Luận án Tiến sĩ Y học: Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, X quang và đánh giá kết quả điều trị lệch lạc khớp cắn loại III Angle bằng hệ thống mắc cài MBT tv

Mục tiêu của đề tài là nhận xét một số đặc điểm lâm sàng, X-quang của lệch lạc khp cắn loại III theo Angle; đánh giá kết quả điều trị lệch lạc khớp cắn loại III theo Angle bằng hệ thống mắc cài MBT. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận án Tiến sĩ Y học: Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, X quang và đánh giá kết quả điều trị lệch lạc khớp cắn loại III Angle bằng hệ thống mắc cài MBT tv 1 ĐẶT VẤN ĐỀ Lệch lạc khớp cắn là sự lệch lạc của tương quan giữa các răng trênmột cung hàm hoặc giữa hai hàm. Lệch lạc khớp cắn được chia thành nhiềuloại dựa trên các tiêu chuẩn đưa ra bởi các tác giả khác nhau, tác giả EdwardH. Angle (1899) dựa trên mối tương quan của răng hàm lớn vĩnh viễn thứnhất hàm trên với răng hàm lớn vĩnh viễn thứ nhất hàm dưới và sự sắp xếpcủa các răng liên quan tới đường cắn đã phân lệch lạc khớp cắn thành ba loạichính là I, II và III [1]. Theo đánh giá của một số nghiên cứu gần đây cho rằng lệch lạc khớpcắn loại III theo Angle chiếm tỷ lệ khá cao ở nhiều quốc gia và tộc ngườikhác nhau. Tỷ lệ lệch lạc khớp cắn loại III theo Angle tại Mỹ khoảng 16% ởnhóm trẻ từ 4-10 tuổi [2], tại Nhật Bản là 7,81% ở trẻ gái độ tuổi 11 và tạiTrung Quốc, Hàn Quốc chiếm từ 9,4 - 19%[3],[4]. Tại Việt Nam, tỷ lệ lệchlạc răng và hàm ở trẻ rất cao chiếm 96,1% tại Hà Nội, 83,25% tại thành phốHồ Chí Minh, trong đó số trẻ bị lệch lạc khớp cắn loại III theo Angle lên tớikhoảng 21,7% [5]. Lệch lạc khớp cắn có thể ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe, đời sống củacá nhân trong xã hội như sang chấn khớp cắn, giảm chức năng ăn nhai, tạođiều kiện cho một số bệnh răng miệng phát triển, ảnh hưởng đến thẩm mỹkhuôn mặt, phát âm và các vấn đề về tâm lý [5].Trên lâm sàng các hình tháilệch lạc khớp cắn rất đa dạng và phong phú, trong đó sai khớp cắn loại III làmột hình thái phức tạp nhất. Đến nay, với sự phát triển của chỉnh hình răngmặt, điều trị lệch lạc khớp cắn nói chung đã có nhiều cải thiện đáng kể. Tuynhiên, việc điều trị sai khớp cắn loại III vẫn là một thử thách đối với các bácsĩ chỉnh nha.Tuỳ thời điểm can thiệp và nguyên nhân của lệch lạc khớp cắnloại III mà có phương pháp điều trị khác nhau. Điều trị chỉnh nha ở nhữngbệnh nhân trẻ được chẩn đoán sớm sai khớp cắn loại III có thể được điều trị 2chỉnh hình với Chin cup hoặc Face mask, để bình thường hóa sự lệch lạcxương. Với những bệnh nhân đã qua đỉnh tăng trưởng, điều trị chỉnh răng vớikhí cụ cố định làm cải thiện khớp cắn và thẩm mỹ mặt bù trừ sự bất cân xứngcủa nền xương. Phương pháp điều trị phẫu thuật được đề nghị với những bệnhnhân có sự bất cân xứng về xương nặng [2],[6]. Điều trị chỉnh nha bằng khí cụ cố định là di chuyển răng trên nền xươngđể bù trừ sự lệch lạc xương phía dưới được giới thiệu từ rất sớm (1930 –1940)[2]. Tuy nhiên, ở nước ta các kỹ thuật chỉnh nha nói