LUẬN VĂN: Hoàn thiện Quy chế thực hiện dân chủ ở xã ở Việt Nam hiện nay

Cách mạng tháng 8 năm 1945 thành công, Nhà nước Việt Nam dân chủ Cộng hoà ra đời đánh dấu một bước chuyển biến vô cùng trọng đại của dân tộc ta. Nó đập tan ách thống trị thực dân tàn bạo, xoá bỏ chế độ phong kiến lỗi thời đưa dân tộc ta bước vào kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, nhân dân được làm chủ đất nước, làm chủ xã hội. Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn coi dân chủ là một nội...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
LUẬN VĂN: Hoàn thiện Quy chế thực hiện dân chủ ở xã ở Việt Nam hiện nay LUẬN VĂN:Hoàn thiện Quy chế thực hiện dân chủ ở xã ở Việt Nam hiện nay Mở đầu 1. Tính cấp thiết của đề tài: Cách mạng tháng 8 năm 1945 thành công, Nhà nước Việt Nam dân chủ Cộnghoà ra đời đánh dấu một bước chuyển biến vô cùng trọng đại của dân tộc ta. Nó đậptan ách thống trị thực dân tàn bạo, xoá bỏ chế độ phong kiến lỗi thời đưa dân tộc tabước vào kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, nhân dân đượclàm chủ đất nước, làm chủ xã hội. Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng Cộngsản Việt Nam luôn coi dân chủ là một nội dung quan trọng. Phát huy quyền làm chủcủa nhân dân vừa là mục tiêu, vừa là động lực để nhân dân ta vượt qua khó khăn,thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ cách mạng, vừa là bản chất và đặc trưng của chế độmới. Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ VI của Đảng (12/1986) đã khẳng định: Dânbiết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, đó nền nếp hàng ngày của xã hội mới, thể hiệnchế độ nhân dân lao động tự quản lý nhà nước của mình. Trong quá trình xây dựng đất nước, quyền dân chủ của nhân dân ngày càngđược mở rộng, nhân dân thực hiện quyền làm chủ đất nước trước hết và chủ yếuthông qua các cơ quan dân cử. Trong những năm 80 - 90 của thế kỷ XX tình hình viphạm quyền dân chủ, tệ quan liêu tham nhũng diễn ra trầm trọng dẫn đến tình trạngkhiếu kiện tập thể, sự phản ứng mạnh mẽ của nhân dân, làm mất lòng tin của nhândân đối với Đảng và chính quyền. Ngày 18/02/1998, Bộ Chính trị Trung ương Đảng ra Chỉ thị số 30/CT-TƯ vềxây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở. Cụ thể hoá một bước Chỉ thị này,ngày 15/5/1998, Chính phủ ra Nghị định số 29/ND-CP về thực hiện dân chủ ở xã.Đây là những văn bản quan trọng do Đảng và Nhà nước ban hành nhằm tiếp tục pháthuy quyền làm chủ của nhân dân, từng bước đẩy lùi các hiện tượng tiêu cực, thamnhũng, chuyên quyền độc đoán, hống hách, xa rời quần chúng, tạo động lực mạnh mẽtrong nhân dân, góp phần thúc đẩy công cuộc đổi mới xây dựng đất nước theo địnhhướng XHCN. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện Quy chế dân chủ ở cấp xã, ngoài nhữngmặt tích cực đạt được đã bộc lộ những điểm chưa hoàn chỉnh như: Tính dân chủ hoá,công khai hoá trong việc cung cấp những thông tin có liên quan trực tiếp đến đờisống hằng ngày của nhân dân ở cơ sở còn hạn chế. Việc thực hiện chế độ lấy ý kiếnnhân dân trước khi ban hành chủ trương chính sách của chính quyền còn mang tínhhình thức, kém hiệu quả, chưa quy định rõ ràng trách nhiệm của chính quyền trongviệc thực hiện Quy chế dân chủ. Còn thiếu các phương thức cụ thể để thực hiệnphương