Nghiên cứu đặc điểm sinh học của côn trùng thuộc Bộ Cánh cứng hại lá keo và những phương pháp phòng trừ chúng tại huyện Phú Lương tỉnh Thái Nguyên

Đặt vấn đề Việt Nam là một nước nhiệt đới, rừng và đất rừng chiếm 2/3 diện tích đất đai cả nước. Rừng là môi tr-ờng sống và nơi hoạt động yếu của trên 24 triệu đồng bào thuộc 54 dân tộc khác nhau, đồng thời rừng cũng là nhân tố quan trọng và quyết định hàng đầu góp phần b.o vệ môi trường sinh thái.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu đặc điểm sinh học của côn trùng thuộc Bộ Cánh cứng hại lá keo và những phương pháp phòng trừ chúng tại huyện Phú Lương tỉnh Thái Nguyên Luận vănNghiên cứu đặc điểm sinh học của côntrùng thuộc Bộ Cánh cứng hại lá keo và những phương pháp phòng trừchúng tại huyện Phú Lương tỉnh Thái Nguyên 1 Ch−¬ng 1 §Æt vÊn ®Ò ViÖt Nam lµ mét n−íc nhiÖt ®íi, rõng vµ ®Êt rõng chiÕm 2/3 diÖn tÝch®Êt ®ai c¶ n−íc. Rõng lµ m«i tr−êng sèng vµ n¬i ho¹t ®éng yÕu cña trªn 24triÖu ®ång bµo thuéc 54 d©n téc kh¸c nhau, ®ång thêi rõng còng lµ nh©n tèquan träng vµ quyÕt ®Þnh hµng ®Çu gãp phÇn b¶o vÖ m«i tr−êng sinh th¸i. Tuynhiªn cho ®Õn nay diÖn tÝch rõng n−íc ta ®· vµ ®ang bÞ suy gi¶m mét c¸chnhanh chãng. Theo tµi liÖu cña Bé N«ng nghiÖp vµ PTNT, tÝnh ®Õn n¨m 2000trong tæng sè 19 triÖu ha ®Êt s¶n xuÊt l©m nghiÖp chØ cã 9,3 triÖu ha ®Êt cãrõng, tr÷ l−îng gç b×nh qu©n rÊt thÊp, kho¶ng 63 m3 gç/ ha, chñ yÕu lµ gçnhãm V ®Õn nhãm VIII, nh÷ng lo¹i gç thuéc nhãm I, II rÊt Ýt hoÆc hiÕm.Nguyªn nh©n lµm suy gi¶m tµi nguyªn rõng c¶ vÒ sè l−îng còng nh− chÊtl−îng cã rÊt nhiÒu song chñ yÕu lµ do sù can thiÖp v« ý thøc cña con ng−êinh− chÆt ph¸ rõng lµm n−¬ng rÉy cña ®ång bµo c¸c d©n téc thiÓu sè, n¹n khaith¸c rõng, s¨n b¾n chim thó rõng bõa b·i, kinh doanh rõng kh«ng hîp lÝ. Métnguyªn nh©n kh«ng kÐm phÇn quan träng ®ã lµ c«ng t¸c qu¶n lý b¶o vÖ rõngcßn nhiÒu bÊt cËp, n¹n ch¸y rõng vÉn liªn tiÕp x¶y ra, hµng n¨m lµm thiªuch¸y hµng ngh×n ha rõng, s©u bÖnh h¹i th−êng xuyªn g©y dÞch lín ë nhiÒu n¬i,lµm ¶nh h−ëng ®Õn sù sinh tr−ëng vµ ph¸t triÓn cña c©y rõng mµ chóng tach−a cã biÖn ph¸p phßng trõ h÷u hiÖu Do vËy trong ®Þnh h−íng ph¸t triÓn l©m nghiÖp tõ n¨m 2000- 2010 métmôc tiªu quan träng bËc nhÊt lµ phÊn ®Êu ®−a ®é che phñ rõng cña toµn quèclªn 43%. §Ó thùc hiÖn th¾ng lîi chiÕn l−îc quan träng nµy c«ng t¸c trångrõng ph¶i ®−îc ®Æc biÖt quan t©m. Trong c«ng t¸c trång rõng viÖc chän loµi c©y trång phï hîp víi môc®Ých kinh doanh vµ ®óng yªu cÇu phßng hé lµ mét vÊn ®Ò khã kh¨n. Tuy nhiªncho ®Õn nay vÒ c¬ b¶n chóng ta ®· x¸c ®Þnh ®−îc nh÷ng loµi c©y trång chñyÕu vµ cã nh÷ng nghiªn cøu cÇn thiÕt ®¶m b¶o c¬ së cho viÖc x©y dùng c¸c 2quy tr×nh, quy ph¹m trång rõng. Trong ch−¬ng tr×nh trång míi 5 triÖu ha rõngcña ChÝnh phñ c¸c loµi keo sÏ lµ loµi ®−îc g©y trång chñ yÕu. Nh÷ng loµi keo®−îc trång phæ biÕn lµ Keo l¸ trµm (Acacia auriculiformis Cunn) vµ Keo tait−îng (Acacia mangium Willd). C©y keo lµ c©y ®a t¸c dông, gç keo ®−îc dïngnhiÒu trong c«ng nghiÖp giÊy, lµm v¸n, lµm ®å gia dông vµ chóng cung cÊpmét l−îng cñi lín cho ng−êi d©n. Bªn