Một số thay đổi sinh lí học và tác dụng của 2,4-D trong sự ra hoa ở cây Mai Dương (Mimosa pigra L.)

Sự phát triển hoa của cây Mai Dương cần nhiều năng lượng do hô hấp tế bào. Khi cây bước vào giai đoạn ra hoa, hàm lượng cytokinin và acid abcisic gia tăng nhưng hàm lượng auxin và giberelin giảm nhẹ. Ngược lại, khi xử lí 2,4-D 10mg/l để làm chậm sự phát triển hoa, hoạt tính auxin và giberelin cao hơn so với đối chứng (nước cất), nhưng hoạt tính cytokinin và acid abcisic thấp hơn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số thay đổi sinh lí học và tác dụng của 2,4-D trong sự ra hoa ở cây Mai Dương (Mimosa pigra L.) Tạp chí KHOA HỌC ĐHSP TPHCM Lương Thị Lệ Thơ và tgk _____________________________________________________________________________________________________________ MỘT SỐ THAY ĐỔI SINH LÍ HỌC VÀ TÁC DỤNG CỦA 2,4-D TRONG SỰ RA HOA Ở CÂY MAI DƯƠNG (Mimosa pigra L.) LƯƠNG THỊ LỆ THƠ*, BÙI TRANG VIỆT** TÓM TẮT Sự phát triển hoa của cây Mai Dương cần nhiều năng lượng do hô hấp tế bào. Khi cây bước vào giai đoạn ra hoa, hàm lượng cytokinin và acid abcisic gia tăng nhưng hàm lượng auxin và giberelin giảm nhẹ. Ngược lại, khi xử lí 2,4-D 10mg/l để làm chậm sự phát triển hoa, hoạt tính auxin và giberelin cao hơn so với đối chứng (nước cất), nhưng hoạt tính cytokinin và acid abcisic thấp hơn. Từ khóa: chất điều hòa tăng trưởng thực vật, hoa tự, Mai Dương (Mimosa pigra L.), phát triển hoa. ABSTRACT Some physiological changes and the effect of 2,4-D in floral development of the Mimosa pigra L. The development of Mimosa pigra L. flower takes a lot of energy from the cell respiration. As the tree enters the floral development period, the amount of cytokinin and abcisic acid increases while the amount of auxin and giberelin decreases slightly. On the contrary, when 2,4-D 10mg/l is used to slow down the development of flower, the activity of auxin and giberelin is stronger than that of the control sample (distilled water), however the activity of cytokinin and abcisic is weaker. Keywords: hoormon, inflorescence, Mimosa pigra L., floral development. 1. Mở đầu Mai Dương (Mimosa pigra L.) hiện là một trong số những loài cỏ dại nguy hiểm nhất đối với các vùng đất ngập nước nhiệt đới nói riêng và toàn thế giới nói chung (Trần Ngọc Hải, 2004). Trong một nghiên cứu cơ bản được thực hiện vào năm 1943, Fuvuya, một nhà nghiên cứu nổi tiếng người Nhật, cho rằng 2,4-D có khả năng làm thay đổi sự phát sinh hình thái chồi trong giai đoạn dinh dưỡng (Fuvuya, 2003). Gần đây hơn, chúng tôi chứng minh 2,4-D 10mg/l làm chậm sự ra hoa nếu được xử lí trên cây Mai Dương mọc dại ở TPHCM vào giai đoạn mô phân sinh hoa vừa mới hình thành (Lương Thị Lệ Thơ và cs, 2008). * ThS, Trường Đại học Sư phạm TPHCM ** PGS TS, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, ĐHQG TPHCM 125 Tạp chí KHOA HỌC ĐHSP TPHCM Số 33 năm 2012 _____________________________________________________________________________________________________________ Do đó, trong nghiên cứu này, chúng tôi tiếp tục tìm hiểu về một số thay đổi sinh lí học như quang hợp, hô hấp và hoạt tính chất điều hòa tăng trưởng thực vật theo các giai đoạn phát triển khác nhau của cây Mai Dương trong điều kiện bình thường hay dưới tác động của xử lí 2,4-D. 2. Vật liệu Cây Mai Dương (Mimosa pigra L.) mọc dại ở Quận 12 TPHCM ở các giai đoạn phát triển khác nhau (Lương Thị Lệ Thơ và cs, 2008). 3. Phương pháp 3.1. Đo cường độ quang hợp và cường độ hô hấp Đo cường độ quang hợp và cường độ hô hấp của lá trưởng thành cạnh vị trí phát hoa ở cây Mai Dương trong tự nhiên tương ứng với các giai đoạn phát triển của cây và sau hai tuần xử lí 2,4-D 10mg/l. Tương tự, cường độ hô hấp của khúc cắt hoa tự được đo ở các giai đoạn phát triển của hoa tự và sau hai tuần xử lí 2,4-D 10mg/l. Cường độ quang hợp và cường độ hô hấp được đo bằng máy Hansatech ở nhiệt độ 250C, ánh sáng 2000lux cho quang hợp hay trong tối cho hô hấp và được biểu hiện bằng µmol O2 /dm2/giờ cho lá hay µmol O2/g/giờ cho khúc cắt hoa tự. 3.2. Đo hoạt tính chất điều hòa tăng trưởng thực vật Các chất điều hòa tăng trưởng thực vật được li trích từ chồi ngọn cây Mai Dương mọc dại. Khúc cắt chồi ngọn có kích thước 2 – 3cm tương ứng với các giai đoạn phát triển khác nhau của cây và sau hai tuần xử lí 2,4-D 10mg/l. Dùng phương pháp sắc kí trên bản mỏng Silicagel F254 (mã số 1.0554 Merk) để phân tách các chất điều hòa tăng trưởng thực vật. Hoạt tính các chất điều hòa tăng trưởng thực vật được đo bằng các sinh trắc nghiệm, ở các vị trí tương ứng với vị trí của chất chuẩn trên bản Silicagel (Yokota và cs, 1980): sinh trắc nghiệm khúc cắt diệp tiêu lúa (Oryza sativa L.) cho auxin và acid abcisic, sinh trắc nghiệm cây mầm xà lách (Lactuca sativa L.) cho giberelin, và sinh trắc nghiệm tử diệp dưa chuột (Cucumis sativus L.) cho cytokinin. Các số liệu được xử lí thống kê bằng chương trình Statistical Program Scienttific System (SPSS), phiên bản 11.5 dùng cho Windows. 3.3. Xử lí 2,4-D để kiểm soát sự ra hoa 2,4-D 10mg/l được phun trự ...