Một Bài Học Toàn Cầu Hóa : Đầu tư gián tiếp nước ngoài

Trong Tháng Mười tôi đi Bangkok, ngạc nhiên vì đổi một đô la Mỹ chỉ được 35 bạt; mới đầu năm ngoái còn đổi được gần 40 bạt! Một tô hủ tíu ngồi ăn trên vỉa hè vẫn giá 25 bạt, nhưng tính ra đô la thì tăng hơn 20 phần trăm! Ðồng bạt lên giá,
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một Bài Học Toàn Cầu Hóa : Đầu tư gián tiếp nước ngoài Một Bài Học Toàn Cầu Hóa : Đầu tư gián tiếp nước ngoàiTrong Tháng Mười tôi đi Bangkok, ngạc nhiên vì đổi một đô la Mỹ chỉđược 35 bạt; mới đầu năm ngoái còn đổi được gần 40 bạt! Một tô hủ tíungồi ăn trên vỉa hè vẫn giá 25 bạt, nhưng tính ra đô la thì tăng hơn 20 phầntrăm! Ðồng bạt lên giá, chính phủ Thái Lan lo lắng vì đồng bạt lên giá thìhàng hóa Thái Lan khi xuất cảng sẽ lên giá theo, khó cạnh tranh với hàngTrung Quốc, hàng Việt Nam. Ðầu tuần này chính phủ Thái đã tìm cáchkềm không cho tiền lên giá nữa, họ thay đổi luật về tiền đầu tư của ngườinước ngoài vào các chứng khoán trong nước. Không ngờ (ít nhất, ông bộtrưởng tài chánh Thái không ngờ) nhiều người vội đem bán cổ phần và chỉsố SET của thị trường chứng khoán Bangkok tụt mất 15 phần trăm trongmột ngày. Hôm sau, chính phủ Thái sửa lại luật, thị trường lại lên được 11phần trăm. Nhưng, giới đầu tư thấy mất niềm tin, và các nước đang pháttriển khác, nhất là trong vùng Ðông Nam Á cũng bị ảnh hưởng.Ðây là một bài học cho Thái Lan, và cho các nước đang cần vốn của ngoạiquốc. Một thứ khan hiếm ở các nước nghèo là tiền vốn, không có vốn khótiến nhanh được. Kinh tế thế giới đã giao lưu tự do, tiền vốn cũng chạy quachạy lại , vượt các rào cản biên giới, không khác gì hàng hóa và dịch vụ. Vàtiền chạy nhanh hơn hàng hóa, chỉ cần bấm một cái thì tiền từ Á Châu cóthể chạy sang Âu Châu hay Mỹ Châu rồi.Trong mấy năm nay thế giới đang tràn ngập tiền đầu tư. Tính chung số tiềncó thể sử dụng của những quỹ hưu bổng, của các công ty bảo hiểm và quỹđầu tư tư nhân đến cuối năm 2005 lên tới 46 ngàn tỷ đô la, hoặc 46 triệutriệu Mỹ kim, gấp 4 lần Tổng Sản Lượng Nội Ðịa của nước Mỹ. Nhữngngười quản lý các món tiền khổng lồ đó phải đi tìm chỗ đầu tư sinh lợi, nếukhông họ sẽ mất việc. Những quỹ đầu tư nho nhỏ khoảng dăm chục, mộttrăm tỷ đô la dành riêng cho những nhà tỷ phú đã đạt được những mức lờingoạn mục đến 20 phần trăm một năm, khiến những người nghèo hơn, tàisản chỉ một vài trăm triệu thấy mà ngốt mắt, cũng góp vào các quỹ đầu tưkiếm lời. Một nghề kiếm nhiều tiền nhất bây giờ là cố vấn đầu tư. Ông chủtịch một công ty cố vấn đầu tư ở New York mới được trả lương và tiềnthưởng 56 triệu Mỹ kim cho năm 2006.Ai cũng công nhận rằng các quốc gia