Một số khuynh hướng của tiểu thuyết Việt Nam đương đại

Một trong những điều quan trọng và đáng bàn nhất của tiểu thuyết Việt Nam đương đại là vấn đề nhận thức và xử lí chất liệu hiện thực, nhằm đưa lại những hiệu quả thẩm mĩ mới phù hợp với nhu cầu của xã hội. Bài viết trên cơ sở lấy chức năng (nhận thức hiện thực) và thi pháp thể loại (phương thức, bút pháp khai thác hiện thực) của tiểu thuyết, đưa ra một cái nhìn bao quát, xác định những đặc điểm cơ bản và thành tựu của một số khuynh hướng tiểu thuyết tiêu biểu ở nước ta trong thời gian qua.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số khuynh hướng của tiểu thuyết Việt Nam đương đạiÝ kiến trao đổi Số 1(66) năm 2015_____________________________________________________________________________________________________________ MAI TRƯƠNG HUY* Một trong những điều quan trọng và đáng bàn nhất của tiểu thuyết Việt Nam đươngđại là vấn đề nhận thức và xử lí chất liệu hiện thực, nhằm đưa lại những hiệu quả thẩm mĩmới phù hợp với nhu cầu của xã hội. Bài viết trên cơ sở lấy chức năng (nhận thức hiệnthực) và thi pháp thể loại (phương thức, bút pháp khai thác hiện thực) của tiểu thuyết, đưara một cái nhìn bao quát, xác định những đặc điểm cơ bản và thành tựu của một số khuynhhướng tiểu thuyết tiêu biểu ở nước ta trong thời gian qua. Từ khóa: khuynh hướng, vận động, tiểu thuyết đương đại, nhận thức hiện thực. ABSTRACT Some trends in contemporary novel Vietnam One of the most important and worthy goals of Vietnam novel is contemporarycognitive problems and handle material reality, to bring back the aesthetic effect to suit theneeds of society... articles based on taking functions (cognitive reality) and poeticscategory (methods, realistic style exploitation) of the novel, giving a birds eye view, drilldown to identify the characteristics and the achievement of a typical novel trends in ourcountry over time. Keywords: trend, movement, contemporary fiction, reality awareness.1. Cơ s lí n với tư c ch tiểu thuyết. Nếu nh u n, iểu thuyết ột thể ại uyển qu c c c ch t ời h c nh u đ i vớichuyển, chư h n ch nh v đ ng h t câu hỏi đó nh có thể hân iệt c ct iển. hi n v đ c t ưng thể ại c huynh hướng h c nh u” [3, tr.27-28].tiểu thuyết, htin nh n ạnh t nh tự iểu thuyết ột thể ại uôngi u nhại v đi u ch nh c tiểu thuyết iến đ i v h t t iển. i t c hẩ tiểu thuyết y đ i tư ng h n nh c ột ch nh thể nghệ thuật có đời s ng nh c i hiện thực đ ng tiế i n. iêng, s hận iêng, c c yếu t c u th nhM. un nhận đ nh t c i tiểu uôn có i qu n hệ tương h . Nguy nthuyết c thời đại đ u chă chú v inh hâu qu n niệ ột thể ại vănẩn c c i tôi. ừ úc nh ắt đầu s ng h c h i chứng tỏ sức s ng c nó ở t nhtạ ột c n người tưởng tư ng, ột nhân đ ạng v hông ngừng c ch tân. Nh tvật, tức th nh đ i t với câu hỏi c i đ i với tiểu thuyết, ột thể ại có ộttôi g ? ằng c ch n nắ ắt đư c c i sức chứ v sức chở t ớn.” [4, tr.105].tôi? Đ y ột t ng những câu hỏi cơ Nguy n inh hâu uôn t ăn t ở, âu n t ên đó tiểu thuyết đư c h nh th nh v ch n chứ ni tin v c n người, ông* ThS, Trường THPT Phú Mỹ, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu; Email: maitruonghuy68qn@gmail.com156TẠP CHÍ KHOA HỌC ĐHSP TPHCM Mai Trương Huy_____________________________________________________________________________________________________________đ thể hiện qu n điể c nh v đ i M. htin v . un . ằng c c th ới tiểu thuyết húng t tiế thu c c h nghệ thuật hiện đại, nh văn thểh nh thức tiểu thuyết ch nh để t ở v hiện n ch t đ ạng c cuộc s ng thời t c n người iệt N ột c ch hậu chiến. ự đ ạng v th h nghệs ng tỏ v để đ ới v nó sâu hơn”1. thuật n đến sự đ ạng v hương thức iểu thuyết đương đại hướng ần đến iểu hiện. ừ góc nh n đ c t ưng thể ại,nguyên tắc đ â , đ sắc, có h năng chúng t nhận th y ằng tiểu thuyết iệtđ i th ại, tạ nên những tầng ngh N ng y c ng u t hiện nhi u huynh h c nh u t ng t c hẩ . Nă , hướng, thể hiện sự c ch tân t ng u thếtrên ác phẩm văn học, s , nh văn hội nhậ với văn h c thế giới. inh thần ạc hi đ hướng tới sự h t t iển thể ân ch hẩ ch t cơ n c tiểu ại tiểu thuyết qu c i nh n ới v thuyết. i t c hẩ những gi thuyếtc n người n người t ng tiểu thuyết h chứ những suy ngh sâu sắc ct ng y hô n y v sắ tới s ng t t ật, nh văn v đời s ng. u n niệ v c n n t ng chi u ộng c thế giới người c ng ột cơ sở để u t hiệnquanh đ ng thời c ng t sâu sắc, t nhi u hương thức iểu hiện c tiểuđằ , t ng chi u y c tâ t ạng”. Nh thuyết. ừ c i nh n ng t nh ch s đếnvăn Nguyên Ng c c ng từng h t iểu c c i qu n hệ cơ n c c n người ăn h c chă chú qu n tâ hơn đến t ng hiện thực ới. uộc s ng ới đc n người với tư c ch ột thế giới c đ t c n người t ước những i qu n hệnhân h ng hú, hức tạ , đ ạng, đ hức tạ t ước chư h có.chi u, đ tầng t ng nhi u i qu n hệ ng i Văn học và hiện thựcc ng hết sức hức tạ v đ ạng với trong tầm nhìn hiện đại3, ần Đ nht n hội v với ch nh nh”2. h i qu t ừ qu n hệ t c hẩ văn Đ i ới tư uy nghệ thuật tiểu h c với thế giới t có lí thuyết ô hỏngthuyết đư c hởi đầu c ng với sự đ i c ư v thuyết h n nh ng y n y. ừ ới qu n niệ ...