Mô hình hóa tác động của hội nhập kinh tế quốc tế tới nền kinh tế quốc gia

Khi một quốc gia tham gia hội nhập quốc tế thì trực tiếp hay gián tiếp nó sẽ gây ra những biến đổi trên mọi lĩnh vực của đời sống, cả về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, giáo dục, an ninh, quốc phòng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mô hình hóa tác động của hội nhập kinh tế quốc tế tới nền kinh tế quốc gia M« h×nh ho¸ t¸c ®éng cña héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ tíi nÒn kinh tÕ quèc gia TS. NguyÔn TrÇn QuÕ ViÖn Kinh tÕ vµ ChÝnh trÞ thÕ giíi Khi mét quèc gia tham giam héi nhËp dµi h¹n sÏ kh¸c nhau. VÝ dô, trong nÒn kinh quèc tÕ th× trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp nã sÏ g©y tÕ ®ãng tæng cÇu bao gåm c¸c yÕu tè: tiªu ra nh÷ng biÕn ®æi trªn mäi lÜnh vùc cña ®êi dïng (chi tiªu) cña d©n c− (C), ®Çu t− cña sèng, c¶ vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n hãa, x· doanh nghiÖp (I), vµ chi tiªu (hay tiªu dïng) héi, gi¸o dôc, an ninh, quèc phßng. Trong cña chÝnh phñ (G). Víi mét nÒn kinh tÕ më, ®ã t¸c ®éng vÒ mÆt kinh tÕ mang tÝnh chÊt tæng cÇu cña nÒn kinh tÕ ngoµi ba yÕu tè c¬ së vµ lµ ®éng lùc ®Ó c¶i biÕn c¸c lÜnh trªn cßn cã mét yÕu tè quan träng kh¸c lµ vùc kh¸c. H¬n n÷a, tïy møc ®é héi nhËp xuÊt khÈu thuÇn hµng ho¸ vµ dÞch vô. Nh− quèc tÕ c¸c t¸c ®éng cã thÓ cã nh÷ng nÐt vËy, trong ng¾n h¹n c¸c yÕu tè t¸c ®éng ®Õn kh¸c nhau. Sau ®©y chóng ta sÏ m« h×nh tæng cÇu vµ do ®ã t¸c ®éng ®Õn s¶n l−îng ho¸ t¸c ®éng cña héi nhËp kinh tÕ ®èi víi trong nÒn kinh tÕ më kh¸c víi nÒn kinh tÕ tõng lÜnh vùc cô thÓ. ®ãng. ë ®©y chóng ta chØ ®i s©u nghiªn cøu viÖc thùc hiÖn môc tiªu s¶n l−îng trong ®iÒu Môc tiªu t¨ng tr−ëng mµ quèc gia nh»m kiÖn quèc gia 'më cöa' nÒn kinh tÕ hay tham ®¹t ®−îc lµ t¨ng s¶n l−îng theo gi¸ so s¸nh, gia héi nhËp kinh tÕ víi thÕ giíi bªn ngoµi. trong tÝnh to¸n thèng kª ®ã lµ t¨ng sè t−¬ng ®èi vµ tuyÖt ®èi theo gi¸ so s¸nh cña quèc Ta ®· biÕt trong ng¾n h¹n s¶n l−îng gia trong tõng thêi kú. §Ó ®¬n gi¶n, s¶n cña nÒn kinh tÕ phô thuéc vµo tæng cÇu. NÕu l−îng mµ ta nãi ë ®©y lµ s¶n l−îng theo gi¸ sö dông ký hiÖu ta cã: Tæng cÇu = C + I + G so s¸nh. Trong c¸c kho¶ng thêi gian kh¸c + CA. Trong ®ã CA lµ chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ nhau, tuú theo tÝnh chÊt hay xu h−íng ph¸t xuÊt khÈu vµ gi¸ trÞ nhËp khÈu 'EX - IM' cña triÓn chung cña nÒn kinh tÕ nã sÏ chÞu sù t¸c quèc gia. Nh− vËy tæng cÇu vÒ s¶n phÈm ®éng cña c¸c yÕu tè (cña c¸c biÕn sè kinh cña mét n−íc kh«ng nh÷ng bao gåm nhu tÕ) kh¸c nhau. Trong ng¾n h¹n, s¶n l−îng cÇu vÒ hµng ho¸ vµ dÞch vô cña chÝnh n−íc chÞu sù t¸c ®éng cña tæng cÇu cña nÒn kinh ®ã mµ cßn bao gåm c¶ nhu cÇu vÒ hµng ho¸ tÕ. Trong dµi h¹n, nã chÞu sù quyÕt ®Þnh cña vµ dÞch vô cña phÇn cßn l¹i cña thÕ giíi vÒ c¸c yÕu tè s¶n xuÊt (c¸c nguån lùc) ®Ó ph¸t s¶n phÈm cña n−íc ®ã n÷a. BiÓu thøc tæng triÓn kinh tÕ cña quèc gia. cÇu trªn cho thÊy, khi c¸c yÕu tè kh¸c gi÷ XÐt xu h−íng chung hay tÝnh chÊt cña nguyªn, tæng cÇu t¨ng khi xuÊt khÈu t¨ng. nÒn kinh tÕ. NÒn kinh tÕ cã thÓ ph¸t triÓn Cã nghÜa lµ t¨ng tr−ëng kinh tÕ quèc gia cã theo xu h−íng '®ãng cöa' hoÆc xu h−íng phô thuéc vµo kh¶ n¨ng më réng thÞ tr−êng. 'më cöa', thùc hiÖn héi nhËp vµo thÕ giíi Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cho phÐp gi¶i quyÕt bªn ngoµi. Lùa chän con ®−êng ph¸t triÓn vÊn ®Ò nµy. cña ®Êt n−íc theo xu h−íng nµo kÓ trªn, c¸c yÕu tè t¸c ®éng ®Õn s¶n l−îng ng¾n h¹n vµ Trang 8 - Th«ng tin Khoa häc Thèng kª sè 4/2004  §Ó thuËn lîi cho viÖc nghiªn cøu cÇn ®Ò Khi tû gi¸ hèi ®o¸i thùc tÕ thay ®æi nã cËp tíi c¸c yÕu tè t¸c ®éng ®Õn tæng cÇu, gi¶ sÏ cã t¸c ®éng tíi c¶ xuÊt khÈu lÉn nhËp thiÕt ban ®Çu cña chóng ta lµ: CÇu ®Çu t− (I) khÈu vµ do ®ã t¸c ®éng tíi CA. Khi E.P*/P lµ ®· x¸c ®Þnh, cÇu tiªu dïng cña chÝnh phñ t¨ng lªn, c¸c s¶n phÈm n−íc ngoµi ®· trë (G) lµ ®· biÕt. Nh− vËy cßn hai yÕu tè t¸c lªn ®¾t h¬n so víi c¸c s¶n phÈm trong n- ®éng ®Õn tæng cÇu cña nÒn kinh tÕ lµ tiªu −íc, ng−êi n−íc ngoµi muèn mua c¸c hµng dïng cña d©n c− (C) vµ CA. ho¸ cña néi ®Þa nhiÒu h¬n, xuÊt khÈu (EX) t¨ng lµm CA t¨ng lªn. Víi nhËp khÈu (IM), Tiªu dïng cña d©n c− cã hai bé phËn: khi E.P*/P t¨ng lªn, hµng nhËp khÈu ®¾t Tiªu dïng tù ®Þnh (tiªu dïng kh«ng phô lªn, ng−êi tiªu dïng néi ®Þa gi¶m viÖc mua thuéc vµo thu nhËp) vµ tiªu dïng phô thuéc c¸c s¶n phÈm n−íc ngoµi, nhËp khÈu gi¶m vµo thu nhËp (thu nhËp kh¶ dông), mµ thu lµm cho CA t¨ng lªn. Nh− vËy, chÝnh s¸ch nhËp kh¶ dông lµ hiÖu sè gi÷a thu nhËp vÒ tû gi¸ hèi ®o¸i thùc tÕ cã ¶nh h−ëng tíi quèc d©n vµ c¸c kho¶n thuÕ thu nhËp gi¸ trÞ xuÊt khÈu, gi¸ trÞ nhËp khÈu vµ do ®ã (Yd = Y - T). CÇu tiªu dïng sÏ t¨ng khi thu t¸c ®éng tíi tµi kho¶n v·ng lai vµ t¸c ®éng nhËp kh¶ dông cña d©n c− t¨ng lªn. Nh− tíi møc t¨ng tr−ëng kinh tÕ. vËy, cÇu tiªu dïng vµ thu nhËp kh¶ dông cã quan hÖ ®ång biÕn víi nhau. - C¸c thay ®æi cña thu nhËp kh¶ dông vµ tµi kho¶n v·ng lai. Tµi kho¶n v·ng lai cña mét n−íc phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè: tû gi¸ hèi ®o¸i thùc Nh− ®· biÕt, khi thu nhËp kh¶ dông (Yd) tÕ cña ®ång néi tÖ so víi ®ång ngo¹i tÖ, thu t¨ng lªn, ng−êi tiªu dïng sÏ t¨ng chi tiªu cho nhËp kh¶ dông cña quèc gia, møc chi tiªu c¶ hµng ho¸ s¶n xuÊt trong n−íc lÉn hµng cña n−íc ngoµi,v.v… ë ®©y chóng ta chØ tËp nhËp khÈu ë n−íc ngoµi. Víi gi¶ thiÕt thu trung nghiªn cøu hai yÕu tè: tû gi¸ hèi ®o¸i nhËp n−íc ngoµi kh«ng ®æi n ...