Luật so sánh Civil Law

Civil Law Bởi nền tảng chính của hệ thống pháp luật châu Âu lục địa là Luật La Mã (mà Luật này là sự biến tấu của Tập hợp các chế định luật dân sự - Corpus Juris Civilis và Civilis có nghĩa là dân sự) nên người Anh gọi hệ thống pháp luật này là hệ thống Civil Law. Civil Law được truyền bá ở khắp châu Âu, trừ nước Anh nên một số học giả gọi hệ thống này là hệ thống pháp luật châu Âu lục địa. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luật so sánh Civil Law Civil LawBởi nền tảng chính của hệ thống pháp luật châu Âu lục địa là Luật La Mã (màLuật này là sự biến tấu của Tập hợp các chế định luật dân sự - Corpus Juris Civilisvà Civilis có nghĩa là dân sự) nên người Anh gọi hệ thống pháp luật này là hệthống Civil Law.Civil Law được truyền bá ở khắp châu Âu, trừ nước Anh nên một số học giả gọihệ thống này là hệ thống pháp luật châu Âu lục địa.1. Sự hình thành Civil Law ở các nước châu Âu lục địaa) Một số vấn đề cơ bản về Luật La MãLuật La Mã thời cộng hoà sơ kỳ (thế kỷ 6-4 trước Công nguyên):Nhà nước vừa thoát thai ra khỏi chế độ công xã nguyên thuỷ.Pháp luật thời kỳ này phát triển chưa cao (cả về phạm vi các quan hệ xã hội mà nóđiều chỉnh lẫn kỹ thuật lập pháp)Luật 12 bảng:Tiêu biểu cho Luật La Mã cổ đại, ra đời năm 449 trước Công nguyênNội dung chủ yếu là các tập quán Latin và vay mượn tập quán Hy Lạp cổ đạiĐơn thuần là tập hợp các quy tắc cơ bản chứ không phải là văn bản pháp luật hoànchỉnhVào thế kỷ 2 sau Công nguyên, Đế quốc La Mã đã có những thành tựu quan trọngvề hình thức tổ chức nhà nước, thiết chế quân sự và luật phápPhần lớn Tây Âu chịu ảnh hưởng của người La Mã.Đỉnh cao của sự suy thoái quyền lực La Mã ở vùng phía Tây là việc phế truấtHoàng đế La Mã Romulus Augustulus năm 476 và thành lập các vương quốc củangười german trên lãnh thổ La Mã.Đế quốc La Mã phía Đông (về sau còn được gọi Đế quốc Bizantine với thủ đô ởConstantinople) không chỉ gìn giữ các giá trị văn minh cổ đại mà còn bổ sungthêm vào nó các yếu tố phương Đông và phát triển rực rỡ dưới thời Hoàng đếJustinian I (527-565).Năm 528, Hoàng đế Justinian I ra lệnh tập hợp, hệ thống hoá và củng cố - điển chếhoá Luật La Mã và Tập hợp các chế định luật dân sự - Corpus Juris Civilis ra đời:Corpus Juris CivilisCodex Constitutionum - Bộ luật JustinianInstitutiones - Sách giáo khoa Luật La MãDigesta - Tổng luận luật học JustinianNovellae - Tập hợp luật mớib) Giai đoạn nghiên cứu và áp dụng Luật La Mã thế kỷ 11-18Trong thế kỷ 11, các trường phổ thông của Nhà thờ Thiên chúa giáo tại các đô thịngày càng phát triển, trở thành các trung tâm học thức ở châu Âu.Từ các trường này, xuất hiện các trường đại học tổng hợp, đầu tiên là ở Italia vớithành phố Bologna là trung tâm luật học hàng đầuThế kỷ 12-13 trong lịch sử châu Âu là Thời kỳ Phục hưng sau Đêm trường TrungCổThời kỳ của những biến đổi sâu sắc về kinh tế, chính trị, văn hoá;Thời kỳ của sự phục hồi các giá trị nhân văn đã có từ thời Hy Lạp và La Mã cổ đại- thể hiện xu hướng phủ nhận nhà thờ và tôn giáo, kêu gọi bảo vệ các quyền và giátrị bất biến của con người.Các trường phái nghiên cứu Luật La MãỞ châu Âu thời kỳ này, các trường đại học đóng vai trò chủ yếu trong giao lưu vănhoá pháp lý.Có thể nói khoa học pháp lý thống nhất cho toàn bộ châu Âu thế kỷ 11-18 là kếtquả nghiên cứu chung của các trường đại học ở các nước latin lẫn các nướcgermain nên hệ thống pháp luật này còn được gọi là hệ thống pháp luật Đức – LaMã.Tính đa dạng và mông muội của tập quán địa phương khiến vấn đề đặt ra là phảixây dựng pháp luật thống nhất mà nền tảng của nó là Corpus Juris (Luật La Mã)và luật giáo hội.Hệ thống pháp luật thống nhất ở châu Âu lục địa được gọi là jus commune - thốngnhất nhưng mềm dẻo, được thể hiện đa dạng ở từng nước (khác với common lawđược áp dụng một cách đồng bộ ở Anh).Lý do là vì thời kỳ này ở các nước châu Âu, đặc biệt là ở Pháp và Đức chưa có sựthống nhất về chính trị và tổ chức nhà nước, do đó chưa thể có tổ chức tư pháptrung ương.Trường phái của các giáo sư luậtTrường phái của các giáo sư luật (Glossators): xuất hiện từ thế kỷ 13 ở Bologna –nơi tập trung hàng ngàn sinh viên từ khắp châu Âu.Các giáo sư làm công việc tìm hiểu và giải thích ý nghĩa ban đầu của Corpus JurisCivilis.Trường phái các nhà bình luậnTrường phái các nhà bình luận (Commentators hoặc Post Glossators) xuất hiện thếkỷ 13-14 ở Italia.Các luật gia đã không còn tìm hiểu và giải thích ý nghĩa ban đầu của Corpus Jurismà tìm cách giải thích nó sao cho phù hợp với đòi hỏi của xã hội đương thời.Trường phái này đã biến Luật La Mã thành nền tảng của khoa học pháp lý châuÂu.Trường phái các nhà pháp điển hiện đạiTrường phái các nhà pháp điển hiện đại (Usus Modernus Pandectarium hayPandectists) xuất hiện ở Đức thế kỷ 16.Trường phái này không phát triển lý luận về pháp luật, cũng không tìm hiểu nộidung mang tính lịch sử của Corpus Juris mà quan tâm đến việc làm thế nào để ápdụng các quy phạm pháp luật trong thực tiễn, làm cho nó không mâu thuẫn với tậpquán pháp ở ĐứcTrường phái luật tự nhiênTrường phái luật tự nhiên xuất hiện ở Đức thế kỷ 17-18. Trường phái này phản đốiquan niệm cho rằng trật tự xã hội do Thượng đế quyết định và khẳng định: bêncạnh pháp luật nhà nước còn có pháp luật tự nhiên. Pháp luật nhà nước có thể phảnánh đúng hoặc sai so với luật tự nhiên.Ở các trư ...