Luận văn đề tài : Tăng cường vai trò kinh tế của Nhà nước là nhân tố quan trọng để hình thành và hoàn thiện cơ chế quản lý kinh tế mới ở nước ta hiện nay

“Tư tưởng chủ đạo của kế hoạch và các chính sách kinh tế là giải phóng mọi năng lực sản xuất hiện có, khai thác mọi khả năng tiềm tàng của đất nước và sử dụng có hiệu quả sự giúp đỡ quốc tế để phát triển mạnh mẽ lực lượng sản xuất đi đôi với xây dựng và củng cố quan hệ sản xuất XHCN”. Đó chính là lời khẳng định của Đảng tại Đại Hội VI (1986) về việc đổi mới cơ chế quản lý tập trung quan liêu bao cấp sang cơ chế thị trường. Từ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn đề tài : Tăng cường vai trò kinh tế của Nhà nước là nhân tố quan trọng để hình thành và hoàn thiện cơ chế quản lý kinh tế mới ở nước ta hiện nay LUẬN VĂN:Tăng cường vai trò kinh tế của Nhànước là nhân tố quan trọng để hìnhthành và hoàn thiện cơ chế quản lý kinh tế mới ở nước ta hiện nay Lời nói đầu “Tư tưởng chủ đạo của kế hoạch và các chính sách kinh tế là giải phóng mọi nănglực sản xuất hiện có, khai thác mọi khả năng tiềm tàng của đất nước và sử dụng có hiệuquả sự giúp đỡ quốc tế để phát triển mạnh mẽ lực lượng sản xuất đi đôi với xây dựng vàcủng cố quan hệ sản xuất XHCN”. Đó chính là lời khẳng định của Đảng tại Đại Hội VI(1986) về việc đổi mới cơ chế quản lý tập trung quan liêu bao cấp sang cơ chế thị trường. Từ sau Đại Hội VI đến nay nước ta phát triển nền kinh tế hị trường (KTTT) được16 năm và đã đạt được nhiều thành tựu, tốc độ tăng trưởng nền kinh tế hàng năm khá cao,năm 1990: 5.1%; 1991: 5.9%;1999: 4.8%; 2000: 6.8% và rất cao vào những năm 1994:8.84%; 1995: 9.54%; 1996: 9.34%. Các thành tựu của nền kinh tế còn được đánh giá quasự phát triển toàn diện của xã hội: Việt Nam được coi là đất nước hòa bình và ổn định vềchính trị, xã hội; Hà Nội được bầu là thành phố hòa bình, nhiều hội nghị quốc tế quantrọng đã được tổ chức ở Việt Nam,… tất cả điều đó nói lên sự tin tưởng của bạn bè thế giớiđối với đất nước ta. Tuy nhiên nền kinh tế cũng phải đối mặt với những vấn đề nóng bỏng như lạmphát, thất nghiệp, cạnh tranh không lành mạnh, v.v….Nhà nước ta chủ trương phát triểnnền KTTT theo định hướng XHCN đây là một khó khăn rất lớn bởi nền kinh tế chúng tamới là “ định hướng XHCN, đang trong thời kì quá độ còn quá non trẻ, do đó việc giảiquyết các mâu thuẫn thị trường rất khó khăn. Đâu sẽ là giải pháp cho nền kinh tế nước ta? Lúc này chúng ta mới nhắc đến vai tròcủa Nhà nước như là nhân tố trung tâm trong việc duy trì ổn định của KTTT thông qua cácchính sách kinh tế vĩ mô. Trong nền KTTT chúng ta phải làm gì để Nhà nước thực hiện tốtvai trò của mình? Chính vì vậy tôi chọn đề tài: “Tăng cường vai trò kinh tế của Nhànước là nhân tố quan trọng để hình thành và hoàn thiện cơ chế quản lý kinh tế mới ởnước ta hiện nay” làm đề tài của mình.I. Lý luận chung về vai trò kinh tế của Nhà nước.1. Sự cần thiết khách quan về vai trò kinh tế của Nhà nước nói chung.1.1. Lịch sử ra đời vai trò kinh tế của Nhà nước qua các thời đại lịch sử: Nhà nước là công cụ của giai cấp thống trị được sử dụng để duy trì trật tự xã hộisao cho phù hợp với lợi ích của chính giai cấp thống trị. Trong lịch sử từ khi xuất hiện kiểuNhà nước đầu tiên đến nay không có Nhà nước nào hoàn toàn tách rời các quá trình kinh tếbởi Nhà nước nào cũng dựa trên cơ sở kinh tế nhất định. Thật ra lịch sử đã chứng minhchức năng kinh tế của Nhà nước được phôi thai ngay từ buổi ban đầu, khi Nhà nước chỉvừa xuất hiện. ở các thời kì khác nhau, ở các chế độ khác nhau, do tính chất Nhà nướckhác nhau nên vai trò và chức năng kinh tế của Nhà nước có biểu hiện khác nhau. Trong thời đại chiếm hữu nô lệ. Nhà nước chủ nô đã trực tiếp dùng quyền lực củamình can thiệp vào việc phân phối của cải được sản xuất ra. Trong thời đại của Nhà nướcchủ nô, của cải được sản xuất ra bởi những người nô lệ dưới sự chỉ huy điều khiển quátrình sản xuất của giai cấp chủ nô, nhưng khối lượng của cải ấy không được phân phối màbị giai cấp chủ nô chiếm đoạt bằng bạo lực, các thủ đoạn bạo lực phi kinh tế ở đây được sửdụng làm công cụ chiếm đoạt, cưỡng bức kinh tế. Trong thời đại phong kiến Nhà nước phong kiến không chỉ can thiệp vào việc phânphối của cải mà còn đứng ra tập hợp lực lượng nhân dân xây dựng kết cấu hạ tầng cho sảnxuất nông nghiệp, khuyến khích quan lại đi mở mang các vùng đất mới để ra các chínhsách ruộng đất thích hợp với từng thời kì. Nhìn chung các hoạt động này diễn ra một cáchtự phát. Tuy nhiên chức năng quản lý kinh tế được các Nhà nước phong kiến phương Đôngnhận thức sớm hơn so với các Nhà nước phong kiến phương Tây. Phương thức sản xuất phong kiến tan rã, chủ nghĩa tư bản (CNTB) ra đời, tư tưởngkinh tế đầu tiên của giai cấp tư sản xuất hiện trong giai đoạn này là chủ nghĩa trọngthương. Tư tưởng xuất phát của chủ nghĩa trọng thương cho rằng: Tiền là nội dung căn bảncủa của cải, là tài sản thật sự của một quốc gia. Do đó mục tiêu chủ yếu của các chính sáchkinh tế của mỗi nước là tăng gia khối lượng tiền tệ và Nhà nước có vai trò quan trọng trongviệc thúc đẩy hoạt động ngoại thương để ngày càng tạo ra nhiều của cải cho xã hội. Chủ nghĩa trọng thương đã trở thành lỗi thời và bắt đầu tan rã ngay từ đầu thế kỉXVII, trước hết là ở Anh. Những sự kiện kinh tế - xã hội, khoa học ở cuối thế kỉ XVII nhưcách mạng tư sản Anh đã chứng tỏ thời kì tích lũy ban đầu của chủ nghĩa tư bản đã kếtthúc và thời kì sản xuất tư bản chủ nghĩa (TBCN) bắt đầu. Tính chất phiến diện của ...