đang phát triển cần tiền đầu tư, trongnước không đủ thì làm sao thu hút tiền từ nước ngoài đến. Một bài họctrong sự phát triển của Hồng Kông những năm từ 1960, 1970 là một mảnhđất không có tài nguyên nào khác ngoài sức người làm việc thì phải thu hútđược càng nhiều vốn ngoại quốc càng tốt. Vị giám đốc tài chánh của thuộcđịa Anh Quốc lúc đó đã nói một câu đáng nhớ: “Tiền vốn nó sẽ tự động đếndễ dàng nếu nó biết nó có thể ra đi dễ dàng.” Bây giờ hầu như các nướcđang phát triển đều học kinh nghiệm đó. Không phải chỉ những nước đãgiàu mới tích lũy được nhiều vốn để đem ra nước ngoài đầu tư. Dân TrungHoa trung bình tiết kiệm 25 phần trăm lợi tức của họ, cũng là một nguồnvốn lớn. Chính phủ Trung Quốc đang ôm một ngàn tỷ Mỹ kim trong quỹdự trữ ngoại tệ, bằng một phần tư số dự trữ ngoại tệ của tất cả các nước. Họcũng đem tiền đi đầu tư, mua công trái của chính phủ Mỹ, một thứ tráiphiếu an toàn nhất thế giới. Nước Nga, tràn ngập vì tiền bán dầu lửa, số dựtrữ lên gần 300 tỷ Mỹ kim , cũng đem hơn một nửa đi mua các chứngkhoán ở Mỹ, phần lớn do các công ty quản lý tài sản ở nước ngoài trông coigiúp.Ðầu tư thì phải sinh lợi, tỷ số tiền lời chia cho vốn gọi là “lợi suất,” return.Vụ đầu tư an toàn thì mức lời thấp, vừa đủ đền bù cho người bỏ vốn đãnhịn tiêu thụ mà tiết kiệm. Người ta thường lấy mức lời trên các công tráingắn hạn của chính phủ Mỹ làm gốc, coi như lợi suất thấp nhất cho mónđầu tư an toàn nhất. Khi bỏ tiền đầu tư mà chịu rủi ro, người ta sẽ đòi hỏimột mức lời cao hơn, số chênh lệch gọi là “suất lời trội vì rủi ro” - riskpremium. Suất lời trội cao thêm bao nhiêu tùy theo mức may rủi cao haythấp. Khi mua trái phiếu các xí nghiệp lớn tương đối an toàn, người ta đòithêm vài ba phần trăm, khi mua cổ phần người ta muốn được lời cao hơn vìmối rủi ro bị mất tiền cũng cao hơn. Ðối với các món tiền cho vay qua việcmua trái phiếu, mức lời có thể trông thấy rõ, chỉ so sánh lãi suất của mónnợ với giá người ta mua món nợ đó. Ðối với cổ phần, một cách ước lượnglợi suất là so sánh giá cổ phần (P, tức price) với lợi tức của công ty, nếuđem chia cho mỗi cổ phần (E, tức earnings). Mức lời lên xuống theo tỷ sốE/P, tức là đảo ngược của “tỷ số P/E” mà giới mua cổ phần trong thị trườnghay nói đến.Trong một năm qua, giá cổ phần trên thị trường chứng khoán ở Mỹ lênmạnh, cũng vì giới đầu tư quốc tế nhiều tiền quá và họ dám bỏ tiền vào cổphiếu là những thứ nhiều rủi ro vì tin tưởng rằng kinh tế sẽ phát triển điềuhòa, nếu có xuống cũng xuống nhè nhẹ, gọi là hạ cánh an toàn. Nhưng sốcổ phần ở Mỹ không đủ làm các nhà đầu tư thỏa mãn, họ vẫn còn nhiềutiền. Các quốc gia ở Trung Ðông bán dầu lửa ...