c¹nh ®ã c©y keo cã bé rÔ rÊt ph¸t triÓn,cã nÊm céng sinh nªn chóng sinh tr−ëng ph¸t triÓn tèt trªn nhiÒu lo¹i ®Êt, kÓc¶ ®Êt nghÌo xÊu. Trång keo nhanh chãng phñ xanh ®Êt trèng ®åi nói träc,chèng xãi mßn, ®iÒu tiÕt nguån n−íc vµ b¶o vÖ m«i tr−êng sinh th¸i, d−íi t¸nrõng keo ta cã thÓ trång c©y b¶n ®Þa ®Ó phôc håi rõng hçn giao. §Ó rõng trång cã thÓ ph¸t triÓn bÒn v÷ng, dÇn tiÕn tíi æn ®Þnh gÇn nh−rõng tù nhiªn th× c«ng t¸c ch¨m sãc, b¶o vÖ sau khi trång lµ hÕt søc quanträng. Do yªu cÇu cña x· héi nªn hiÖn t¹i vµ trong t−¬ng lai chóng ta sÏ cãnh÷ng diÖn tÝch rõng keo thuÇn loµi kh¸ lín. Cïng víi sù h×nh thµnh nh÷ngrõng keo thuÇn loµi lµ sù thay ®æi rÊt c¬ b¶n cña m«i tr−êng sinh th¸i. Trongkhi c¸c nh©n tè sinh th¸i phi sinh vËt nh− khÝ hËu (nhiÖt ®é, ®é Èm, ¸nh s¸ng,giã,...) ®−îc c¶i thiÖn cïng víi sù ph¸t triÓn cña rõng keo th× c¸c nh©n tè sinhth¸i thuéc nhãm sinh vËt mét mÆt ®−îc c¶i thiÖn vµ mÆt kh¸c l¹i tiÒm Èn nguyc¬ mÊt æn ®Þnh. Cã thÓ thÊy râ ®iÒu nµy th«ng qua sù thay ®æi cña yÕu tè thøc¨n trong rõng keo thuÇn loµi. Khi rõng keo thuÇn loµi ®−îc h×nh thµnh métkhèi l−îng thøc ¨n lµ l¸ keo, cµnh keo… rÊt lín ®· t¹o ®iÒu kiÖn rÊt thuËn lîicho nh÷ng loµi c«n trïng ®¬n thùc vµ hÑp thùc sinh s«i vµ ph¸t triÓn. MÆc dïtrong rõng Keo tai t−îng cã thÓ cã tíi 30 loµi s©u ¨n l¸ kh¸c nhau nh−ng donguån thøc ¨n qu¸ phong phó nªn t¸c dông cña quan hÖ c¹nh tranh kh«ng®−îc thÓ hiÖn vµ do ®ã mét sè loµi ®· cã thÓ ph¸t triÓn thµnh dÞch, vÝ dô: S©un©u (Anomis fulvida GuenÐe) S©u v¹ch x¸m (Speiredonia retorta Linnaeus),S©u tói nhá (Acanthopsyche sp) [15]. 3 Tõ th¸ng 4 n¨m 1999 ®Õn nay trong khu vùc rõng thuéc sù qu¶n lý cñaH¹t kiÓm l©m Phó L−¬ng tØnh Th¸i Nguyªn th−êng xuyªn xuÊt hiÖn mét loµic¸nh cøng ¨n h¹i l¸ keo víi møc ®é g©y h¹i kh¸ nghiªm träng. Trong thêi gianxuÊt hiÖn cña s©u nhiÒu khu vùc cã tíi 100% sè c©y bÞ h¹i, mét sè c©y ®· bÞchÕt. Ngoµi th«ng tin vÒ sù cã mÆt cña loµi s©u h¹i nµy ch−a cã nghiªn cøu c¬b¶n nµo nªn vÊn ®Ò qu¶n lý chóng gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. Cïng víi sù xuÊthiÖn cña c¸c loµi s©u h¹i l¸ nguy hiÓm kÓ trªn cßn cã c¸c loµi thuéc Bé C¸nhcøng kh¸c nh− CÇu cÊu xanh (hä Curculionidae), bä hung (Scarabaeidae), bäl¸ (Chrysomelidae). §Ó gãp phÇn nhá bÐ cña m×nh vµo c«ng t¸c qu¶n lý b¶o vÖ rõng cña ®Þaph−¬ng, nh»m ng¨n chÆn dÞch s©u h¹i t«i tiÕn hµnh thùc hiÖn ®Ò tµi “Nghiªncøu ®Æc ®iÓm sinh häc cña c«n trïng thuéc Bé C¸nh cøng h¹i l¸ keo vµnh÷ng ph−¬ng ph¸p phßng trõ chóng t¹i huyÖn Phó L−¬ng tØnh Th¸iNguyªn” 4 Ch−¬ng 2 Tæng quan c¸c vÊn ®Ò nghiªn cøu2.1- Trªn thÕ giíi Ngay tõ khi loµi ng−êi míi xuÊt hiÖn, ®Æc biÖt lµ tõ lóc con ng−êi b¾t ®ÇubiÕt trång trät vµ ch¨n nu«i, hä ®· va ch¹m víi sù ph¸ ho¹i nhiÒu mÆt cña c«ntrïng. Do ®ã con ng−êi ph¶i b¾t tay vµo t×m hiÓu vµ nghiªn cøu vÒ c«n trïng. Nh÷ng tµi liÖu nghiªn cøu vÒ c«n trïng rÊt nhiÒu vµ phong phó. Trongmét cuèn s¸ch cæ cña Xªri viÕt vµo n¨m 3000 TCN ®· nãi tíi nh÷ng cuéc baykhæng lå vµ sù ph¸ ho¹i khñng khiÕp cña nh÷ng ®µn ch©u chÊu sa m¹c. Trong c¸c t¸c phÈm nghiªn cøu cña «n ...