chung chỉ mới đượcdu nhập và phát triển trong ít năm trở lại đây. Do vậy, việc thực hành của cácnha sỹ về chỉnh nha bằng khí cụ cố định như hệ thống mắc cài MBT còn hạnchế. Các nghiên cứu, đánh giá, phân tích lâm sàng, Xquang đối với từng loạilệch lạc khớp cắn còn thiếu, đặc biệt là nghiên cứu, đánh giá về lệch lạc khớpcắn loại III theo Angle bằng hệ thống mắc cài MBT cũng như những hiệu quảđiều trị của nó trên hệ thống xương, răng. Vì vậy, để cung cấp thêm nhữngbằng chứng khoa học trong chẩn đoán, điều trị loại lệch lạc khớp cắn nàychúng tôi thực hiện đề tài “Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, Xquang và đánhgiá kết quả điều trị lệch lạc khớp cắn loại III Angle bằng hệ thống mắc càiMBT” với hai mục tiêu: 1. Nhận xét một số đặc điểm lâm sàng, Xquang của lệch lạc khớp cắn loại III theo Angle. 2. Đánh giá kết quả điều trị lệch lạc khớp cắn loại III theo Angle bằng hệ thống mắc cài MBT. 3 Chương 1 TỔNG QUAN1.1. Khớp cắn và phân loại lệch lạc khớp cắn1.1.1. Khớp cắn1.1.1.1. Định nghĩa Khớp cắn là để chỉ đồng thời động tác khép hàm và trạng thái khi haihàm khép lại.Động tác khép hai hàm trong nha khoa là nói đến giai đoạn cuốicủa chuyển động nâng hàm dưới lên để dẫn đến sự tiếp xúc mật thiết giữa haihàm đối diện.Trạng thái khi hai hàm khép lại là nói đến liên quan của các mặtnhai các răng đối diện khi cắn khít nhau. Như vậy, khớp cắn có nghĩa lànhững quan hệ chức năng và rối loạn chức năng giữa hệ thống răng, cấu trúcgiữ răng, khớp thái dương hàm và yếu tố thần kinh cơ.1.1.1.2. Khớp cắn trung tâm Khớp cắn trung tâm là một vị trí có tiếp xúc giữa các răng của hai hàm(là một vị trí tương quan răng-răng), trong đó, các răng có sự tiếp xúc nhiềunhất, hai hàm ở vị trí đóng khít nhất và hàm dưới đạt được sự ổn định. Khớpcắntrungtâmcònđượcgọilà lồng múi tối đa [7].1.1.1.3. Đường khớp cắn- Đối với hàm trên: là đường nối múi ngoài của các răng sau và rìa cắn của các răng trước.- Đối với hàm dưới: là đường nối các rãnh răng phía sau và rìa cắn của các răng phía trước.- Đường khớp cắn là một đường cong đối xứng, đều đặn và liên tục. Khi hai hàm cắn khít vào nhau thì đường khớp cắn của hàm trên và dưới chồng khít lên nhau. Hình 1.1.Đường khớp cắn[1] 41.1.2. Phân loại lệch lạc khớp cắn theo Angle1.1.2.1. Các loại khớp cắn theo Angle Edward H. Angle (1899) đã coi răng hàm lớn thứ nhất hàm trên, răngvĩnh viễn to nhất của cung hàm trên, có vị trí tương đối ổn định so với nền sọ,khi mọc không bị chân răng sữa cản trở và còn được hướng dẫn mọc vàođúng vị trí nhờ vào hệ răng sữa là một mốc giải phẫu cố định và là chìa khóacủa khớp cắn. Căn cứ vào mối tương quan của nó và răng hàm lớn vĩnh viễnthứ nhất hàm dưới cùng sự sắp xếp của các răng liên quan tới đường cắn ôngđã phân khớp cắn thành 4 loại [1],[8]: - Khớp cắn bình thường: Núm ngoài gần của răng hàm lớn thứ nhất hàmtrên khớp với rãnh ngoài gần của răng hàm lớn thứ nhất hàm dưới, các răng cònlại trên cung hàm sắp xếp theo một đường cắn khớp đều đặn và liên tục. Hình 1.2. Khớp cắn bình ...