Khảo sát một số yếu tố nguy cơ tim mạch và biểu hiện tăng LDL-C ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 tại Bệnh viện Quân y 175

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm khảo sát một số yếu tố nguy cơ tim mạch và tăng LDL-C máu ở bệnh nhân (BN) đái tháo đường (ĐTĐ) týp 2. Đối tượng và phương pháp: nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 115 BN ĐTĐ týp 2 điều trị nội trú tại Bệnh viện Quân y 175.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khảo sát một số yếu tố nguy cơ tim mạch và biểu hiện tăng LDL-C ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 tại Bệnh viện Quân y 175 t¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 6-2016 KHẢO SÁT MỘT SỐ YẾU TỐ NGUY CƠ TIM MẠCH VÀ BIỂU HIỆN TĂNG LDL-C Ở BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TÝP 2 TẠI BỆNH VIỆN QUÂN Y 175 Mai Tấn Mẫn*; Nguyễn Thị Phi Nga**; Lê Đình Tuân*** TÓM TẮT Mục tiêu: khảo sát một số yếu tố nguy cơ tim mạch và tăng LDL-C máu ở bệnh nhân (BN) đái tháo đường (ĐTĐ) týp 2. Đối tượng và phương pháp: nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 115 BN ĐTĐ týp 2 điều trị nội trú tại Bệnh viện Quân y 175. Kết quả: tỷ lệ BN có yếu tố nguy cơ tim mạch: cao tuổi 89,6%, rối loạn lipid máu 65,2%, tăng huyết áp (THA) 66,1%, thừa cân béo phì 56,5%, hút thuốc lá 49,6%, hoạt động thể lực ít 28,8%. Tỷ lệ BN có 2 yếu tố nguy cơ tim mạch 26,1%, 3 yếu tố 36,5%, 4 yếu tố 16,5%, 5 yếu tố 0,9%. Tỷ lệ rối loạn LDL-C 38,3%, tăng LDL-C kết hợp với: tăng triglycerid 29,6%, tăng cholesterol 27,0%, giảm HDL-C 1,7%. Có mối liên quan có ý nghĩa thống kê giữa nồng độ LDL-C với tình trạng thừa cân béo phì, hút thuốc lá, THA và hoạt động thể lực ít. Kết luận: yếu tố nguy cơ tim mạch phổ biến ở BN ĐTĐ týp 2 là: cao tuổi, rối loạn lipid máu, THA, thừa cân béo phì, hút thuốc lá. Có mối liên quan có ý nghĩa thống kê giữa tăng nồng độ LDL-C với các yếu tố nguy cơ thừa cân béo phì, hút thuốc lá, THA và hoạt động thể lực ít. * Từ khóa: Đái tháo đường týp 2; Yếu tố nguy cơ tim mạch; Tăng LDL-C. Survey on Cardiovascular Risk Factors and High LDL-C in Patients with Type Diabetes Mellitus in 175 Hospital Summary Objectives: To determine the cardiovascular risk factors and high LDL-C in patients with type 2 diabetes mellitus. Methods: A cross-sectional descriptive study was carried out on 115 type 2 diabetic patients in 175 Hospital. Results: The percentage of cardiovascular risk factors: age was 89.6%, dyslipidemia 65.2%, hypertension 66.1%, obesity 56.5%, smoking 49.6%, less physical activity 28.8%. The patients who had two cardiovascular risk factors were 26.1%, three factors 36.5%, four factors 16.5% and five factors 0.9%. The rate of high LDL-C was 38.3%, high LDL-C and hypertriglyceridemia 29.6%, high LDL-C and hypercholesterolemia 27.0%; high LDL-C and low HDL-C 1.7%. There was a significant relation between the high LDL-C with obesity, smoking, hypertension and less physical activity. Conclusion: Cardiovascular risk factors were common in patients with type 2 diabetes, including age, dyslipidemia, hypertension, obesity and smoking. There was significant relation between the high LDL-C with obesity, smoking, hypertension and less physical activity. * Key words: Type 2 diabetes; Cardiovascular risk factors; High LDL-C. * Bệnh viện Quân y 17 ** Bệnh viện Quân y 103 *** Đại học Y Dược Thái Bình Người phản hồi (Corresponding): Lê Đình Tuân (letuan935@gmail.com) Ngày nhận bài: 13/04/2016; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 20/06/2016 Ngày bài báo được đăng: 28/06/2016 124 t¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 6-2016 ĐẶT VẤN ĐỀ Trong những năm gần đây tốc độ phát triển của bệnh ĐTĐ đã trở thành vấn đề quan tâm trong cộng đồng. Việt Nam đang trong thời kỳ tăng trưởng kinh tế dẫn đến nhanh thay đổi từ lối sống, tạo điều kiện cho bệnh phát triển ngày càng tăng hơn so với trước [3]. Trong ĐTĐ týp 2, 3 yếu tố: glucose máu, huyết áp và lipid máu luôn luôn đi song hành với nhau và có tác động lẫn nhau, nếu BN ĐTĐ týp 2 có đồng thời cả ba yếu tố thì vấn đề tiên lượng bệnh nặng lên gấp nhiều lần [3, 8]. Lipoprotein có tỷ trọng thấp (LDL: Low Density Lipoprotein) là chất chuyên chở 70% cholesterol trong huyết tương. LDLC có vai trò đặc biệt quan trọng trong bệnh lý tim mạch. Nếu lấy chuẩn LDL-C trong máu > 4,1 mmol/l là bệnh lý thì ở người mắc bệnh ĐTĐ, tỷ lệ tăng LDL-C ở nam là 10%, nữ 25%. Ở người bệnh ĐTĐ, chỉ cần tăng nhẹ đã là yếu tố nguy cơ tăng nặng bệnh lý mạch vành [2]. Vì vậy, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài với mục tiêu: - Khảo sát một số yếu tố nguy cơ tim mạch và biểu hiện tăng LDL-C ở BN ĐTĐ týp 2 tại Bệnh viện Quân y 175. - Tìm hiểu mối liên quan giữa tăng LDL-C với một số yếu tố nguy cơ tim mạch ở BN ĐTĐ týp 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1. Đối tượng nghiên cứu. 115 BN ĐTĐ týp 2 điều trị tại Bệnh viện Quân y 175 từ 01 - 2015 đến 04 - 2015. * Tiêu chuẩn chọn BN: BN được chẩn đoán ĐTĐ týp 2 theo khuyến cáo của Hiệp hội ĐTĐ Hoa Kỳ (ADA, 2013) [7]. BN đồng ý hợp tác nghiên cứu. * Tiêu chuẩn loại trừ: - ĐTĐ týp 1, ĐTĐ ở phụ nữ mang thai. - BN có kèm theo bệnh nội tiết: Basedow, hội chứng Cushing, bệnh to đầu chi, hội chứng thận hư, BN đang mắc một số bệnh nặng (hôn mê, đột quỵ, nhiễm trùng nặng, thiếu máu nặng, suy tim, suy thận giai đoạn nặng…). - BN đang dùng các thuốc corticoid trong vòng 3 tháng. - BN không hợp tác, không thu thập đủ dữ liệu nghiên cứu. 2. Phương pháp nghiên cứu. - Thiết kế nghiên cứu: nghiên cứu tiến cứu, mô tả cắt ngang. Nội dung nghiên cứu: * BN ĐTĐ týp 2: - Khám lâm sàng: + Tuổi, giới, nghề nghiệp, tr ...