị, nó cho thấy viễn cảnhmới trong cơ chế sử dụng để gia tănghiệu quả điều trị ung thư. GS. AndeasTrumpp đặt ra giả thuyết: “Sử dunginterferon-alpha, chúng tôi có thể“đánh thức” khỏi trạng thái ngủ khôngchỉ các tế bào gốc máu mà còn các tếbào gốc của khối u. Điều này có thểgiúp phá vỡ khả năng kháng lại nhiềuloại thuốc trị ung thư”Một quan sát lâm sàng đã cho thấy giảthuyết này không chỉ là ước muốn.Các bệnh nhân mắc một loại ung thưmáu gọi là bệnh bạch cầu mãn tính(the chronic myelogenous leukemia)được điều trị bằng thuốc Gleevec hầunhư luôn tái phát sau khi kết thúc quátrình điều trị. Một số bệnh nhân đãđược sử dụng interferon-alpha trướckhi được điều trị bằng thuốc Gleevec.Đáng ngạc nhiên là các bệnh nhân nàykhông bị tái phát trong một thời giandài mà không cần dùng thêm thuốc.GS. Andreas Trumpp giải thích“Chúng tôi tin rằng các tế bào gốc củabệnh bạch cầu đã được “đánh thức”bởi interferon. Do đó chúng trở nênnhạy cảm với Gleevec và bị tiêu diệt”Theo ThS. Lâm Vỹ Nguyên - CNSHTPHCM ...