châm Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra một nội dung quan trọngcủa việc thực hiện quyền dân chủ ở cấp xã. Trước yêu cầu của giai đoạn phát triển mới của đất nước. Việc triển khainghiên cứu đề tài: Hoàn thiện Quy chế thực hiện dân chủ ở xã ở Việt Nam hiệnnay là việc làm cần thiết có ý nghĩa quan trọng cả về lý luận và thực tiễn đáp ứngyêu cầu bức xúc hiện nay là xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam củadân, do dân và vì dân. 2. Tình hình nghiên cứu đề tài: Pháp luật về thực hiện dân chủ ở cấp xã là những quy phạm mới được banhành từ năm 1998 và đang được triển khai thực hiện do vậy các bài viết, công trìnhnghiên cứu chỉ dừng lại ở chỗ: Tìm hiểu và nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn về việc triển khaithực hiện Quy chế dân chủ ở cấp xã. Đánh giá, tổng kết những thành tựu và nhữngkhó khăn sau hơn 6 năm thực hiện Quy chế dân chủ ở cấp xã. Nhìn chung các bài viết đã lý giải về tính tất yếu phải xây dựng và thực hiệnquy chế dân chủ ở cơ sở, qua thực tiễn khảo sát việc thực hiện quy chế ở các địaphương, vùng miền trong cả nước để đưa ra những thành tựu đã đạt được của việcthực hiện quy chế dân chủ ở cấp xã cũng như rút ra những bất cập, hạn chế, vướngmắc của Quy chế, mà chưa có công trình nào nghiên cứu một cách có hệ thống phápluật về thực hiện dân chủ ở cấp xã và hoàn thiện pháp luật thực hiện dân chủ ở cấp xãtrên cơ sở lý luận và thực tiễn hiện nay. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn: 3.1. Mục đích: Mục đích của luận văn là trên cơ sở làm sáng tỏ những vấn đề lý luận về dânchủ ở cơ sở và đánh giá thực trạng pháp luật về thực hiện dân chủ ở cơ sở trong điềukiện hiện nay; luận văn đề xuát phương hướng và các giải pháp cơ bản nhằm hoànthiện pháp luật về thực hiện dân chủ ở cơ sở hiện nay. 3.2. Nhiệm vụ: Từ mục đích trên, luận văn có nhiệm vụ: - Tìm hiểu, phân tích một số vấn đề lý luận có liên quan đến đề tài nghiên cứu:Khái niệm, đặc điểm nền dân chủ, bản chất, vai trò của dân chủ ở cơ sở; khái niệm,nội dung, vai trò và tiêu chí hoàn thiện Quy chế thực hiện dân chủ ở cấp xã. - Phân tích, đánh giá thực trạng pháp luật về thực hiện dân chủ và thực trạngthi hành pháp luật thực hiện dân chủ ở cấp xã hiện nay. - Đối chiếu, liên hệ với những yêu cầu của giai đoạn phát triển mới của đấtnước, trên cơ sở quan điểm chỉ đạo của Đảng và Nhà nước ta, bước đầu đề xuấtphương hướng và các giải pháp cơ bản nhằm hoàn thiện quy chế về thực hiện dân chủở cấp xã trong điều kiện mới. 4. Phạm vi nghiên cứu của luận văn: Pháp luật về thực hiện dân chủ hiện nay có phạm vi điều chỉnh tương đối rộngbao gồm việc thực hiện dân chủ ở cơ sở, cơ quan hành chính, doanh nghiệp, trườnghọc… Luận văn chỉ tập trung nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn hoàn thiện quychế thực hiện dân chủ ở cơ sở xã, phường, thị trấn. Trong đó tập trung phân tíchnhững vấn đề lý luận chung về dân chủ, về pháp luật thực hiện dân chủ ở cơ sở, vềthực trạng thi hành pháp luật thực hiện dân chủ ở cơ sở từ năm 1998 đến nay (Từ khiChính phủ ban hành Nghị định 29/NĐ-CP ngày 11/5/1998). Trên cơ sở đó đề raphương hướng và giải pháp cơ bản nhằm hoàn thiện Quy chế thực hiện dân chủ ở cấpxã trong điều kiện mới. 5. Cơ sở lý luận và phương p ...